Με νέες κατευθυντήριες γραμμές που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA), περιγράφει πώς οι εθνικές εποπτικές αρχές θα πρέπει να προλαμβάνουν και να εντοπίζουν περιπτώσεις χειραγώγησης και κατάχρησης της αγοράς κρυπτονομισμάτων. Το πλαίσιο εντάσσεται στον νέο Κανονισμό MiCA, που αποτελεί το πρώτο συνεκτικό ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ για τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία.
Τι είναι ο Κανονισμός MiCA
Ο Κανονισμός MiCA (Markets in Crypto-Assets Regulation) είναι ο πρώτος ενιαίος ευρωπαϊκός νόμος για τις αγορές κρυπτοστοιχείων, που τέθηκε σε ισχύ τον Ιούνιο του 2023 και θα εφαρμοστεί πλήρως το 2024–2025. Σκοπός του είναι να καλύψει τα ρυθμιστικά κενά στις αγορές ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων, προστατεύοντας επενδυτές και διασφαλίζοντας τη σταθερότητα της αγοράς. Περιλαμβάνει κανόνες για εκδότες stablecoins, παρόχους υπηρεσιών crypto και μέτρα για την πρόληψη της κατάχρησης αγοράς.
Προτεραιότητα η προστασία της αγοράς από χειραγώγηση
Στις νέες κατευθυντήριες γραμμές, η ESMA καθορίζει το πώς οι εθνικές αρχές (συμπεριλαμβανομένης της ελληνικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς) θα πρέπει να εντοπίζουν φαινόμενα χειραγώγησης αγοράς, διαρροής προνομιακών πληροφοριών και παραπλανητικών πρακτικών στον χώρο των crypto. Τονίζεται ότι η εποπτεία θα πρέπει να βασίζεται στην ανάλυση κινδύνου, να λαμβάνει υπόψη τις τεχνολογικές ιδιαιτερότητες της αγοράς κρυπτονομισμάτων και να προσαρμόζεται σε νέες απειλές.
Εργαλεία, προσωπικό και δεδομένα
Η ESMA προτρέπει τις εθνικές αρχές να επενδύσουν σε εξειδικευμένο προσωπικό και τεχνολογικά εργαλεία που επιτρέπουν εποπτεία βάσει δεδομένων – τόσο εντός blockchain (on-chain) όσο και εκτός. Επιπλέον, ενθαρρύνεται η παρακολούθηση των κοινωνικών δικτύων, ιστολογίων και άλλων online καναλιών, μέσω των οποίων διακινούνται συχνά παραπλανητικές πληροφορίες ή οργανώνονται χειραγωγικές πρακτικές.
Έμφαση δίνεται επίσης στη συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών, με στόχο τη διαμόρφωση κοινής εποπτικής προσέγγισης και την ανταλλαγή πληροφοριών για την αντιμετώπιση διασυνοριακών υποθέσεων κατάχρησης. Η ESMA μπορεί να αναλάβει ρόλο συντονιστή όπου υπάρχει αλληλοεπικάλυψη αρμοδιοτήτων ή απουσία συντονισμού.
Εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των συμμετεχόντων
Οι κατευθυντήριες γραμμές ενθαρρύνουν τις εποπτικές αρχές να εκπαιδεύσουν τους συμμετέχοντες στην αγορά, από παρόχους υπηρεσιών crypto έως χρήστες πλατφορμών, σχετικά με τις πρακτικές που συνιστούν κατάχρηση, τις συνέπειες που επιφέρουν και τον τρόπο πρόληψης. Προτείνεται η χρήση προσβάσιμων και σύγχρονων μέσων επικοινωνίας, όπως ενημερωτικά δελτία, social media ή podcast.
Η πρωτοβουλία της ESMA εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική ενίσχυσης της διαφάνειας και της εμπιστοσύνης στις ευρωπαϊκές αγορές. Όπως δήλωσε πρόσφατα στο insider.gr ο Evert van Walsum, Επικεφαλής του Τμήματος Προστασίας Επενδυτών και Βιώσιμης Χρηματοδότησης ESMA, «οι επενδυτές πρέπει να προστατεύονται από παραπλανητικές πρακτικές και από απάτες. Η διατήρηση αυτής της εμπιστοσύνης απαιτεί όχι μόνο σωστά σχεδιασμένους κανόνες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ρυθμίζουν νέες τάσεις, όπως τα κρυπτονομίσματα ή η επένδυση σε κλασματικές μετοχές, αλλά και ισχυρή εποπτική παρακολούθηση».
