Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε το 19ο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας στα κράτη-μέλη, όπως δήλωσε σήμερα η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μιλώντας για τις μεγαλύτερες επιθέσεις που έχει πραγματοποιήσει κατά της Ουκρανίας.
Η ίδια αναφέρθηκε στην έναρξη της ομιλίας της και για τις επιθέσεις που έπληξαν το γραφείο της ΕΕ στο Κίεβο, καθώς και τις παραβιάσεις από ρωσικά dornes «του εναέριου χώρου της Ένωσής μας, τόσο στην Πολωνία όσο και στη Ρουμανία», όπως είπε.
«Θέλουμε η Ρωσία να φύγει από το πεδίο της μάχης και να έλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και αυτός είναι ο τρόπος να δώσουμε στην ειρήνη μια πραγματική ευκαιρία», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν.
Οι κυρώσεις περιλαμβάνουν τρεις τομείς: Αρχικά, τον τομέα της ενέργειας. Απαγόρευση στις εισαγωγές ρωσικού LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου) στις ευρωπαϊκές αγορές. Μάλιστα, η ΕΕ πρότεινε την πλήρη απαγόρευση από την 1η Ιανουαρίου 2027, αντί για τα τέλη του συγκεκριμένου έτους.
«Στόχος μας είναι να επιταχύνουμε τη σταδιακή κατάργηση του ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου έως την 1η Ιανουαρίου 2027», τονίζει η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ, Κάγια Κάλας, με δήλωσή της μέσω του «Χ», επισημαίνοντας ότι «τα μετρητά από τις πωλήσειες ενέργειας διατηρούν τον πόλεμο της Ρωσίας». «Δεν θα σταματήσουμε να ασκούμε πίεση στη Ρωσία μέχρι να τερματίσει τον πόλεμό της», προσθέτει.
Υπενθυμίζεται ότι τον Ιούνιο του 2025 η Επιτροπή είχε παρουσιάσει νομοθετική πρόταση για σταδιακή κατάργηση ως το τέλος του 2027, των ρωσικών ορυκτών καυσίμων, (αργό πετρέλαιο και πυρηνικά) και κυρίως από το ρωσικό φυσικό αέριο (αγωγών και LNG), στο πλαίσιο του σχεδίου, REPowerEU.
Επιπλέον στις κυρώσεις περιλαμβάνεται μείωση στο ανώτατο όριο τιμής για το ρωσικό αργό πετρέλαιο στα 47,60 δολάρια. Επιβολή κυρώσεων σε 118 επιπλέον πλοία του λεγόμενου «σκιώδους στόλου». Συνολικά, πάνω από 560 πλοία βρίσκονται πλέον στη λίστα κυρώσεων της ΕΕ.
«Οι μεγάλες εταιρείες εμπορίας ενέργειας, Rosneft και Gazprom Neft, τίθενται πλέον υπό πλήρη απαγόρευση συναλλαγών, ενώ άλλες εταιρείες θα υπαχθούν σε δέσμευση περιουσιακών στοιχείων». «Τώρα στοχεύουμε εκείνους που τροφοδοτούν τον πόλεμο της Ρωσίας αγοράζοντας πετρέλαιο κατά παράβαση των κυρώσεων. Στοχεύουμε διυλιστήρια, εμπόρους πετρελαίου, εταιρείες σε τρίτες χώρες, περιλαμβανομένης της Κίνας» δήλωσε η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν.
Δεύτερος κλάδος, οικονομικά «παραθυράκια» που χρησιμοποιεί η Ρωσία για να παρακάμψει τις κυρώσεις. «Επιβάλλουμε απαγόρευση συναλλαγών σε επιπλέον ρωσικές τράπεζες, αλλά και σε τράπεζες τρίτων χωρών». «Για πρώτη φορά, τα περιοριστικά μέτρα μας θα επεκταθούν και σε πλατφόρμες κρυπτονομισμάτων, απαγορεύοντας τις συναλλαγές με αυτά. Καταχωρούμε τράπεζες του εξωτερικού που σχετίζονται με τα εναλλακτικά ρωσικά συστήματα πληρωμών και περιορίζουμε τις συναλλαγές με οντότητες που βρίσκονται σε ειδικές οικονομικές ζώνες».
Τρίτος άξονας των κυρώσεων, οι νέοι, άμεσοι περιορισμοί εξαγωγών σε είδη και τεχνολογίες πολέμου. «Καταχωρούμε 45 εταιρείες στη Ρωσία και σε τρίτες χώρες. Αυτές οι εταιρείες παρείχαν άμεση ή έμμεση υποστήριξη στο ρωσικό στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα».
