Ροή
Στην τελική ευθεία για τη διεξαγωγή του πρώτου γύρου των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών, η Ολομέλεια της Βουλής αποφασίζει σήμερα επί του σχεδίου νόμου του υπουργείου Εσωτερικών που επιφέρει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο διακυβέρνησης των ΟΤΑ. Η κυβέρνηση διαβεβαιώνει ότι με τις νέες διατάξεις «θα βελτιωθεί το μοντέλο οργάνωσης και διακυβέρνησης των ΟΤΑ», «θα δημιουργηθούν αποτελεσματικότερες οργανωτικές και διοικητικές δομές» και «θα είναι αποτελεσματικότερη και διαφανέστερη η διαχείριση των πόρων και του προσωπικού». Τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ωστόσο, κάνουν λόγο για ανεπίτρεπτη παρέμβαση στο «παρά πέντε» των αυτοδιοικητικών εκλογών και ζητούν την απόσυρσή του, προκειμένου το νέο πλαίσιο να τεθεί σε διαβούλευση μετά την ανάδειξη των δημοτικών αρχόντων που θα κληθούν να το εφαρμόσουν.
Τρεις αρμόδιοι για ένα φρεάτιο
Πέραν, όμως, της κοινοβουλευτικής «αντιμαχίας» για τους νέους όρους διακυβέρνησης των ΟΤΑ και τις λεπτομέρειες των διατάξεων, η σημερινή συζήτηση επαναφέρει αναπότρεπτα το μεγάλο ζητούμενο που δεν είναι άλλο από τον επαναπροσδιορισμό των αρμοδιοτήτων της αυτοδιοίκησης και τελικά ποιος θα ελέγχει τη νομιμότητα των πράξεών της. Αυτό το ζήτημα αναδείχθηκε μετά τις δραματικές εξελίξεις στη Θεσσαλία και επανέρχεται σήμερα εμφατικά. Είναι αξιοσημείωτος ο τρόπος με τον οποίο ο εκπρόσωπος της ΚΕΔΕ περιέγραψε την κατάσταση, μιλώντας την προηγούμενη Παρασκευή στη Βουλή. «Είναι γνωστό το παράδειγμα με τα φρεάτια επί των εθνικών δικτύων. Ο δήμος πρέπει να καθαρίσει τη σχάρα, η περιφέρεια τον λαιμό και η ΕΥΔΑΠ τους αγωγούς. Το πρόβλημα είναι ακόμα πιο δύσκολο στον καθαρισμό των ρεμάτων. Η περιφέρεια έχει αρμοδιότητα στην κοίτη, ο δήμος στα πρανή. Είναι πράγματα, τα οποία κάποια στιγμή θα πρέπει να τα ρυθμίσουμε ολιστικά», ανέφερε ο δήμαρχος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος.
«Θέλουμε ξεκάθαρους κανόνες ενόψει των εκλογών», έχει δηλώσει η κυβέρνηση για τον χρόνο που το νομοσχέδιο για τους ΟΤΑ έρχεται στη Βουλή. «Οι νέες αρχές οι οποίες θα εκλεγούν, είτε στις 8 είτε στις 15 Οκτωβρίου, πρέπει να έχουν πλήρη χρόνο να ετοιμάσουν και να αξιοποιήσουν τους 2,5 μήνες που υπάρχουν μέχρι να αναλάβουν καθήκοντα», έχει δηλώσει ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος.
Στο κλίμα αυτό, ο ίδιος έχει τονίσει ότι «θα αξιοποιηθούν από τις νέες δημοτικές αρχές αυτοί οι 2,5 μήνες και θα γνωρίζουν εκ των προτέρων, τι πράγματα έχουν να λάβουν, τι θέσεις διαθέσιμες έχουν να κατανείμουν στους δημοτικούς συμβούλους και πώς θα είναι η οργανωτική δομή του δήμου τους». Έχει επίσης υπογραμμίσει ότι θα είναι δυνατό να αξιοποιηθεί το πρώτο εξάμηνο της νέας αυτοδιοικητικής θητείας, προκειμένου να απορροφηθούν όλες οι ρυθμίσεις του συγκεκριμένου νόμου, μεταξύ των οποίων η ενσωμάτωση των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου στον πυρήνα λειτουργίας του δήμου και ασφαλώς η σύνταξη του νέου οργανισμού εσωτερικής υπηρεσίας, που θα είναι μοχλός για τη λειτουργία του δήμου τον επόμενο καιρό.
Στην αιχμή των αλλαγών του τρόπου διακυβέρνησης των ΟΤΑ έχει βρεθεί η πρόβλεψη ότι οι αντιδήμαρχοι θα ορίζονται αποκλειστικά από την παράταξη του δημάρχου. Η κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι θα επιμείνει στο νέο σύστημα προκειμένου να αποτρέψει φαινόμενα συναλλαγής, μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών.
Με το σχέδιο νόμου καταργούνται νομοθετικές ρυθμίσεις που είχαν εισαχθεί ειδικά για τη μεταβατική αυτοδιοικητική περίοδο 2019- 2023, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που προέκυψαν από την εφαρμογή του συστήματος της απλής αναλογικής, προβλήματα που δεν επέτρεπαν επίτευξη πλειοψηφιών ικανών για να διοικήσουν.
