Ροή
Θετικό «σήμα» για την πορεία του ελληνικού χρέους στέλνει η Moody's σε ανάλυσή της, όπου εξετάζει ορισμένα βασικά ερωτήματα σχετικά με τις επιπτώσεις για την πιστοληπτική ικανότητα της δυναμικής του δημόσιου χρέους (creditworthiness) και τους παράγοντες μεταξύ της ικανότητας των κρατών να αναδιαμορφώσουν τα buffer τους.
Για το ελληνικό χρέος ειδικότερα ο οίκος αξιολόγησης «βλέπει» δυνατότητα μεγαλύτερων πρωτογενών πλεονασμάτων που θα συμβάλουν στη σταθεροποίηση του χρέους. Όπως αναφέρει, χώρες όπως η Ελλάδα, η Κύπρος και η Πορτογαλία, όπου ο όγκος χρέους είναι υψηλός, μπορούν να σταθεροποιήσουν την επιβάρυνση του χρέους με ευρύτερα πρωτογενή πλεονάσματα, υπό την προϋπόθεση ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι τουλάχιστον τόσο υψηλός όσο το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους.
Η Moody's σημειώνει, ωστόσο, ότι ενώ η επιστροφή σε σημαντικά πρωτογενή πλεονάσματα θα μειώσει σημαντικά το βάρος του χρέους, στην περίπτωση της Ελλάδας (καθώς και της Κύπρου και της Πορτογαλίας), αυτό θα παραμείνει υψηλό.
.jpg)
Ο αμερικανικός οίκος, τοποθετεί την Ελλάδα (Ba3 σταθερό, outlook) στη λίστα με τις χώρες που όχι απλά δεν δείχνουν να κινδυνεύουν, αλλά αναμένεται να καταγράψουν τη μεγαλύτερη σταθεροποίηση χρέους το επόμενο έτος, όπως αποτυπώνεται στο παραπάνω γράφημα με το θετικό χάσμα (πράσινες τελείες). Οι πράσινες τελείες υποδηλώνουν ότι η επιβάρυνση του χρέους θα μειωθεί και η Moody’s εξηγεί ότι όσο πιο αρνητικό είναι το πρωτογενές ισοζύγιο σταθεροποίησης του χρέους, τόσο μικρότερη είναι η πρόκληση της δημοσιονομικής πολιτικής για τη σταθεροποίηση του χρέους, αν όλοι οι άλλοι παράγοντες παραμένουν ίδιοι.
Ευρύτερα, η Moody’s αναμένει ότι τα επίπεδα χρέους των ανεπτυγμένων αλλά και των αναδυόμενων οικονομιών θα παραμείνουν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα μετά τη σημαντική αύξηση που προκλήθηκε πέρυσι από την κρίση της πανδημίας.
Όπως σημειώνει ο αμερικανικός οίκος, τα περισσότερα κράτη αντιμετωπίζουν τώρα τα υψηλότερα επίπεδα χρέους ως αποτέλεσμα της πανδημίας, όμως η ικανότητα των κυβερνήσεων να σταθεροποιήσουν και να μειώσουν το χρέος μετά από μια κρίση και να αναδιαμορφώσουν το δημοσιονομικό χώρο πριν το επόμενο σοκ αποτελεί έναν κρίσιμο παράγοντα για την αξιολόγηση του πιστωτικού κινδύνου (credit risk). Τα κράτη αντιμετωπίζουν μια διαφορετική δυναμική χρέους, η οποία εξαρτάται από τις δημοσιονομικές εξελίξεις, την αύξηση του ΑΕΠ και το κόστος δανεισμού. Σε συνδυασμό με τα διαφορετικά επίπεδα εκκίνησης του όγκου χρέους, αυτές οι διαφορετικές δυναμικές διαμορφώνουν την πολιτική πρόκληση που αντιμετωπίζουν τα κράτη.
Οι προβλέψεις της Moody’s δείχνουν γενικά μια σταδιακή δημοσιονομική προσαρμογή και επιστροφή στη μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη εντός λίγων ετών. Ωστόσο, ακόμη και αν οι συνθήκες χρηματοδότησης αυστηροποιηθούν, αργά και χωρίς την ύπαρξη περαιτέρω σοκ, θα χρειαστού αρκετά χρόνια για πολλές ανεπτυγμένες χώρες ώστε να ανακτήσουν τη δημοσιονομική τους ευελιξία. Κράτη όπως η Γαλλία, η Ιαπωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ θα έχουν σημαντικά υψηλότερη επιβάρυνση χρέους από ό,τι πριν την πανδημία, εκτός εάν επιτύχουν μια πολύ ταχύτερη δημοσιονομική προσαρμογή ή διατηρήσιμη ανάπτυξη υψηλότερη από ό,τι αναμένει η Moody’s και από ό,τι έχουν επιτύχει στο παρελθόν. Αντίθετα, οικονομίες όπως η Κύπρος, η Γερμανία, η Νορβηγία, η Πορτογαλία και η Ταϊβάν είναι πιο πιθανό να ανακτήσουν τη δημοσιονομική τους θέση ταχύτερα μετά το σοκ της πανδημίας.
Επιπλέον όπως σημειώνει, μια ταχύτερη σύσφιξη των συνθηκών χρηματοδότησης από ό,τι υποθέτει η Moody’s θα αύξανε το μέγεθος της πολιτικής πρόκλησης και αν δεν συνοδευτεί από ισχυρότερη ανάπτυξη, τα υψηλότερα επιτόκια θα μπορούσαν να εκτροχιάσουν σημαντικά τη μείωση του χρέους για ορισμένες χώρες όπως η Ιταλία και, αντίθετα, να διατηρήσει το βάρος του χρέους σε ανοδική τροχιά. Αντιθέτως, τα πολύ χαμηλά επιτόκια για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα θα στήριζαν τις τάσεις του χρέους, με όλες τις υπόλοιπες προϋποθέσεις, αν και αν αυτό συνοδευόταν από μια ασθενέστερη ανάπτυξη, ο καθαρός αντίκτυπος στη δυναμική του χρέους θα μπορούσε να είναι αρνητικός.
Για τις αναδυόμενες αγορές, η Moody’s εκτιμά ότι οι τάσεις γύρω από το χρέος είναι πιθανό να διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των κρατών. Υποθέτοντας μια επιστροφή στην ανάπτυξη παρόμοια με τα προ πανδημίας επίπεδα, μια σταθερή δημοσιονομική προσαρμογή και μια σταδιακή αλλά ταχύτερη αύξηση των επιτοκίων θα έχει ως αποτέλεσμα ορισμένα κράτη να δουν το σοκ του χρέους που προκλήθηκε από την πανδημία να εξαλείφεται σε γενικές γραμμές μεσοπρόθεσμα. Ωστόσο, μια σειρά από αναδυόμενες οικονομίες όπως η Βραζιλία, η Κόστα Ρίκα, η Ινδία, η Ναμίμπια και η Νότια Αφρική, μεταξύ άλλων, θα δουν το χρέος τους να συνεχίζει να αυξάνεται. Δεδομένου ότι εισήλθαν στην κρίση με ένα ήδη αυξημένο φορτίο χρέους, οι πιστωτικές πιέσεις θα μπορούσαν να ενταθούν, εκτός εάν επιτύχουν μια ταχύτερη δημοσιονομική προσαρμογή από ό,τι αναμένει η Moody's επί του παρόντος ή/και υψηλότερη ανάπτυξη σε σταθερή βάση.