«Οι κυρώσεις μας επηρεάζουν σοβαρά την ρωσική οικονομία. Το επιτόκιο βρίσκεται στο 17%. Ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός. Η πρόσβαση της Ρωσίας σε κεφάλαια και έσοδα μειώνεται σταθερά», δηλώνει η φον ντερ Λάιεν και μίλησε για ένα σχέδιο πάνω στο οποίο εργάζεται η Επιτροπή. «Με τα μετρητά που συνδέονται με αυτά τα περιουσιακά στοιχεία, μπορούμε να χορηγήσουμε στην Ουκρανία ένα δάνειο αποζημίωσης. Τα ίδια τα περιουσιακά στοιχεία δεν θα θιγούν και ο κίνδυνος θα πρέπει να καλυφθεί συλλογικά. Η Ουκρανία θα αποπληρώσει το δάνειο μόνο όταν η Ρωσία πληρώσει τις αποζημιώσεις. Θα παρουσιάσουμε την πρόταση σύντομα», κατέληξε η Πρόεδρο της Κομισιόν.
Η δήλωση της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν
Δυστυχώς, τον τελευταίο μήνα η Ρωσία έχει δείξει σε πλήρη έκταση την περιφρόνησή της για τη διπλωματία και το διεθνές δίκαιο. Έχει εξαπολύσει ορισμένες από τις μεγαλύτερης κλίμακας επιθέσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυραύλων κατά της Ουκρανίας από την έναρξη του πολέμου, χτυπώντας κυβερνητικά κτίρια και σπίτια αμάχων, αλλά και το γραφείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) στο Κίεβο, την αντιπροσωπεία της Ένωσής μας. Οι απειλές για την Ένωσή μας αυξάνονται επίσης. Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Shahed παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Ένωσής μας τόσο στην Πολωνία όσο και στη Ρουμανία. Αυτές δεν είναι πράξεις κάποιου που θέλει την ειρήνη. Ξανά και ξανά, ο Πρόεδρος Πούτιν έχει επιδιώξει την κλιμάκωση. Και η Ευρώπη, απαντώντας, αυξάνει την πίεση από μέρους της. Γι’ αυτό παρουσιάζω σήμερα τη 19η δέσμη κυρώσεών μας.
Πρώτον, για την ενέργεια. Η πολεμική οικονομία της Ρωσίας συντηρείται από τα έσοδα από τα ορυκτά καύσιμα. Θέλουμε να μειώσουμε αυτά τα έσοδα. Έτσι, απαγορεύουμε τις εισαγωγές ρωσικού ΥΦΑ στις ευρωπαϊκές αγορές. Είναι καιρός να κλείσουμε τη στρόφιγγα. Είμαστε προετοιμασμένοι γι' αυτό. Έχουμε εξοικονομήσει ενέργεια, έχουμε διαφοροποιήσει τον εφοδιασμό μας και έχουμε επενδύσει σε πηγές ενέργειας χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών όσο ποτέ άλλοτε. Πλέον, οι προσπάθειες αυτές αποδίδουν οφέλη. Μόλις μειώσαμε το ανώτατο όριο τιμής του αργού πετρελαίου στα 47,6 δολάρια ΗΠΑ. Για να αυξήσουμε την πίεση, επιβάλλουμε τώρα κυρώσεις σε 118 επιπλέον σκάφη από τον σκιώδη στόλο. Συνολικά, πάνω από 560 σκάφη περιλαμβάνονται πλέον στον κατάλογο των σκαφών που υπόκεινται σε κυρώσεις της ΕΕ. Οι μεγάλες εταιρείες ενεργειακών συναλλαγών Rosneft και Gazpromneft θα τελούν πλέον υπό πλήρη απαγόρευση συναλλαγών, ενώ και άλλες εταιρείες θα υποβληθούν σε δέσμευση των περιουσιακών τους στοιχείων. Κυνηγάμε πλέον εκείνους που τροφοδοτούν τον πόλεμο της Ρωσίας αγοράζοντας πετρέλαιο κατά παράβαση των κυρώσεων. Θέτουμε στο στόχαστρο διυλιστήρια, επιχειρήσεις εμπορίας πετρελαιοειδών και πετροχημικές εταιρείες σε τρίτες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας. Μέσα σε τρία χρόνια, τα έσοδα της Ρωσίας από το πετρέλαιο στην Ευρώπη μειώθηκαν κατά 90%. Σήμερα, γυρίζουμε σελίδα για τα καλά.
