Μέσα στην τελευταία 20ετία ο πληθυσμός της Ευρώπης «γέρασε», το προσδόκιμο ζωής αυξήθηκε ραγδαία κατά 3,7 έτη, ενώ οι γεννήσεις έπεσαν κατακόρυφα σε όλες τις χώρες, εκτός της Βουλγαρίας
Το 2023 το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση σκαρφάλωσε στα 81,4 έτη, εξαιτίας παραγόντων όπως η μείωση της βρεφικής θνησιμότητας, η αύξηση του βιοτικού επιπέδου, η βελτίωση του τρόπου ζωής και η πρόοδος στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και της ιατρικής.
Η Ισπανία (84,0) και η Ιταλία (83,5) κατέγραψαν το υψηλότερο προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση, ενώ το χαμηλότερο εμφάνισαν η Λετονία (75,6) ακολουθούμενη από τη Βουλγαρία (75,8).
Μετά την έξαρση της νόσου COVID-19, το προσδόκιμο ζωής -λόγω πανδημίας- μειώθηκε σε 80,4 έτη το 2020 και περαιτέρω σε 80,1 έτη το 2021. Ανέκαμψε σε 80,6 έτη το 2022 και σε 81,4 έτη το 2023, ήτοι 0,1 έτη περισσότερο από την τιμή του 2019.
Οι γυναίκες εμφανίζουν υψηλότερο προσδόκιμο ζωής, καθώς ζουν κατά μέσο όρο 5,3 χρόνια περισσότερο από τους άνδρες (84 έτη έναντι 78,7 για τους άνδρες).
Τα υψηλότερα ποσοστά σημειώθηκαν στην Ισπανία (86,7 έτη) και τη Γαλλία (85,7), και τα χαμηλότερα στη Βουλγαρία (79,7) και την Ουγγαρία (79,9).
Για τους άνδρες, το Λουξεμβούργο και η Σουηδία είχαν το υψηλότερο προσδόκιμο ζωής (και οι δύο στα 81,7 έτη), ακολουθούμενες από τη Μάλτα (81,6) και το χαμηλότερο στη Λετονία (70,5) και τη Βουλγαρία (72,0).
Σύμφωνα με την έκδοση της Eurostat «Η δημογραφία της Ευρώπης 2025, την 1η Ιανουαρίου 2024 ζούσαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση 449 εκατ. άνθρωποι, αριθμός που «μεταφράζεται» σε αύξηση κατά 0,4% μέσα σε ένα έτος, σε σχέση με τα 448 εκατομμύρια που καταγράφηκαν την 1η Ιανουαρίου 2023.
Οι πολυπληθέστερες χώρες της ΕΕ ήταν οι εξής:
- Γερμανία (83,4 εκατομμύρια, 19% του συνόλου της ΕΕ)
- Γαλλία (68,4 εκατομμύρια, 15%)
- Ιταλία (58,9 εκατ., 13%)
- Ισπανία (48,6 εκατομμύρια, 11%)
- Πολωνία (36,6 εκατομμύρια, 8%)
Συνολικά, οι 5 χώρες αντιπροσώπευαν το 66% του πληθυσμού της ΕΕ. Στο άλλο άκρο του φάσματος, οι λιγότερο πυκνοκατοικημένες χώρες της ΕΕ ήταν η Μάλτα (563 000 άτομα, αριθμός που αντιστοιχεί στο 0,1% του συνόλου της ΕΕ), το Λουξεμβούργο (672 000, επίσης 0,1%) και η Κύπρος (934 000, 0,2%).
Η παρατηρούμενη αύξηση του πληθυσμού κατά 1,6 εκατομμύρια το 2023 μπορεί να αποδοθεί σε μεγάλο βαθμό στις αυξημένες μεταναστευτικές μετακινήσεις μετά την πανδημία COVID-19 και στην εισροή εκτοπισθέντων πολιτών από την Ουκρανία, που έλαβαν καθεστώς προσωρινής προστασίας σε χώρες της ΕΕ.
