Ροή
Στη δημιουργία ενός πλαισίου έκδοσης ελληνικών κρατικών ομολόγων με βασική στόχευση την «πράσινη» και «βιώσιμη» ανάπτυξη, την επέκταση της επενδυτικής βάσης και τη βελτίωση της εικόνας της χώρας στις διεθνείς αγορές, αναμένεται να κινηθεί από το νέο έτος ο ΟΔΔΗΧ.
Στόχευση της δανειακής στρατηγικής θα είναι η διασφάλιση της συνεχούς εκδοτικής παρουσίας του Ελληνικού Δημοσίου στις διεθνείς αγορές σε συνδυασμό με την αξιοποίηση των ευκαιριών που παρέχονται από τη συμμετοχή της χώρας στο PEPP, καθ’ όλη τη διάρκειά του, η περαιτέρω παροχή εκδόσεων υψηλής ρευστότητας με διατήρηση της ήδη εκτεταμένης φυσικής ωρίμανσής τους, η περαιτέρω μείωση των spread, καθώς και η περαιτέρω διασφάλιση της συνέπειας του Ελληνικού Δημοσίου ως κρατικού εκδότη με χαρακτηριστικά χώρας της Ευρωζώνης. Ταυτόχρονα θα επιχειρηθεί η αξιοποίηση των ευκαιριών που παρέχονται στο βραχυχρόνιο τμήμα της ευρωπαϊκής καμπύλης σε περιβάλλον αυξανόμενων επιτοκίων, αξιοποιώντας στο μέγιστο δυνατό βαθμό τις υφιστάμενες θέσεις και τα χαρακτηριστικά του ελληνικού χαρτοφυλακίου δημοσίου χρέους. Συνολικά, αξίζει να σημειωθεί πως ο ΟΔΔΗΧ άντλησε 15,5 δισ. ευρώ συνολικά από αγορές και μέσω του private placement 30ετούς ομολόγου με τις τράπεζες.
Όπως επισημαίνεται στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού για το 2022, η εκδοτική δραστηριότητα του Δημοσίου για το 2022, αναμένεται να είναι παρόμοια με αυτή του 2021, έχοντας φυσικά και τη στήριξη των υψηλών ταμειακών διαθεσίμων, αλλά και των πόρων που θα εισρεύσουν από τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς και το Ταμείο Ανάκαμψης.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, το Χρέος της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα 350 δισ. εκατ. ευρώ ή 197,9% ως ποσοστό του ΑΕΠ στο τέλος του 2021, έναντι 341,023 δισ. ευρώ ή 205,6% ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2020, υποχωρώντας κατά 7,7% έναντι του 2020. Το 2022, το δημόσιο χρέος αναμένεται να κινηθεί στα 355 δισ. ευρώ ή στο 190,4% του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 7,5% έναντι του 2021, καθώς το ΑΕΠ αναμένεται να διαμορφωθεί στα 186,497 δισ. ευρώ.
Παράλληλα, οι δαπάνες για τόκους του χρέους της Κεντρικής Διοίκησης διαμορφώνονται κοντά στα επίπεδα των 5,5-6,2 δισ. ευρώ, ήτοι γύρω στο 3,1% - 3,8% ως ποσοστό του ΑΕΠ. Οι μειωμένες δαπάνες τόκων τα τελευταία χρόνια οφείλονται στη μείωση του ύψους του δημόσιου χρέους μετά την ανταλλαγή των ομολόγων (PSI) του Μαρτίου 2012 και την επαναγορά του Δεκεμβρίου 2012, στη μείωση των επιτοκίων των δανείων του Μηχανισμού Στήριξης και στην αναβολή καταβολής τόκων για τα δάνεια που χορηγήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, καθώς επίσης και στην πτώση των επιτοκίων του ευρώ, όπως αναφέρεται στο προσχέδιο. Αξίζει να επισημανθεί πως για το 2021 η πρόσθετη δαπάνη για τόκους εξαιτίας των swap διαμορφώνεται στα 1,47 δισ. ευρώ και για το 2022 στα 1,4 δισ. ευρώ (τόκοι προ swap 4,57 δισ. ευρώ και τόκοι προ swap στα 5,97 δισ. ευρώ). Τα swap αφορούν τα δάνεια GLF του 2010 ύψους 52,9 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του μνημονιακού προγράμματος, με τα δάνεια αυτά να χορηγούνται με κυμαινόμενο επιτόκιο (Εuribor + 50 μ.β), το οποίο εν συνεχεία διαμορφώθηκε στο σταθερό 1,45%.
