Εάν υπήρχε μια χρονομηχανή και είχε κάποιος τη δυνατότητα να μεταφερθεί στο χωροχρόνο ώστε να βρεθεί στο 2034, πέρα από τα νέα τεχνολογικά επιτεύγματα που -ευελπιστούμε- ότι θα έβλεπε, θα παρατηρούσε και αλλαγές στην αγορά εργασίας. Κοινώς, πολλά από τα επαγγέλματα που υπάρχουν σήμερα, και με τα οποία η κοινωνία είναι απόλυτα εξοικειωμένη, μπορεί να έχουν εκλείψει ή να έχουν πλήρως εξαφανιστεί.
Δεν πρόκειται για ταινία επιστημονικής φαντασίας. Η εμφάνιση της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να έχει προκαλέσει μεγάλες αλλαγές και ακόμα μεγαλύτερο «ντόρο» στην παγκόσμια κοινωνία, όχι μόνο για τις δυνατότητές της αλλά και για τους κινδύνους που ενέχει, οι τεχνολογικές εξελίξεις όμως είχαν ήδη κάνει φανερή την παρουσία τους δεκαετίες νωρίτερα. Το αποτέλεσμα ήταν να γεννηθούν νέα επαγγέλματα και θέσεις εργασίας, όμως και να εξαφανιστούν -σχετικά γρήγορα.
Με βάση τις «Προβλέψεις Επαγγελματικής Απασχόλησης», μια έκθεση που δημοσιεύει κάθε χρόνο το Γραφείο Στατιστικών Εργασίας των ΗΠΑ (BLS) και εξετάζει την αμερικανική αγορά εργασίας για την επόμενη δεκαετία, οι ερευνητές θέτουν τώρα το ερώτημα του ποια επαγγέλματα κινδυνεύουν να εξαφανιστούν άμεσα.
Ποια επαγγέλματα θα εκλείψουν μέχρι το 2034
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, οι ταμίες είναι από τους πρώτους που θα αποτελούν ως τότε «προστατευόμενο είδος προς εξαφάνιση» (-10%), αφού οι συγκεκριμένες θέσεις εργασίας ήδη αντικαθίστανται από τα αυτοματοποιημένα ταμεία και συστήματα πληρωμών (self-checkout).
Οι υπάλληλοι γραφείου, μια δουλειά που κάποτε θεωρούνταν «ασφαλής», είναι οι επόμενοι που θα αντιμετωπίσουν πτώση (-12%), αφού πλέον η γραφειοκρατία ψηφιοποιείται και είναι διαθέσιμη με το πάτημα ενός κουμπιού, ενώ το AI έχει τη δυνατότητα να χειρίζεται τον προγραμματισμό, την αρχειοθέτηση και την καταχώριση δεδομένων ταχύτερα από τους ανθρώπους.
Στο «βάθρο του κινδύνου» ανεβαίνουν επίσης οι οδηγοί ταξί, φορτηγών και διανομών (-15%) και οι ταχυδρόμοι (-18%). Το μέλλον φαίνεται λαμπρό για την ανάπτυξη και χρήση αυτόματων οχημάτων για μεταφορές (ανθρώπων, δεμάτων κλπ), γεγονός που θα επηρεάσει τις ήδη υπάρχουσες θέσεις εργασίας οδηγών. Από την άλλη, όλο και λιγότεροι άνθρωποι στέλνουν γράμματα, και με την άνθιση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, όλοι οι λογαριασμοί και τα σημαντικά έγγραφα μπορούν να βρεθούν στα χέρια μας, απλά με ένα κλικ.
Οι δουλειές στον κλάδο της τυπογραφίας και των εκδόσεων θα βρεθούν αντιμέτωπες με κίνδυνο εξαφάνισης της τάξεως του -20%, αφού οι εφημερίδες και τα περιοδικά μεταφέρονται πλέον σε ψηφιακή μορφή στο διαδίκτυο, ενώ η παραδοσιακή έκδοση βιβλίων και του Τύπου χάνεται σιγά σιγά με το πέρας του χρόνου.
Τον μεγαλύτερο, όμως, κίνδυνο εξαφάνισης ως θέση εργασίας τον αντιμετωπίζουν οι τηλεφωνητές τηλεμάρκετινγκ (-25%). Τα αυτόματα τηλεφωνήματα, τα AI chatbots και τα αυτοματοποιημένα εργαλεία μάρκετινγκ αντικαθιστούν -από τώρα κιόλας- τους τηλεπωλητές αντικαταστάσιμους. Εξάλλου, οι περισσότεροι από εμάς δεν απαντάμε σε κλήσεις από άγνωστους αριθμούς, ούτως ή άλλως.
Οι θέσεις εργασίας που θα... «πάρουν φωτιά» την επόμενη δεκαετία
Από την άλλη πλευρά, μια σειρά επαγγελμάτων αναμένεται να ανθίσει ραγδαία την επόμενη δεκαετία χάρη στην ανάπτυξη της τεχνολογίας και του AI, και όχι μόνο. Τα «επαγγέλματα του μέλλοντος» επηρεάζονται εξίσου από:
- το δημογραφικό, αφού στις ΗΠΑ, όπως και σε πολλές άλλες χώρες του πλανήτη, ο γηραιός πληθυσμός ολοένα και αυξάνεται -χωρίς να είναι δεδομένο ότι υπάρχει άνοδος στις γεννήσεις προκειμένου να αντισταθμιστεί το πρόβλημα-, δίνοντας boost στη ζήτηση για δουλειές στον κλάδο της υγείας,
- την κλιματική αλλαγή, η οποία «προστάζει» τη δημιουργία νέων επαγγελμάτων σχετικά με το περιβάλλον, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τη βιωσιμότητα, και
- τις καταναλωτικές συνήθειες και τα trends που αλλάζουν διαρκώς. Οι καταναλωτές στρέφονται όλο και περισσότερο στις ηλεκτρονικές αγορές και τη χρήση εφαρμογών για διάφορες υπηρεσίες (π.χ. την πληρωμή λογαριασμών), γεγονός που αυξάνει τη ζήτηση για νέες θέσεις εργασίας στους ανάλογους κλάδους.
Σύμφωνα με την έκθεση, τα επαγγέλματα που αναμένεται να γνωρίσουν τη μεγαλύτερη ανάπτυξη -και πιθανώς τη γέννηση των περισσότερων θέσεων εργασίας- είναι οι εξής (συμπεριλαμβάνεται και το ποσοστό πρόβλεψης αύξησης):
- Τεχνικοί ανεμογεννητριών (+45%). Οι τεχνικοί ανεμογεννητριών κερδίζουν ήδη περίπου 60.000 δολάρια ετησίως, συχνά με προγράμματα κατάρτισης μικρότερης διάρκειας από ένα παραδοσιακό πτυχίο.
- Νοσηλευτές και εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας (+38%).
- Data Scientists & AI Specialists (+35%).
- Τεχνικοί εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων (+32%).
- Επαγγελματίες εργοθεραπείας και φυσικοθεραπείας (+25%).
- Αναλυτές κυβερνοασφάλειας (+20%).
- Επαγγελματίες ψυχικής υγείας (+19%).