Κατά την τελευταία εικοσαετία (από την 1η Ιανουαρίου 2004 έως την 1η Ιανουαρίου 2024) ο συνολικός πληθυσμός της ΕΕ αυξήθηκε από 432,8 εκατομμύρια σε 449,2 εκατομμύρια, σημειώνοντας αύξηση 4%.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, 19 χώρες της ΕΕ παρουσίασαν αύξηση του πληθυσμού τους και 8 κατέγραψαν μειώσεις. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις που καταγράφηκαν στο Λουξεμβούργο (48%), ακολουθούμενη από τη Μάλτα (41%), την Ιρλανδία (33%) και την Κύπρο (29%). Οι μεγαλύτερες μειώσεις παρατηρήθηκαν στη Λετονία (−18%), τη Βουλγαρία (−17%), τη Λιθουανία (−15%) και τη Ρουμανία (−11%).
Οι μεγαλύτερες απόλυτες αυξήσεις καταγράφηκαν στη Γαλλία και την Ισπανία (6,1 εκατ. ευρώ), ενώ οι μεγαλύτερες απόλυτες μειώσεις παρατηρήθηκαν στη Ρουμανία (−2,5 εκατ. ευρώ), στην Πολωνία (−1,6 εκατ. ευρώ) και στη Βουλγαρία (−1,3 εκατ. ευρώ).
Περισσότερες γυναίκες από άνδρες
Το 2024 στην Ευρώπη ζούσαν 229 εκατομμύρια γυναίκες και 220 εκατομμύρια άνδρες στην ΕΕ. Αυτό αντιστοιχεί σε αναλογία 104,4 γυναικών ανά 100 άνδρες, πράγμα που σημαίνει ότι υπήρχαν 4,4% περισσότερες γυναίκες από τους άνδρες (κατά μέσο όρο). Οι γυναίκες επικρατούν των ανδρών σε όλες τις χώρες της ΕΕ, εκτός από τη Μάλτα, τη Σουηδία, το Λουξεμβούργο και τη Σλοβενία. Το υψηλότερο ποσοστό βρέθηκε στη Λετονία (15,5% περισσότερες γυναίκες από τους άνδρες).
Αυξήθηκε το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 80 ετών και άνω
Κατά την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2004 έως την 1η Ιανουαρίου 2024, το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 80 ετών και άνω αυξήθηκε σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Σε επίπεδο ΕΕ, αυξήθηκε κατά 2,3 ποσοστιαίες μονάδες (π.μ.), από 3,8% σε 6,1%. Οι αυξήσεις σημειώθηκαν στην Ελλάδα (+3,2 εκατοστιαίες μονάδες, από 3,8% σε 7,0%), στη Λετονία (+3,2 εκατοστιαίες μονάδες, από 2,9% σε 6,1%) και στην Πορτογαλία (επίσης +3,2 εκατοστιαίες μονάδες, από 3,8% σε 7,0%), και οι χαμηλότερες στη Σουηδία (+0,5 εκατοστιαίες μονάδες, από 5,3% σε 5,8%).
Κατά την ίδια περίοδο, το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω αυξήθηκε σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Σε επίπεδο ΕΕ, η αύξηση ήταν 5,2 εκατοστιαίες μονάδες, από 16,4% σε 21,6%.
Μειώθηκε το ποσοστό των ατόμων ηλικίας κάτω των 15 ετών
Τα παιδιά και οι νέοι έφηβοι (κάτω των 15 ετών) μειώθηκαν στην ΕΕ την τελευταία 20ετία κατά 1,6 εκατοστιαίες μονάδες, από 16,2% σε 14,6%. Μείωση παρατηρήθηκε σε όλες τις χώρες της ΕΕ, με τις υψηλότερες μειώσεις στη Μάλτα (-5,9 εκατοστιαίες μονάδες) και στην Κύπρο (-5,1 εκατοστιαίες μονάδες).
