Ροή
Το όριο του 1,5 βαθμού Κελσίου κάτω από το οποίο αυξάνονται οι πιθανότητες να σωθεί το περιβάλλον και να μπει φρένο στις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής ίσως να είναι μία μη ρεαλιστική προσέγγιση. Εκπρόσωποι της επιστημονικής κοινότητας και ερευνητές αναφέρουν ότι δεν είναι εύκολο να δοθεί μια σαφής απάντηση στο ερώτημα εάν τα οφέλη του στόχου 1,5°C είναι περισσότερα από το κόστος καθώς υπάρχει αβεβαιότητα τόσο για τον έναν παράγοντα όσο και για τον άλλον. Δεν υπάρχει, όπως εξηγούν κάποια αντίστοιχη προηγούμενη εμπειρία που να επιτρέπει ακριβείς υπολογισμούς και μετρήσεις.
Οι εκτιμήσεις για το κόστος επίτευξης του στόχου 1,5°C βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο ενώ κάποιοι επιστήμονες θεωρούν ότι όπως η διαφορά κόστους-οφέλους μπορεί να είναι ελάχιστη σε σχέση με τον «θόρυβο» που προκαλεί η κλιματική αλλαγή.
Ωστόσο, όπως αναφέρει η έρευνα The Economics of 1.5°C Climate Change, ο περιορισμός της θέρμανσης στους 1,5°C σε σύγκριση με τους 2°C θα είχε σημαντικά οφέλη τόσο για τον άνθρωπο όσο και για τα φυσικά συστήματα, συμπεριλαμβανομένων τόσο των χερσαίων όσο και των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και των υπηρεσιών που παρέχουν. Συγκεκριμένα, θα ευνοούσε τη διατήρηση των πάγων στην Αρκτική κατά την καλοκαιρινή περίοδο, θα επέτρεπε σε ορισμένους κοραλλιογενείς υφάλους να επιβιώσουν και θα απέτρεπε σημαντικό μέρος της αύξησης ακραίων καιρικών φαινομένων όπως καύσωνες, πλημμύρες και ξηρασίες. Σε αυτό το σενάριο, προβλέπεται σημαντική μείωση του κινδύνου για τους υδάτινους πόρους, τη γεωργία, την ανθρώπινη υγεία και τις υποδομές. Στα οικοσυστήματα, οι κίνδυνοι για τα χερσαία είδη θα μειωνόταν σημαντικά, ενώ σε μια γενικότερη θεώρηση, τόσο η ανθρώπινη διαβίωση όσο και οι υπηρεσίες οικοσυστήματος θα ήταν σημαντικά πιο προστατευμένες σε έναν κόσμο με όριο αύξησης της θερμοκρασίας τους 1,5°C από ό,τι σε έναν κόσμο με όριο τους 2°C.
Ως προς ο κόστος, η επίτευξη της ιδεατής τιμής στους 1,5°C ή και χαμηλότερα απαιτεί ταχύτερη και βαθύτερη απανθρακοποίηση της παγκόσμιας οικονομίας. Οι ετήσιες εκπομπές CO2 σε σενάρια που περιορίζουν την θέρμανση στο τέλος του αιώνα στους 1,5°C (με 50% πιθανότητα) φτάνουν στις μηδενικές εκπομπές μεταξύ 2045 και 2060, 10–20 χρόνια πριν από σενάρια που περιορίζουν τη θέρμανση στους 2°C (με πιθανότητα >66% ). Αυτό απαιτεί πολύ πιο γρήγορες μειώσεις εκπομπών στα σενάρια 1,5°C, σε 2,0–2,8% ανά έτος κατά την περίοδο 2010–2050, σε σύγκριση με 1,2–1,8% ανά έτος για τα σενάρια 2°C. Οι μειώσεις των εκπομπών κατά τη διάρκεια μιας δεκαετίας ή περισσότερο με αυτόν τον ρυθμό έχουν επιτευχθεί σε κάποιες χώρες σε εθνικό επίπεδο αλλά σε μεγάλο βαθμό ως αποτέλεσμα των πολιτικών για τη μείωση της εξάρτησης από το πετρέλαιο αντί για τη μείωση του CO2
Η ταχύτερη απαλλαγή από τον άνθρακα στα σενάρια όπου επιτυγχάνεται το όριο των 1,5°C οφείλεται σε μεγαλύτερες μειώσεις της ενεργειακής ζήτησης (μέσω αυξημένης ενεργειακής απόδοσης) στα κτίρια, τη βιομηχανία και τους τομείς των μεταφορών, την ταχύτερη απαλλαγή από τον άνθρακα στον τομέα της ενέργειας και τη μεγαλύτερη ανάπτυξη τεχνολογιών αρνητικών εκπομπών. Αυτό συνεπάγεται μεγάλες επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη αλλά και νέες θέσεις εργασίας.
Η σύνδεση της αύξησης της θερμοκρασίας με το ΑΕΠ
Η σύνδεση της αύξησης της θερμοκρασίας με το ΑΕΠ αποτελεί ένα νέο πεδίο έρευνας που «ιντριγκάρει» οικονομολόγους και περιβαλλοντολόγους. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, βραχυπρόθεσμα (κατά την περίοδο 2010–2030), το κόστος μετριασμού στον 1,5°C εκτιμάται ότι είναι περίπου 150% υψηλότερο από το κόστος των 2°C, με το μακροπρόθεσμο (2010–2100) κόστος να περίπου 50% υψηλότερο. Αυτές οι διαφορές μειώνουν την ετήσια αύξηση του ΑΕΠ κατά μέσο όρο περίπου 0,04 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως κατά την περίοδο 2010–2100, σε σύγκριση με τα σενάρια 2°C, τα οποία έχουν μέση αύξηση 2,20% ανά έτος.
Η Swiss Re εκτιμά μια αύξηση της θερμοκρασίας κατά 3 βαθμούς Κελσίου θα μπορούσε να συρρικνώσει το παγκόσμιο ΑΕΠ κατά 18%, ενώ αν επιστρέψουμε στο σήμερα και στην ελληνική οικονομία, η χώρα μας ήδη μετά απώλειες δεκάδων εκατομμυρίων εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Scope, για το διάστημα από το 1980 – 2019, το κόστος που προκύπτει από τα ακραία καιρικά φαινόμενα ανήλθε στα 7,689 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί σε απώλειες 197 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Την ίδια στιγμή, το πλήγμα στο εγχώριο ΑΕΠ από τα ακραία φαινόμενα διαμορφώνεται στο 4,2% του ΑΕΠ του 2019, ή 0,11% του ΑΕΠ ετησίως. Οι θάνατοι από τις καταστροφές και το πλήγμα των ακραίων καιρικών φαινομένων (την περίοδο 1980 - 2019) διαμορφώνεται σε 23,8 ανά 100.000 κατοίκους (συνολικά 2.550 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους).
