Με τα περιφερειακά προγράμματα του ΕΣΠΑ να είναι ιδιαίτερα αυξημένα στην τρέχουσα προγραμματικής περίοδο (2021-2027), το Ταμείο Ανάκαμψης αλλά και το μεγάλο πρόγραμμα της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης το κονδύλια που καλούνται να διαχειριστούν οι περιφέρειες Μακεδονίας και Θράκης είναι τα μεγαλύτερα από ποτέ.
Κεντρική Μακεδονία
Με ένα πρόγραμμα ύψους 1,44 δισ. ευρώ δημόσιας δαπάνης για την Κεντρική Μακεδονία το «ΕΣΠΑ 2021-2027» αποτελεί όπως έχει αναφέρει ο περιφερειάρχης Απ. Τζιτζικώστας την «μεγαλύτερη αναπτυξιακή παρέμβαση» που έχει γίνει στην εν λόγω περιφέρεια που περιλαμβάνει συνολικά επτά περιφερειακές ενότητες και 38 δήμους.
Για αυτό το λόγο, εξάλλου, η Περιφέρεια έχει προχωρήσει το πρόγραμμα «Κεντρική Μακεδονία 2021-2027» με γρήγορους ρυθμούς έχοντας εντάξει έργα και δράσεις που αντιστοιχούν στο 48,1% του συνολικού προϋπολογισμού, ενώ έχουν ήδη υπογραφεί συμβάσεις ύψους 465 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν στο 32,3% του συνολικού προϋπολογισμού, ενώ έχουν πραγματοποιηθεί πληρωμές που αντιστοιχούν στο 12,8% του προϋπολογισμού.
Στο πρόγραμμα της Κεντρικής Μακεδονίας περιλαμβάνονται δράσεις για επιχειρήσεις όπως τα προγράμματα «Ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας», «Αξιοποίηση των οφελών της ψηφιοποίησης» και «Ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα των ΜΜΕ». Ακόμη, για τη στήριξη της πράσινης και αειφόρου ανάπτυξης στην Κεντρική Μακεδονία τρέχουν δράσεις για την ενεργειακή αποδοτικότητα, την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, τη διαχείριση λυμάτων και πράσινων υποδομών.
Για την προώθηση της Κοινωνικής Συνοχής στην Κεντρική Μακεδονία, σχεδιάζονται μέσω του Ευρωπαϊκού μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείο (ΕΚΤ+) δράσεις όπως: Πρόσβαση στην απασχόληση και μέτρα ενεργοποίησης για όλους, ισόρροπη συμμετοχή των φύλων στην αγορά εργασίας. Επίσης, προωθούνται δράσεις Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης στη Λειτουργική Περιοχή της Θεσσαλονίκης και σε πόλεις άνω των 50.000 κατοίκων (Σέρρες, Κατερίνη), καθώς και Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις σε περιοχές εκτός πόλεων.
Στο Περιφερειακό Σχέδιο Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας περιλαμβάνονται 610 έργα σε εξέλιξη με συνολικό προϋπολογισμό 10 δισ. ευρώ, ενώ ακόμη 70 έργα βρίσκονται υπό σχεδιασμό με συνολικό προϋπολογισμό 2 δισ. ευρώ. Μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας υλοποιούνται ιδιωτικές επενδύσεις 1,8 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 702 εκατ. το δανειακό σκέλος του ταμείου. Οι επενδύσεις υλοποιούνται από 46 επιχειρήσεις εκ των οποίων 21 είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Δυτική Μακεδονία
Το περιφερειακό πρόγραμμα «Δυτική Μακεδονία 2021-2027», έχει συνολικό προϋπολογισμό δημόσιας δαπάνης περίπου 394,1 εκατ. ευρώ. Στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται δράσεις για τον οικονομικό μετασχηματισμό της περιφερειακής οικονομίας, τη στήριξη της καθαρής ενέργειας και της πράσινης ανάπτυξης και της ολοκληρωμένης ανάπτυξης των αστικών περιοχών και των περιοχών υπαίθρου.
Παράλληλα τρέχει και το πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΔΑΜ) για περιοχές της απολιγνιτοποίησης. Από τα 1,6 δισ. ευρώ του προγράμματος, το 1 δισ. περίπου θα κατευθυνθεί στη Δυτική Μακεδονία. Ενδεικτικές συμβάσεις έργων για τη Δυτική Μακεδονία αποτελούν: ο Κόμβος Καινοτομίας Υδρογόνου του ΕΚΕΤΑ, η ανάπτυξη συνεργατικών χώρων εργασίας (co-working spaces), οι ενεργειακές αναβαθμίσεις των νοσοκομείων Φλώρινας και Καστοριάς.
Παράλληλα, προχωρούν οι δράσεις επιχειρηματικότητας του ΔΑΜ στις οποίες έχουν ήδη υποβληθεί αιτήσεις από περισσότερες από 400 μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Συμπληρωματικά, δρομολογείται η δημιουργία Ταμείου Χαρτοφυλακίου ΔΑΜ από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα, με προϋπολογισμό δημόσιας δαπάνης 70 εκατ. οποίο αναμένεται ότι θα μοχλεύσει δάνεια της τάξης των 180 εκατ. ευρώ.
Ακόμη, μέσω της Μετάβασης Α.Ε, προγραμματίζεται να παραληφθούν από τη ΔΕΗ 100.000 στρέμματα, τα οποία θα διατεθούν προς αξιοποίηση σε ενδιαφερόμενους επενδυτές.
Ανατολική Μακεδονία, Θράκη
Το περιφερειακό πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2021-2027 για την Ανατολική Μακεδονία, Θράκη έχει συνολικό προϋπολογισμό Δημόσιας Δαπάνης περίπου 640 εκατ. ευρώ.
Στις δράσεις περιλαμβάνεται η ολοκλήρωση κρίσιμων υποδομών που συνδέουν την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης με τα εθνικά και διεθνή δίκτυα μεταφορών, ενέργειας και τηλεπικοινωνιών και ενισχύουν την γεωστρατηγική της θέση.
Συνολικά περισσότερα από 370+κρίσιμα έργα ύψους 5,2 δισ. ευρώ ενισχύουν την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης για την αναβάθμιση των Δικτύων και των Υποδομών, για τη στήριξη του Πρωτογενούς Τομέα και την Πράσινη Μετάβαση, για τη βελτίωση της Ποιότητας Ζωής των κατοίκων.