Μόνο η Τσεχία (+0,6 εκατοστιαίες μονάδες), η Εσθονία και η Λετονία (και οι δύο +0,2 εκατοστιαίες μονάδες), η Σλοβενία και η Βουλγαρία (και οι δύο +0,1 εκατοστιαίες μονάδες) κατέγραψαν αυξήσεις. Την 1η Ιανουαρίου 2024 το ποσοστό των παιδιών και των εφήβων νεαρής ηλικίας ήταν υψηλότερο στην Ιρλανδία (18,9 %) και χαμηλότερο στην Ιταλία (12,2 %).
Κατά την ίδια περίοδο, το μερίδιο των οι νέοι (κάτω των 19 ετών) μειώθηκαν σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Σε επίπεδο ΕΕ, η μείωση ήταν 2,4 εκατοστιαίες μονάδες, από 22,4% σε 20,0%.
Αυξήθηκε η μέση ηλικία του πληθυσμού στα 44,7 έτη
Η διάμεση ηλικία του πληθυσμού της Ευρώπης αυξήθηκε κατά 5,4 έτη, από 39,3 έτη το 2004 σε 44,7 έτη το 2024 (την 1η Ιανουαρίου).
Η υψηλότερη διάμεση ηλικία παρατηρήθηκε στην Ιταλία (48,7 έτη), ακολουθούμενη από τη Βουλγαρία και την Πορτογαλία (47,1) και την Ελλάδα (46,9), ενώ η χαμηλότερη καταγράφηκε στην Ιρλανδία (39,4), το Λουξεμβούργο (39,7), τη Μάλτα (39,8) και την Κύπρο (40,6 έτη).
Κατά την περίοδο 2004-2024, η διάμεση ηλικία αυξήθηκε περισσότερο στη Ρουμανία (8,4 έτη) και στην Πορτογαλία (8,3 έτη) και λιγότερο στη Σουηδία (1,1) και το Λουξεμβούργο (1,8).
Την 1η Ιανουαρίου 2024 η διάμεση ηλικία ήταν (43,1 έτη) για τους άνδρες και (46,3 έτη) για τις γυναίκες.
Λιγότερες γεννήσεις, περισσότεροι θάνατοι
Το 2023, η το ποσοστό γεννήσεων στην ΕΕ ανήλθε σε 8,2 γεννήσεις ανά 1.000 άτομα. Μεταξύ των χωρών της ΕΕ, τα υψηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν στην Κύπρο (10,7 γεννήσεις ανά 1.000 άτομα), την Ιρλανδία (10,3) και τη Γαλλία (9,9) και τα χαμηλότερα στην Ιταλία (6,4), την Ισπανία (6,6) και την Ελλάδα (6,8).
Σε σύγκριση με το 2003, σημειώθηκε μείωση σε όλες τις χώρες της ΕΕ εκτός Βουλγαρίας.
Το 2003, το ποσοστό θνησιμότητας ήταν 10,1 στην ΕΕ και κυμάνθηκε μεταξύ 9,7 και 10,5 έως το 2019. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, αυξήθηκε σε 11,6 το 2020, κορυφώθηκε σε 11,9 το 2021 και έκτοτε μειώθηκε ελαφρώς σε 10,8 το 2023. Συγκρίνοντας το 2023 με το 2003, το ποσοστό αυξήθηκε σε 16 χώρες της ΕΕ, μειώθηκε σε 9 χώρες και ήταν το ίδιο στην Κύπρο και την Ουγγαρία.
Τα υψηλότερα ποσοστά παρατηρήθηκαν στη Βουλγαρία (15,7 θάνατοι ανά 1.000 άτομα), τη Λετονία (14,9) και την Ουγγαρία (13,7). Τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν στην Ιρλανδία και το Λουξεμβούργο (αμφότερα 6,6), στην Κύπρο (7,0) και στη Μάλτα (7,3).
