Ποτέ στο παρελθόν η ΕΕ δεν είχε βρεθεί μπροστά στην ανάγκη να διαμορφώσει ένα κοινό πλαίσιο αμυντικής θωράκισης. Ωστόσο, η ρωσική απειλή είναι εκείνη που οδήγησε την Επιτροπή στην πρόταση για το Defence Readiness Roadmap 2030. Περιλαμβάνει τέσσερα κρίσιμα projects τα οποία και αναμένεται να συζητηθούν στη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της επόμενης εβδομάδας. Πρόκειται για το Παρατηρητήριο για τα ανατολικά της σύνορα της ΕΕ, την anti-drone ασπίδα, την ευρωπαϊκή εναέρια ασπίδα και την ευρωπαϊκή διαστημική ασπίδα. Εύλογα, η Επιτροπή δεν ανακοίνωσε συγκεκριμένο κόστος της υλοποίησης των έργων -έκανε λόγο για δαπάνη που μπορεί να φτάσει έως τα 800 δισ. ευρώ. Και επεσήμανε τον κρίσιμο ρόλο των πρωτευουσών στην επιτυχία του εγχειρήματος.
Με δεδομένο ότι τόσο τα 150 δισ. ευρώ του προγράμματος SAFE -που απαιτεί και εθνικούς πόρους- όσο και οι περιορισμένοι πόροι του EDIS (European Defence Industrial Strategy) προφανώς δεν επαρκούν, η υλοποίηση του σχεδίου αυτονόητα περνά μέσα από την εξεύρεση εθνικών ή και ιδιωτικών κονδυλίων. Και ταυτόχρονα αποτελεί βασικό αντικείμενο της συζήτησης για τον επόμενο κοινοτικό προϋπολογισμό (2028-2034).
Τα οφέλη για την Αθήνα
Επί της αρχής, η Ελλάδα έχει σημαντικούς λόγους να αξιολογεί θετικά το σχεδιασμό της Επιτροπής. Η Αθήνα είναι ευχαριστημένη από την «προσέγγιση 360» σε ό,τι αφορά την ασπίδα που θα μπορεί να εντοπίσει drones, να παρακολουθήσει την πτήση τους και να τα εξουδετερώσει, όπως ευρύτερα και από την πρόταση για κοινές προμήθειες στρατιωτικού υλικού, που θα επιτρέψουν τη μείωση του κόστους αγορών και την καλύτερη διαλειτουργικότητα μεταξύ των εθνικών στρατευμάτων.
Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες» και κάποιες από αυτές δεν έχουν ακόμη διευκρινιστεί. Για παράδειγμα, δεν είναι ξεκάθαρο αν οι κοινές αγορές θα περιλαμβάνουν και drones που μπορούν να απογειωθούν και να δράσουν από θαλάσσια μέσα.
Όπως ακανθώδες για την ώρα παραμένει το ζήτημα της συμμετοχής της Τουρκίας σε αμυντικές προμήθειες με κοινή χρηματοδότηση, με την Αθήνα να αναδεικνύει αφενός μεν την απειλή πολέμου σε βάρος της από τη γειτονική χώρα και την πολιτική των «γκρίζων ζωνών» και αφετέρου τον εναγκαλισμό της με τη Ρωσία, η οποία αποτελεί την αφορμή και την αιτία του ίδιου του σχεδιασμού Αμυντικής Προετοιμασίας της Ευρώπης.
