Το ιδιωτικό οινοποιείο Βακάκη στη Σάμο αλλάζει τον οινοτουρισμό (pics)

Κείμενο - φωτογραφίες: Παρασκευή Βονάτσου

Σε μια καταπράσινη ημιορεινή έκταση στη νότια Σάμο, ανάμεσα σε πέτρινες αναβαθμίδες, κατάφυτες με κλήματα της αρωματικής ποικιλίας Μοσχάτο, βρίσκεται το επισκέψιμο οινοποιείο Βακάκη.

Οι «πύλες» του άνοιξαν - μετά από πολυετή προσπάθεια αλλαγής της νομοθεσίας - το 2016 για τους επισκέπτες που θέλουν να γευτούν, στο πλαίσιο οινογνωσίας, το περίφημο, από αρχαιοτάτων χρόνων, σαμιώτικο κρασί.

Το οινοποιείο είναι το πρώτο ιδιωτικό στη Σάμο και η αδειοδότησή του πέρασε από... χίλια κύματα, καθώς στο νησί του Βορειοανατολικού Αιγαίου ίσχυε αναγκαστικός συνεταιρισμός για τους τοπικούς αμπελουργούς, δηλαδή παρέδιδαν υποχρεωτικά τα σταφύλια τους στον τοπικό συνεταιρισμό.

Τελικά, η άρση της αναγκαστικότητας ειδικά για τη Σάμο μπήκε στα τελευταία προαπαιτούμενα της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ το 2015 και η προσαρμογή σε αυτά «ξεκλείδωσε» μια από τις κρίσιμες υποδόσεις των δανείων προς την Ελλάδα!

«Δεν μπορούσαμε να λάβουμε άδεια, ούτε καν τα δικά μας σταφύλια δεν μπορούσαμε να κάνουμε κρασί. Αισθανόμασταν ότι όλες οι πόρτες είναι κλειστές, ότι είμαστε απέναντι από ένα ολόκληρο πολιτικό κατεστημένο» είπε στο insider.gr ο Νίκος Βακάκης, ιδιοκτήτης του Vakakis Wines.

Γέννημα θρέμμα Σαμιώτης ο Νίκος Βακάκης, θέλησε, μετά την συνταξιοδότησή του από τις Ειδικές Δυνάμεις, να ασχοληθεί ως επιχειρηματίας με την οινοποίηση. Ωστόσο, δεν φαντάστηκε ότι αυτό θα αποδεικνύονταν μια... οδύσσεια που κράτησε περίπου δέκα χρόνια.

Κάθε προσπάθεια για την έκδοση άδειας, «σκόνταφτε» στην αναγκαστικότητα του συνεταιρισμού, που ίσχυε από το 1934: «Πρόκειται για έναν αναχρονιστικό νόμο που επιβάλλει πως όση παραγωγή έχει ο αμπελουργός, πρέπει να την παραδίδει στον οικείο συνεταιρισμό. Αυτό είχε θεσπιστεί τότε για την προστασία των αμπελουργών από τους εμπόρους της εποχής εκείνης, ωστόσο ξεπεράστηκε στη συνέχεια. Ο αναγκαστικός συνεταιρισμός είχε ως αποτέλεσμα να μην πληρώνονται οι παραγωγοί ή να παίρνουν πολύ λίγα» εξήγησε ο κύριος Βακάκης.

«Εγώ απευθύνθηκα στην Κομισιόν γράφοντας πως παραβιάζονται όλοι οι ευρωπαϊκοί κανόνες, ενώ δυο ακόμη επιχειρηματίες που ήθελαν επίσης άδειες, προσέφυγαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» ανέφερε. Πρόσθεσε δε ότι και μέρος της τοπικής κοινωνίας αντιτίθετο στην άρση της αναγκαστικότητας και υπήρξαν πολλές αντιδράσεις.