.jpg)
Ως προς το σκέλος του QE της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η συνολική συμμετοχή των ελληνικών ομολόγων στο έκτακτο πρόγραμμα PEPP υπερβαίνει τα 29 δισ. ευρώ, γεγονός που καθιστά αναγκαία τη συχνή έκδοση νέων τίτλων από το Ελληνικό Δημόσιο προκειμένου να διασφαλίζεται η επάρκειά τους για διαπραγμάτευση στη δευτερογενή αγορά. Κατά τη διάρκεια του 2021 οι αποδόσεις των μεσοπρόθεσμων κρατικών τίτλων των περισσοτέρων χωρών της Ευρωζώνης διαπραγματεύονταν με αρνητικές αποδόσεις, ενώ οι μακροπρόθεσμοι τίτλοι διαπραγματεύονταν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Το spread μεταξύ του 10ετούς ελληνικού και του αντίστοιχου bund κινήθηκε, ως επί το πλείστον, στα επίπεδα των 110-120 μονάδων βάσης κατά τη διάρκεια του 2021, σαφώς βελτιωμένη συγκριτικά με το προηγούμενο έτος. Στα τέλη Σεπτεμβρίου το spread διαμορφώνονταν στα επίπεδα των 100 μ.β, με την τρέχουσα απόδοση του 10ετούς ομολόγου να διαμορφώνεται γύρω στο 0,78%.
Το βραχυχρόνιο κόστος δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου, όπως αποτυπώνεται στις δημοπρασίες εντόκων γραμματίων 13, 26 και 52 εβδομάδων, εξακολουθεί να κινείται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα με αρνητικά επιτόκια για όλες τις διάρκειες των εκδόσεων. Στις πρόσφατες δημοπρασίες του Αυγούστου και του Σεπτεμβρίου του 2021 αυτό διαμορφώθηκε στο -0,40% για τα τρίμηνα, -0,39% για τα εξάμηνα και -0,31% για τα ετήσια έντοκα γραμμάτια, γεγονός που οφείλεται στα χαμηλά διεθνή επιτόκια, τη συμμετοχή των ελληνικών ομολόγων στο PEPP και τις επιτυχημένες εξόδους της χώρας στις αγορές κεφαλαίων καθ’ όλη τη διάρκεια του τρέχοντος έτους.
Δευτερογενής αγορά τίτλων
Η συνολική αξία των συναλλαγών που καταγράφηκε στο Σύστημα Άυλων Τίτλων της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία περιλαμβάνει τις αγοραπωλησίες τίτλων και τις συμφωνίες επαναγοράς στην εξωχρηματιστηριακή αγορά (over-the-counter) και τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες διαπραγμάτευσης, διαμορφώθηκε σε 109,32 δισ. ευρώ το β’ τρίμηνο του 2021 έναντι 108,32 δισ. ευρώ το α’ τρίμηνο του 2021, ενώ το β’ τρίμηνο του 2020 είχε διαμορφωθεί σε 123,64 δισ. ευρώ.
Κατά το β' τρίμηνο του 2021, το 21,7% της συναλλακτικής δραστηριότητας στην ΗΔΑΤ επικεντρώθηκε στους τίτλους με διάρκεια έως 5 έτη, το 26,8% στους τίτλους με διάρκεια από 5 έως 10 έτη και το 51,5% σε τίτλους με διάρκεια από 10 έως 30 έτη.
