Παρά το γεγονός ότι κάθε διακοπή λειτουργίας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης προκαλεί ταλαιπωρία σε εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους στις ΗΠΑ και στέλνει μήνυμα πολιτικής δυσλειτουργίας, η Wall Street σπάνια… συγκινείται. Ιστορικά, οι τρεις βασικοί δείκτες έχουν δείξει αξιοσημείωτη αντοχή, καταγράφοντας μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις άνοδο.
Από το 1977 έχουν καταγραφεί συνολικά 20 τέτοια shutdowns, με τη διάρκεια του καθενός να ποικίλει, αναλόγως φυσικά των πολιτικών και γενικότερων συνθηκών της εποχής.
Σύμφωνα με στοιχεία της Bank of America, η μέση διάρκεια σε αυτά τα 20 περιστατικά διαμορφώνεται στις 8 ημέρες. Ωστόσο, έχουν σημειωθεί επιμέρους shutdowns με πολλή μεγαλύτερη διάρκεια. Το ρεκόρ του μεγαλύτερου σε διάρκεια shutdown στην ιστορία των ΗΠΑ, διάρκειας 34 ημερών, κατέχει ο σημερινός Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ. Ήταν η εποχή που, στην πρώτη του θητεία, προωθούσε το project της ανέγερσης τείχους στα σύνορα με το Μεξικό προκαλώντας τη σφοδρή αντίδραση των Δημοκρατικών.
Εκείνο το shutdown, που ξεκίνησε στις 22 Δεκεμβρίου 2018 και έληξε στις 25 Ιανουαρίου 2019, κόστισε στην κυβέρνηση περίπου 5 δισ. δολάρια, εκ των οποίων 3 δισ. δολ. σε αναδρομικούς μισθούς για τους υπαλλήλους που είχαν τεθεί σε αναστολή, και 2 δισ. δολάρια σε απώλειες φορολογικών εσόδων λόγω υπολειτουργίας της IRS.
Η αντίδραση της αγοράς
Ξένοι αναλυτές συγκλίνουν στο ότι η Wall Street θα μείνει μάλλον ανεπηρέαστη από ένα νέο shutdown. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι το αμερικανικό ΑΕΠ υπολογίζεται ότι χάνει περίπου 0,1% για κάθε εβδομάδα που η ομοσπονδιακή κυβέρνηση παραμένει σε shutdown.
Όπως προκύπτει από τις διακυμάνσεις της Wall Street στο παρελθόν, οι όποιες απώλειες καταγράφονται συνήθως την εβδομάδα που προηγείται του shutdown. Αυτό το έχουμε ήδη δει φέτος, καθώς την προηγούμενη εβδομάδα οι αμερικανικοί δείκτες έκλεισαν με απώλειες.
Στο shutdown του 2019 που, όπως προαναφέραμε, ήταν το μεγαλύτερο σε διάρκεια όλων των εποχών, ο S&P κατέγραψε διψήφια ποσοστιαία άνοδο. Παρά τον πολιτικό «θόρυβο», η αγορά εστίασε στη Fed, η οποία τότε άφηνε να εννοηθεί ότι θα «φρενάρει» τις αυξήσεις επιτοκίων.
Το 2013, όταν η αντιπαράθεση για το Obamacare οδήγησε σε 16ήμερο shutdown, οι δείκτες είχαν επίσης κινηθεί ανοδικά με τον S&P να ενισχύεται 3,1%. Την περίοδο εκείνη η Fed τροφοδοτούσε την οικονομία με μαζική ρευστότητα μέσω ποσοτικής χαλάρωσης, και οι επενδυτές στοιχημάτιζαν ότι το πολιτικό αδιέξοδο θα λυνόταν χωρίς μόνιμη ζημιά.
Στο αμέσως προηγούμενο shutdown του Δεκεμβρίου του 1996, διάρκειας 22 ημερών και επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον, η απόδοση του S&P ήταν μηδενική. Η αμερικανική οικονομία βρισκόταν σε φάση ισχυρής ανάπτυξης και οι αγορές θεώρησαν ότι το αδιέξοδο στην Ουάσιγκτον ήταν περισσότερο πολιτικό παιχνίδι παρά απειλή για την κερδοφορία των επιχειρήσεων.
Το βλέμμα στη Fed
Στο παρελθόν οι ΗΠΑ έχουν αποφύγει shutdowns στις… καθυστερήσεις. Τον Μάρτιο του 2024 επί προεδρίας Μπάιντεν η συμφωνία στο Κογκρέσο επιτεύχθηκε λίγες ώρες μετά την προθεσμία που έληγε τα μεσάνυχτα της 30ης Σεπτεμβρίου. Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους, η συμφωνία επετεύχθη στις 00:38.
Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, μοιάζει μάλλον απίθανο να συμβεί κάτι παρόμοιο αυτή τη φορά. Πάντως, αν πράγματι οι ΗΠΑ περάσουν σε καθεστώς shutdown, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου οι επενδυτές θα μείνουν ανεπηρέαστοι και το ενδιαφέρον τους στραμμένο στη Fed.
Η UBS εκτιμά ότι οποιαδήποτε προσωρινή καθυστέρηση στην ανακοίνωση στοιχείων, όπως π.χ. για την αγορά εργασίας, δεν θα αποτρέψει τη Fed από το να προχωρήσει σε μειώσεις επιτοκίων.
Όπως εξηγούν οι αναλυτές της UBS, θα επηρεαστούν η συλλογή και δημοσίευση των περισσότερων κυβερνητικών οικονομικών στοιχείων, όπως οι εκθέσεις για την απασχόληση, την ανεργία και τον πληθωρισμό, αλλά θα επηρεαστούν και οι αναθεωρήσεις προηγούμενων στοιχείων για την αγορά εργασίας, οι οποίες έχουν αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία το τελευταίο διάστημα.
Σε κάθε περίπτωση, οι αναλυτές της UBS εκτιμούν ότι η Fed θα μπορούσε να λάβει την απόφαση νομισματικής πολιτικής του Οκτωβρίου χωρίς να διαθέτει ενημερωμένα στοιχεία για την αγορά εργασίας και θεωρούν ότι το shutdown δε θα την αποτρέψει από το να προχωρήσει σε νέα μείωση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης.