Το νομοσχέδιο που τίθεται σήμερα στην κρίση της ολομέλειας:
- επαναφέρει τον ορισμό των αντιδημάρχων αποκλειστικά από την παράταξη του δημάρχου (άρθρο 3)
- προβλέπει τη δυνατότητα ανάκλησης του ορισμού των αντιδημάρχων από τον δήμαρχο οποτεδήποτε (άρθρο 3).
- τροποποιείται η διαδικασία ανάδειξης του προεδρείου του δημοτικού συμβουλίου. Για κάθε θέση του προεδρείου, πλέον υποδεικνύεται ένας υποψήφιος από τον επικεφαλής κάθε παράταξης, στον οποίο δίδεται η εξουσία να αποφασίσει, λαμβάνοντας υπόψη τη σύνθεση της παράταξής του. Η ψηφοφορία καθίσταται φανερή (άρθρο 4).
- Προβλέπεται ότι δεν είναι δυνατή η διαγραφή του επικεφαλής μιας δημοτικής παράταξης από τα μέλη της, με το σκεπτικό ότι, ως αρχηγός του συνδυασμού που πλειοψήφησε, διαθέτει την άμεση λαϊκή νομιμοποίηση για την εφαρμογή του προγράμματος που εξήγγειλε, το οποίο και «εγκρίθηκε» από την τοπική κοινωνία διά της ψήφου (άρθρο 5).
- προβλέπεται ότι δημοτικός σύμβουλος που ανεξαρτητοποιήθηκε ή διαγράφηκε χάνει και τη θέση που κατείχε, λόγω της ιδιότητας του συμβούλου δημοτικής παράταξης, σε πάσης φύσης συλλογικά όργανα, επιτροπές και συμβούλια και δεν μπορεί να παραμείνει ή να οριστεί αντιδήμαρχος ως λογικό απότοκο της εφαρμογής πλειοψηφικού συστήματος (άρθρο 5).
- περιορίζεται η υποχρεωτική δια ζώσης διεξαγωγή της συνεδρίασης του δημοτικού συμβουλίου σε μία φορά τον μήνα, καθώς η εμπειρία της πανδημίας του κορωνοϊού COVID - 19 την προηγούμενη αυτοδιοικητική περίοδο κατέδειξε ότι τα σύγχρονα μέσα τηλεδιάσκεψης διευκολύνουν τη διεξαγωγή συνεδριάσεων εξ αποστάσεως (άρθρο 6)
- απαλείφεται η υποχρέωση ενημέρωσης των μελών του δημοτικού συμβουλίου με φυσικό τρόπο, καθώς η ηλεκτρονική ενημέρωση πλέον έχει καταστεί συνήθης πρακτική που διευκολύνει την άμεση ενημέρωση όλων των μελών και ορίζει υποχρεωτική ελάχιστη προθεσμία δύο ημερών για την ενημέρωσή τους για τα θέματα των συνεδριάσεών του, προκειμένου να έχουν ικανό χρόνο ενημέρωσης και προετοιμασίας (άρθρο 6)
- ορίζεται η απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του δημοτικού συμβουλίου ως προϋπόθεση για την έγκριση της συζήτησης κατεπειγόντων ή εκτός ημερησίας διάταξης θεμάτων (άρθρο 6)
- διευκρινίζεται ότι το δικαίωμα ψήφου προέδρων δημοτικών κοινοτήτων στα δημοτικά συμβούλια ασκείται επί θεμάτων που αφορούν αποκλειστικά τις δημοτικές κοινότητες που εκπροσωπούν (άρθρο 6)
- Εισάγεται ειδική μη - αποφασιστικού χαρακτήρα διμηνιαία συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου για τον έλεγχο των πεπραγμένων της δημοτικής αρχής. Σε αυτή τη συνεδρίαση γίνεται συζήτηση για έως δέκα (10) θέματα που θέτουν οι σύμβουλοι εγκαίρως και απαντάει ο εκπρόσωπος της δημοτικής αρχής (άρθρο 7)
- Καταργούνται η οικονομική επιτροπή και η επιτροπή ποιότητας ζωής, στη θέση των οποίων λειτουργεί εφεξής η δημοτική επιτροπή.
- καθιερώνονται δείκτες ποιότητας και παρακολούθησης των επιδόσεων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης με ανοιχτά διαθέσιμα δεδομένα σε όλους τους πολίτες και επιβράβευση των αποδοτικότερων. Στόχος είναι η δημόσια απεικόνιση κρίσιμων δεδομένων των δήμων και των περιφερειών, βασισμένων σε διεθνή πρότυπα. Με τον τρόπο αυτό, ο πολίτης θα μπορεί να βλέπει, σε ένα κεντρικό σημείο, κρίσιμα δεδομένα για τη λειτουργία των ΟΤΑ και να συγκρίνει τις επιδόσεις τους.
Με το νομοσχέδιο ομοίως, τροποποιείται το πλαίσιο που διέπει τη διακυβέρνηση των περιφερειών.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
