Τα μυστικά των αφορολόγητων δωρεών ακινήτων, χρημάτων και μετοχών

Ανατροπές στον φορολογικό χάρτη των μεταβιβάσεων ακινήτων, χρηματικών ποσών και δωρεών φέρνει η εκτόξευση του αφορολογήτου ορίου των γονικών παροχών και δωρεών στις 800.000 ευρώ. Το μέτρο αυτό δίνει μεγάλη ανάσα στους γονείς που θέλουν να μεταβιβάσουν ακίνητα στα παιδιά τους ή να τους δωρίσουν χρήματα για να αποκτήσουν ένα αυτοκίνητο ή μια κατοικία ή ακόμα και να τους δώσουν τις μετοχές της επιχείρησής τους. Το μέτρο ευνοεί και τους παππούδες και γιαγιάδες που θέλουν να γράψουν στα εγγόνια τους οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο έχουν στην κατοχή τους καθώς και τους συζύγους ή όσους έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης. Το αφορολόγητο όριο θα είναι 800.000 ευρώ ανά γονέα και ανά παιδί ή εγγόνι. Δηλαδή σε μια τετραμελή οικογένεια ο πατέρας θα μπορεί να μεταβιβάσει από ένα ακίνητο αξίας έως 800.000 ευρώ σε κάθε παιδί του αφορολόγητο και το ίδιο μπορεί να κάνει και η μητέρα από τη δική της περιουσία. Στην ουσία το αφορολόγητο είναι χωρίς όριο, καθώς η ρύθμιση αφορά τεράστια, για τον μέσο Έλληνα, ποσά.

Μυστικά

Ωστόσο οι αφορολόγητες μεταβιβάσεις ακινήτων, μετρητών και μετοχών μέχρι του ποσού των 800.000 ευρώ που εφαρμόζονται από την 1η Οκτωβρίου κρύβουν «μυστικά» αλλά και παγίδες φόρου.

Για παράδειγμα οι γονείς που θα δωρίζουν χρήματα στα παιδιά τους μπορεί να απαλλάσσονται από την πληρωμή φόρου αλλά θα πρέπει να δικαιολογούν το «πόθεν έσχες». Θα πρέπει δηλαδή να είναι σε θέση να αποδείξουν στην Εφορία τον νόμιμο τρόπο απόκτησης των χρημάτων τα οποία δίνουν στα παιδιά τους ενώ οι φορολογούμενοι που αποκτούν ακίνητη περιουσία από τους γονείς, τους συζύγους ή τους παππούδες τους θα πρέπει να διαθέτουν τα εισοδήματα για να καλύψουν το τεκμήριο διαβίωσης. Οσοι δεν θα καταφέρουν να δικαιολογήσουν το «πόθεν έσχες» και όσοι δεν θα καταφέρουν να καλύψουν το τεκμήριο διαβίωσης για τις κατοικίες (πρώτη ή και δευτερεύουσες) που τους έγραψαν οι γονείς, οι σύζυγοι ή οι παππούδες και γιαγιάδες θα βρεθούν αντιμέτωποι με την επιβολή έξτρα φόρου και με συντελεστές που φθάνουν ακόμη και 44%.

Το νέο πλαίσιο για γονικές παροχές και δωρεές σε συγγενείς πρώτου βαθμού προβλέπει:

1. Την αύξηση του αφορολογήτου ορίου των γονικών παροχών και των δωρεών σε συγγενείς της πρώτης κατηγορίας (συζύγους, πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, παιδιά, εγγόνια και γονείς) από 150.000 ευρώ σε 800.000 ευρώ. Εφόσον η αξία των γονικών δωρεών ή παροχών υπερβαίνει τις 800.000 ευρώ ανά φυσικό πρόσωποο θα επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 10%. Η προηγούμενη κλίμακα γονικών παροχών, δωρεών, κληρονομιών για συγγενείς πρώτου βαθμού έχει αφορολόγητο 150.000 ευρώ και στη συνέχεια επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 1% για τα επόμενα 150.000 ευρώ, 5% για το τμήμα από 300.000 έως 600.000 ευρώ και 10% για αξία άνω των 600.000 ευρώ.

2. Για τις κληρονομιές οι συντελεστές παραμένουν αμετάβλητοι από 1,5% έως και 10%, με την απαλλαγή να καλύπτει μόνο τις πρώτες 150.000 ευρώ.

Κλίμακα φόρου κληρονομιών

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α΄ (σύζυγος-τέκνα-εγγονοί-γονείς)

3. Το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ αφορά τόσο ακίνητη περιουσία όσο και κινητή (μετοχές, ομόλογα, επιχειρήσεις, μετρητά).

4. Οι φορολογούμενοι που θα δωρίζουν μετρητά ή ακίνητη περιουσία στα παιδιά τους, τους συζύγους, τους γονείς ή στα εγγόνια τους θα υποβάλουν τη σχετική δήλωση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Με την υποβολή της δήλωσης η Εφορία θα ελέγχει εάν αυτός που δωρίζει μπορεί να αποδείξει τον νόμιμο τρόπο απόκτησης των χρημάτων. Σύμφωνα με το σχεδιασμό της ΑΑΔΕ μέχρι το τέλος του έτους οι δηλώσεις γονικών παροχών και δωρεών θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά. Με την υποβολή της δήλωσης δηλώνεται ο ΑΦΜ αυτού που δωρίζει και φυσικά αυτού που αποδέχεται τη δωρεά. Ο τελευταίος θα μπορεί να επικαλείται το ποσό για να δικαιολογεί τα δικά του τεκμήρια και ο πρώτος θα ελέγχεται για την προέλευση των χρημάτων.

5. Η Εφορία θα ψάχνει μέσα από τις δηλώσεις εάν από το εισόδημα παρελθουσών χρήσεων, ή από το προϊόν πώλησης περιουσιακών στοιχείων στο παρελθόν, καλύπτεται το ποσό της γονικής παροχής σε χρήμα. Σε περίπτωση μη κάλυψης, ο γονιός θα φορολογείται για το ακάλυπτο ποσό με συντελεστές που θα φτάνουν ακόμη και στο 44% καθώς θα ενεργοποιείται η κλίμακα φορολογίας εισοδήματος.

6. Οι αφορολόγητες γονικές παροχές και δωρεές εκτιμάται ότι είναι δώρο άδωρο για τους φορολογούμενους με χρέη στην Εφορία. Η ύπαρξη ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τις φορολογικές αρχές, ακόμη και αν οι οφειλές αυτές έχουν υπαχθεί σε ρυθμίσεις τμηματικής καταβολής οι οποίες εξυπηρετούνται κανονικά, δεν επιτρέπει την λήψη φορολογικής ενημερότητας και ουσιαστικά «μπλοκάρει» τις διαδικασίες των μεταβιβάσεων. Οι φορολογούμενοι δεν έχουν τη δυνατότητα να δωρίσουν περιουσιακά στοιχεία στα παιδιά τους. Η μόνη λύση για αυτούς τους φορολογούμενους είναι η διασφάλιση των οφειλών με το να βάλουν σε υποθήκη ένα ή περισσότερα ακίνητά τους.