Ροή
Την προηγούμενη εβδομάδα τα στελέχη του οικονομικού παρατηρούσαν με ανησυχία το ράλι στη διεθνή τιμή του φυσικού αερίου που τότε κόντευε να φτάσει στα 150 ευρώ η κιλοβατώρα (σε επίπεδα δηλαδή που είχε να δει η παγκόσμια αγορά από το ξέσπασμα του πολέμου τον Μάρτιο). Πλέον, η νέα ραγδαία άνοδος της τιμής του φυσικού αερίου στο φάσμα των 162 ευρώ η μεγαβατώρα, προκαλεί έντονη ανησυχία αλλά και σκεπτικισμό εντός και εκτός συνόρων για τις συνέπειες που θα έχει τόσο στην αγορά όσο και στα κρατικά ταμεία, με τα κυβερνητικά στελέχη να υποβάλλονται αναγκαστικά σε ένα συνεχή επανυπολογισμό του κόστους και των περιθωρίων για περαιτέρω μέτρα στήριξης.
Η κύμανση του φυσικού αερίου «χτυπά» στο κόστος του πακέτου για το ρεύμα. Ο προϋπολογισμός φτιάχθηκε με όριο αντοχής τα 100 ευρώ η κιλοβατώρα. Μάλιστα, όταν έναν μήνα πριν η τιμή είχε δείξει να σταθεροποιείται στα 85 ευρώ η κιλοβατώρα είχαν αυξηθεί και οι προσδοκίες για επόμενο πακέτο στήριξης της αγοράς μέσα στο επόμενο - ορατό διάστημα με φόντο και τη ΔΕΘ.
Η χρηματοδότηση των νέων μέτρων θα πρέπει να τροφοδοτείται από την υπέρβαση των φορολογικών εσόδων με πρώτο «υποψήφιο» το Power Pass No3 για το τελευταίο τρίμηνο του έτους. Υπολογίζεται πως για κάθε άνοδο του φυσικού αερίου πάνω από το όριο των 100 ευρώ ανά κιλοβατώρα κατά 10 ευρώ προσθέτει κόστος της τάξης των 150 - 200 εκατομμυρίων ευρώ μόνο και μόνο για το δεύτερο εξάμηνο του 2022. Η παρέμβαση στα καύσιμα φτάνει ήδη στα 600 εκατ. ευρώ, ενώ η παρέμβαση στο ρεύμα φτάνει στα 6 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 2,5 δισ. ευρώ έχουν ήδη αποδοθεί (850 εκατ. ευρώ είναι το κόστος για τον προϋπολογισμό με τιμές αερίου στα 100 ευρώ η κιλοβατώρα). Συνολικά το δημοσιονομικό κόστος για έτος φτάνει στα 3,228 δισ. ευρώ με τα μέτρα για την ακρίβεια να έχουν αξία 8,5 δισ. ευρώ.
Οι στόχοι και τα νέα από... έξω
Με άλλα λόγια, εξηγούν αρμόδια στελέχη, αν η νέα αυτή κρίση δεν καμφθεί θα απορροφά κάθε διαθέσιμο επιπλέον φορολογικό έσοδο. Και θα περιορίζει τις δυνατότητες στήριξης, εφόσον παραμείνει ως έχει ο στόχος για συγκράτηση του πρωτογενούς ελλείμματος στο 2% του ΑΕΠ φέτος και για επιστροφή σε οριακά πλεονάσματα το 2023. Ο λόγος για ένα πακέτο στόχων το οποίο – προς το παρόν - παραμένει αμετάβλητο.
Αναμένονται πάντως την επόμενη εβδομάδα, στο πλαίσιο του Eurogroup της 11ης Ιουλίου, οι πρώτες συζητήσεις για το τι θα γίνει με τις δημοσιονομικές συστάσεις για το 2023. Παράλληλα με τις ανακοινώσεις από πλευράς Κομισιόν για τις θερινές εκτιμήσεις της και για το πως η ίδια πλέον αποτιμά πανευρωπαϊκά τα δεδομένα στα οποία βασίζονται οι προϋπολογισμοί (σ.σ. 100 ευρώ ανά κιλοβατώρα τιμή φυσικού αερίου και 100 δολάρια το βαρέλι τιμή πετρελαίου). Όσον αφορά στη θέση των θεσμών και της αγοράς, μία πρώτη ένδειξη αναμένεται μέσα στην εβδομάδα από τις τοποθετήσεις που θα έχουν στην Αθήνα όσοι μετέχουν στο συνέδριο του Economist.
Με βάση όλες τις παραπάνω εξελίξεις θα κλειδώσει το επόμενο διάστημα και ο νέος πολυετής Προϋπολογισμός (Μεσοπρόθεσμο), ο οποίος θα πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή η πιθανότητα για να αλλάξει, ξανά και ξανά, μέχρι το προσχέδιο Προϋπολογισμού του Οκτωβρίου, ανάλογα με το πώς θα διαμορφωθούν συνθήκες όχι μόνο σε διεθνές επίπεδο αλλά και εγχωρίως.
Το αντίβαρο
Μεγάλο στοίχημα είναι το αν θα λάβει χώρα το ισχυρό comeback του τουρισμού στο 100% του τζίρου του 2019 και - κατά συνέπεια – αν θα στηριχθεί η άνοδος του ΑΕΠ, αλλά και αν θα έχει συνέχεια η ροή εσόδων στα ταμεία για να δημιουργηθεί ο νέος «κουμπαράς» για το επόμενο πακέτο μέτρων. Η κυβέρνηση παράλληλα, επιταχύνει τη ροή χρήματος μέσω των επιδοτήσεων της ΕΕ, όχι μόνο μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και μέσω του νέου ΕΣΠΑ το οποίο πλέον εγκρίθηκε.