Δεύτερον, αντιμετωπίζουμε τα χρηματοοικονομικά παράθυρα που χρησιμοποιεί η Ρωσία για να αποφεύγει τις κυρώσεις. Επιβάλλουμε απαγόρευση συναλλαγών σε ακόμα περισσότερες τράπεζες στη Ρωσία και σε τράπεζες σε τρίτες χώρες. Καταστέλλουμε πιο έντονα τις περιπτώσεις καταστρατήγησης των κυρώσεων. Όσο πιο εκλεπτυσμένες γίνονται οι τακτικές αποφυγής τους, τόσο θα προσαρμόζουμε τις κυρώσεις μας για να είμαστε ένα βήμα πιο μπροστά. Έτσι, για πρώτη φορά, τα περιοριστικά μας μέτρα θα εφαρμοστούν σε πλατφόρμες κρυπτογράφησης και θα απαγορεύσουν τις συναλλαγές σε κρυπτονομίσματα. Καταχωρούμε στους καταλόγους τις ξένες τράπεζες που συνδέονται με ρωσικά εναλλακτικά συστήματα υπηρεσιών πληρωμών. Και περιορίζουμε τις συναλλαγές με οντότητες σε ειδικές οικονομικές ζώνες.
Και περνάω στο τρίτο σημείο. Προσθέτουμε νέους περιορισμούς στις άμεσες εξαγωγές για είδη και τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται στο πεδίο της μάχης και καταχωρούμε 45 εταιρείες από τη Ρωσία και από τρίτες χώρες. Οι εταιρείες αυτές παρέχουν άμεση ή έμμεση στήριξη στο ρωσικό στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα. Σε έναν πόλεμο που ορίζεται από την καινοτομία, η διακοπή της πρόσβασης της Ρωσίας σε βασικές τεχνολογίες είναι καθοριστική. Ιδίως όταν μιλάμε για μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Η οικονομική μας ανάλυση είναι ξεκάθαρη — οι κυρώσεις μας θίγουν βαθιά την οικονομία της Ρωσίας. Τα επιτόκια είναι στο 17%. Ο πληθωρισμός παραμένει σταθερά υψηλός. Η πρόσβαση της Ρωσίας σε χρηματοδότηση και έσοδα περιορίζεται συνεχώς. Και η βεβαρημένη πολεμική οικονομία της Ρωσίας φτάνει στα όριά της. Ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι ότι όταν μιλάμε απευθείας με εταίρους που συνομιλούν με τη Ρωσία, λένε ότι ένα από τα πρώτα ρωσικά αιτήματα είναι η άρση των κυρώσεων. Το ξέρουμε ότι οι κυρώσεις μας είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο οικονομικής πίεσης. Και θα συνεχίσουμε να τις χρησιμοποιούμε έως ότου η Ρωσία προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία για μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη.
Παράλληλα, όπως ανήγγειλα την περασμένη εβδομάδα, εργαζόμαστε για μια νέα λύση για τη χρηματοδότηση των αμυντικών προσπαθειών της Ουκρανίας με βάση τα ακινητοποιημένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. Πρέπει να είμαστε απόλυτα σαφείς: αυτός ο πόλεμος είναι της Ρωσίας και ο αυτουργός πρέπει να πληρώσει. Με τα ταμειακά υπόλοιπα που συνδέονται με αυτά τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, μπορούμε να παρέχουμε στην Ουκρανία ένα δάνειο αποζημιώσεων. Τα περιουσιακά στοιχεία καθεαυτά δεν θα πειραχτούν. Και ο κίνδυνος θα πρέπει να αναληφθεί συλλογικά. Η Ουκρανία θα αποπληρώσει το δάνειο μόνο όταν η Ρωσία καταβάλει τις αποζημιώσεις. Θα καταθέσουμε σύντομα σχετική πρόταση.
Τέλος, ευθυγραμμίζουμε τις κυρώσεις μας με τους εταίρους μας της G7, υπό την καθοδήγηση της καναδικής Προεδρίας. Και για να στηρίξουμε την Ουκρανία στον αγώνα της για ελευθερία, είμαστε σε στενή συνεργασία και με τον Συνασπισμό των Προθύμων. Η Ευρώπη είναι στο πλευρό της Ουκρανίας από την αρχή. Απέναντι στη ρωσική κλιμάκωση, η Ευρώπη στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων. Θα συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε όλα τα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας για να τερματίσουμε αυτόν τον βάναυσο πόλεμο. Καλώ τώρα τα κράτη μέλη να εγκρίνουν γρήγορα αυτές τις νέες κυρώσεις. Θέλουμε η Ρωσία να εγκαταλείψει το πεδίο της μάχης και να έρθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Έτσι θα δώσουμε μια πραγματική ευκαιρία στην ειρήνη.