Όπως σημείωσε ο κ. Βακάκης, παρά τις προειδοποιήσεις της Κομισιόν, δεν υπήρχε εξέλιξη. «Προφανώς επειδή στρεφόμασταν εναντίον του κράτους, το είχαμε και απέναντί μας. Η ιστορία με καθυστερήσεις κρατούσε από το 2011 ως το 2016. Πήραμε μάλιστα το 2013 μια προσωρινή άδεια αλλά με ππολύ περιορισμένες δυνατότητες. Τελικά, μπήκε στην εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ και το θέμα αποτέλεσε υποχρέωση της Ελλάδας για να απελευθερωθεί μέρος της δεύτερης δόσης. Ψηφίστηκε παραμονή Δεκαπενταύγουστου του 2015, νομοθετήθηκε με ΚΥΑ του Απριλίου του 2016 και λίγες μέρες μετά, λάβαμε επιτέλους άδεια».

Οινοποιείο – Κρασιά

Ένα πέτρινο «καλύβι», κτίσμα συνυφασμένο με την αγροτική οικονομία στα νησιά τα αλλοτινά χρόνια, αναμορφώθηκε με σεβασμό στην τοπική αρχιτεκτονική και «φιλοξενεί» το επισκέψιμο οινοποιείο Βακάκη.

Η διαδρομή, είτε από το Καρλόβασι, είτε από τους Αγίους Θεοδώρους και τα Κονταίικα, είναι καταπράσινη. Άλλωστε η Σάμος δεν χαρακτηρίστηκε τυχαία «Κυρά των Αμπελιών». Στην αρχαιότητα τα ονόματά της ήταν Ανθεμούσα, Φυλλας, Μελάνθεμος ή Πυτιούσα Κυπαρισσία, χάρη στα δάση και την πυκνή βλάστηση.

Στο κτήμα βρίσκονται και οι δεξαμενές όπου γίνεται η ζύμωση των κρασιών. Στο τέλος Αυγούστου, οπότε το επισκεφθήκαμε, επικρατούσε «πυρετός». Ο τρύγος στα ορεινά αμπέλια ήταν σε πλήρη εξέλιξη και διαρκώς κατέφταναν αγροτικά ΙΧ φορτωμένα καφάσια με σταφύλια. Παντού μοσχοβολούσε μούστος.

Στο εσωτερικό του καλυβιού, ο χώρος είναι διαμορφωμένος με παλιά εργαλεία και στοιχεία της αγροτικής οικονομίας, θυμίζοντας παραδοσιακό σπίτι. Έχουν διατηρηθεί δε το πατητήρι και οι δεξαμενές.

Δίπλα ακριβώς, ο κ. Βακάκης έφτιαξε τον πολυχώρο Φίλιον, ένα πέτρινο αμφιθέατρο με θέα. Εκεί διοργανώνται κοινωνικές εκδηλώσεις ή διαλέξεις σχετικά με την αστρονομία «συνδέοντας» την ιστορία του τόπου, που είναι γενέτειρα του Πυθαγόρα και του Αρίσταρχου με το σήμερα.

Ο οινοτουρισμός αποτελεί βασική επιδίωξη του κ. Βακάκη, θεωρώντας πως προάγει την εξοικείωση με τον οινικό θησαυρό και τον ιστορικό αμπελώνα της Σάμου. Η δοκιμή των κρασιών από τους επισκέπτες κρατά πολλή ώρα και ξεδιπλώνονται γεύσεις και πλούσια αρώματα.

Τα ονόματα των κρασιών παραπέμπουν στο έργο του φιλοσόφου, μαθηματικού, γεωμέτρη και θεωρητικού της μουσικής Πυθαγόρα του Σάμιου. Η καλλιέργεια είναι βιολογική. Ο κ. Βακάκης «επιμένει» στις τοπικές ποικιλίες Φωκιανό και Αυγουστιάτη, Μαύρο Μοσχάτο Σάμου και φυσικά στο Μοσχάτο. Επίσης φτιάχνεται και κρασί από το συνδυασμό Μοσχάτου και Ασύρτικου. «Τετρακτύς», «Θεώρημα», «Μουσική των Σφαιρών», «Πυραμίδα», «Κρατήρας», «Κούπα» είναι τα κρασιά, τα οποία είναι ξηρά, ημίξηρα και γλυκά.

Το δίκτυο διανομής καλύπτει σχεδόν όλη την Ελλάδα, ενώ εξάγονται στην Ελβετία, τη Γερμανία και την Ολλανδία και πλέον έχουν φτάσει και στην Κίνα!