Ροή
Η απώλεια προσωπικοτήτων όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, είναι μία εθνική απώλεια. Γιατί η ζωή του, το τεράστιο έργο του, τα πιστεύω του, οι αγώνες του, παρά την διεθνή απήχηση, αναγνώριση και επιρροή, σκεπάζονταν τελικά από μία και μόνο σημαία. Την ελληνική. Γιατί πάνω από όλα ο Μίκης Θεοδωράκης ήταν ένας μεγάλος Έλληνας. Ο τελευταίος; Πιθανώς...
Δεν νομίζω ότι έχει νόημα να γραφεί άλλο ένα (δικαίως) αποθεωτικό σχόλιο για τον Μίκη. Είναι βέβαιο ότι όλες αυτές τις μέρες θα γραφούν και θα ειπωθούν πολλά. Δεν θα μπορούσε να γίνει και διαφορετικά, δεδομένης της τεράστιας εγχώριας και διεθνούς απήχησής του. Για την καλλιτεχνική, την αγωνιστική και την πολιτική του διαδρομή. Διθυραμβικά αφιερώματα, εκτενείς αναφορές. Αν συμβάλουν δε στο να μαθαίνουν κάτι περισσότερο οι νεότερες γενιές, καλοδεχούμενα. Και φυσικά και ως φόρος τιμής σε μία τεράστια προσωπικότητα.
Για να είμαι ειλικρινής, από όλα όσα εξαιρετικά του αποδίδονται και θα του αποδίδονται -και δικαίως- όλον αυτόν τον καιρό, εκείνο που μου στριφογυρίζει στο μυαλό, όταν σκέπτομαι τον Μίκη, δεν έχει σχέση με το μουσικό του έργο. Αυτό άλλωστε βρίσκεται ως άκουσμα μέσα σε όλους τους Έλληνες και όχι μόνο. Έχει σχέση με την πολιτική και κοινωνική διαδρομή του. Είναι λοιπόν, ότι τελικά... ο Μίκης Θεοδωράκης ήταν ένας από τους πολύ ελάχιστους που πραγματικά δικαιούταν να μιλάει! Και να λέει ότι θέλει, όπως το θέλει. Το κέρδισε αυτό το δικαίωμα, όσο και όπως σχεδόν κανείς άλλος από όσους ήταν μέχρι πρόσφατα εν ζωή σε αυτή τη χώρα. Γιατί υπάρχουν πολλοί που θέλουν να μιλούν, χωρίς πραγματικά να το δικαιούνται...
Και κανείς δεν δικαιούταν να τον σχολιάσει. Ναι, ο Μίκης μπορούσε να λέει ότι εκείνος νόμιζε και η άποψή του είχε σημασία. Όσο και αν πιθανώς αρκετοί διαφωνούσαν. Ανεξάρτητα αν έκανε και λάθη, άλλωστε το μεγαλείο ενός ανθρώπου αναδεικνύεται ακόμα περισσότερο ακριβώς επειδή είναι άνθρωπος. Επειδή και αυτός δικαιούται να έχει ελαττώματα. Επειδή δεν είναι τέλειος. Αυτό τον κάνει ακόμα πιο μεγάλο, ακόμα πιο αξιοθαύμαστο και κάνει ακόμα πιο εμβληματικό το έργο και τη διαδρομή του. Ο Μίκης είχε δικαίωμα να μιλά. Και να καθοδηγεί με το λόγο του και τις πράξεις του. Από την εποχή του «Καραμανλής ή τανκς», μέχρι την συμμετοχή του στην πολιτική ως υπουργός του Κ. Μητσοτάκη, αλλά και την συγκλονιστική ομιλία του στη συγκέντρωση για το Σκοπιανό. Πολλοί μπορεί να διαφωνούσαν. Ωστόσο δεν είχαν ποτέ το δικαίωμα να τον κρίνουν. Εκείνος το είχε κερδίσει αυτό με τη ζωή του. Οι άλλοι όχι.
