Στη νέα Γενική Διεύθυνση Στεγαστικής και Δημογραφικής Πολιτικής του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας θα μεταβιβαστούν αυτοδίκαια δεκάδες ακίνητα του Δημοσίου, προκειμένου να αξιοποιηθούν μέσω του προγράμματος κοινωνικής αντιπαροχής για τη δημιουργία των 5.000 κατοικιών με κοινωνική μίσθωση.
Η Γενική Διεύθυνση θα αναλάβει τον επιτελικό σχεδιασμό προγραμμάτων ενίσχυσης της στεγαστικής επάρκειας, τη διαχείριση και αξιοποίηση του δημόσιου αποθέματος ακινήτων, καθώς και την ανάπτυξη συνεργασιών με τον ιδιωτικό τομέα, αμέσω μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου τον Σεπτέμβριο. Δικαιούχοι αναμένεται να είναι νέοι ηλικίας έως 39 ετών ή νέα ζευγάρια, είτε με προσιτό ενοίκιο, είτε προς αγορά, είτε μέσω του μοντέλου «rent to own» (ενοικίαση με δυνατότητα εξαγοράς).
Σύμφωνα με στοιχεία του αρμόδιου υπουργείου και της ΔΥΠΑ, σε πρώτη φάση είναι ώριμα για αξιοποίηση 10 οικόπεδα (75 στρ.) που διαθέτουν οικοδομικές άδειες και βρίσκονται στην Κηφισιά, στην Παιανία, στη Λάρισα, στην Ξάνθη και στον Βόλο. Αυτά τα οικόπεδα αναμένεται να δοθούν στον ανάδοχο ή τους αναδόχους του πρώτου διεθνούς διαγωνισμού κοινωνικής αντιπαροχής που θα προκηρυχθεί έως το τέλος του έτους. Παράλληλα έχουν εντοπιστεί 98 κατάλληλα οικόπεδα εντός σχεδίου πόλης, συνολικής επιφάνειας 627 στρεμμάτων, εκ των οποίων το 1/3 βρίσκεται στην Αττική.
Στο πρώτο υπό αξιοποίηση γκρουπ ακινήτων φορέων του Δημοσίου είναι επίσης δύο οικόπεδα του ΕΦΚΑ στην Αργυρούπολη, το πρώην εργοστάσιο «Ανατόλια» στη Νέα Ιωνία και το ιστορικό κτίριο ΥΦΑΝΕΤ στην Τούμπα Θεσσαλονίκης, το οποίο σήμερα βρίσκεται σε καθεστώς κατάληψης. Αντιθέτως το project «ΧΡΩΠΕΙ» φαίνεται πως παγώνει για την ώρα, λόγω γραφειοκρατικών αγκυλώσεων.
Πως θα λειτουργήσει η κοινωνική αντιπαροχή
Στόχος της κυβέρνησης είναι η ενίσχυση του οικιστικού αποθέματος με την αξιοποίηση ακινήτων του Δημοσίου που θα διατίθενται σε ιδιώτες για την κατασκευή κατοικιών, ενώ τουλάχιστον το 30% αυτών θα παρέχεται σε ευάλωτες κοινωνικά ομάδες.
Οι κοινωνικές κατοικίες θα διατίθενται με προσιτό μίσθωμα, το ανώτατο όριο του οποίου θα καθορίζει το αρμόδιο υπουργείο, ενώ δίνεται και η δυνατότητα εξαγοράς μετά από δέκα χρόνια συνεπούς μίσθωσης (μοντέλο rent to own).
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο σχετικό ν/σ του υπουργείου «στις οριζόντιες ή κάθετες ιδιοκτησίες των ακινήτων που ανεγείρονται ή ανακαινίζονται ή επισκευάζονται στο πλαίσιο σύμβασης κοινωνικής αντιπαροχής επιτρέπεται η σύναψη συμβάσεων μίσθωσης με δικαίωμα προαίρεσης για την εξαγορά τους από τους δικαιούχους μισθωτές, μετά από την παρέλευση δέκα (10) ετών από τη σύναψη της αρχικής σύμβασης μίσθωσης».
Πιο συγκεκριμένα στο νομοσχέδιο:
- Θεσπίζεται ρητά η δυνατότητα ανάθεσης στον ανάδοχο της πλήρους διαχείρισης των κοινωνικών κατοικιών (εκμίσθωση, είσπραξη, συντήρηση) για προκαθορισμένη περίοδο.
- Προβλέπεται η παραχώρηση στον κατασκευαστή της κυριότητας μέρους του ακινήτου για εμπορική χρήση
- Προβλέπεται ότι ο ανάδοχος θα μπορεί να αποκτά ποσοστό συγκυριότητας (εξ αδιαιρέτου) στο ακίνητο.
- Καθορίζεται ελάχιστο ποσοστό κοινωνικών κατοικιών (τουλάχιστον 30%) ανά έργο, με συγκεκριμένα ποιοτικά και κοινωνικά κριτήρια.
- Ορίζεται το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, ως κεντρικός φορέας, ο οποίος κατά τρόπο οριζόντιο θα υλοποιήσει την κυβερνητική στεγαστική πολιτική σε σχέση με την κοινωνική αντιπαροχή.
- Ιδρύεται η Γενική Διεύθυνση Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής, με αποστολή τον σχεδιασμό, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση πολιτικών για την προστασία παιδιών, νέων και οικογενειών, καθώς και τη διαχείριση των στεγαστικών αναγκών.
