ΟΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ

Η τραπεζική κρίση, τα συνταξιοδοτικά Ταμεία και ο καινούριος «πόλεμος»

Γιάννης Αγγέλης
27-03-2023 | 11:10
Viber Whatsapp
Μοιράσου το
Η τραπεζική κρίση, τα συνταξιοδοτικά Ταμεία και ο καινούριος «πόλεμος»

«Καθώς οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες αυξάνουν τα επιτόκια για την καταπολέμηση του πληθωρισμού, οι δανειολήπτες αντιμετωπίζουν τώρα απότομα αυξανόμενα βάρη εξυπηρέτησης του χρέους. H ανατιμολόγηση ευρείας βάσης στις αγορές περιουσιακών στοιχείων μπορεί επίσης να εκθέσει τις τράπεζες σε πρόσθετους κινδύνους». Δεν θα μπορούσε να περιγράψει κανείς πιο συγκεκριμένα και πιο απλά τις αιτίες της τραπεζικής κρίσης που έχει ξεσπάσει μέσα στον Μάρτιο, τη συνέχεια της οποίας κανείς ακόμα δεν μπορεί να προδιαγράψει.

Το προηγούμενο απόσπασμα είναι παρμένο από την εισαγωγή του κειμένου της Επιτροπής της Βασιλείας ΙΙΙ που συνεδρίασε στις 23 – 24 Μαρτίου για να εξετάσει την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί και να δώσει κάποιες κατευθυντήριες γραμμές στις Κεντρικές Τράπεζες για την συνέχεια...

Αυτό που έχει ήδη συμβεί και αποτυπώνει με ακρίβεια... χιλιοστού τις συνέπειες της εκτίμησης της Επιτροπής της Βασιλείας ΙΙΙ της BIS, τόσο σε ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη, είναι «τρομακτικό» αν αναλογισθεί κανείς την ταχύτητα με την οποία έχει εξελιχθεί σε λιγότερο από 2 εβδομάδες και δεν συγκρίνεται σε τίποτα με εκείνο του 2008:

Κατάρρευση της Silicon Valley Bank, πτώση της τιμής της μετοχής κατά 90% της First Republic Bank, εξαγορά της Credit Suisse από την UBS για να αποφευχθεί η εξάπλωση της κρίσης, απότομη βουτιά της Deutsche Bank και... «κύριος οίδε» ποια θα είναι η συνέχεια.

Στο μεταξύ οι επόμενες δύο εβδομάδες θα είναι ζωτικής σημασίας για την εξασφάλιση ή μη, της δυνατότητας υλοποίησης της εξαγοράς της Credit Suisse από την UBS, ενώ την ίδια στιγμή στις ΗΠΑ ο Τζερόμ Πάουελ παραδέχεται ότι η κρίση αυτή θα μπορούσε να προκαλέσει πιστωτική κρίση με σημαντικές επιπτώσεις σε μία πιθανή επιβράδυνση της οικονομίας, δηλαδή ύφεση.

Ένας απίθανος φαύλος κύκλος

Λίγο πολύ μοιάζει με έναν φαύλο κύκλο στου οποίου το κέντρο βρίσκεται το αδιέξοδο της σχέσης αύξησης επιτοκίων και πληθωρισμού. Μερικά στοιχεία που καταγράφονται σε αναλύσεις του Bloomberg είναι ενδεικτικά αυτού του αδιεξόδου.

Στο χρονικό διάστημα από τη στιγμή της έναρξης αύξησης των επιτοκίων έχουν «μετακινηθεί» με κατεύθυνση την «έξοδο» περί τα 600 δισ. δολ.

Τα σχετικά στοιχεία αποτυπώνονται και στα δύο προηγούμενα διαγράμματα του Ινστιτούτου Διεθνών Οικονομικών (IIF) «φωτογραφίζοντας» το τι ακριβώς σημαίνουν οι δύο «κίνδυνοι» που επισημαίνει η ανακοίνωση της Επιτροπής της Βασιλείας ΙΙΙ.

Και το μεγάλο ερώτημα είναι πλέον – πέρα από τις επίμονες δηλώσεις των προέδρων των κεντρικών τραπεζών όπως αυτές του Νάγκελ (Bundesbank) ή του Κνότ (Ολλανδία) – το κατά πόσο η ΕΚΤ μπορεί να συνεχίσει να αυξάνει το κόστος του χρήματος στην Ευρωζώνη. Και τι θα ακολουθήσει με τα πρώτα σημάδια μίας αναδίπλωσης στο επίπεδο της προεξόφλησης του πληθωρισμού από τις αγορές;

Οι τράπεζες δείχνουν, ιδιαίτερα μετά το συμβάν με την Credit Suisse και την Deutsche Bank, αλλά και με όσα συνεχίζουν να συμβαίνουν στις ΗΠΑ, ότι έχουν αγγίξει, αν όχι ξεπεράσει, το όριο αντοχών που είχαν «χτίσει» με την προσαρμογή της Βασιλείας ΙΙΙ.

Και δεν είναι μόνο οι τράπεζες.

Είναι και τα συνταξιοδοτικά Ταμεία (ή ακόμα περισσότερο οι ασφαλιστικές εταιρείες), στα οποία το πέρασμα από τα μηδενικά σε αυξημένα επιτόκια και πιθανώς σύντομα σε μία εκ νέου αναδίπλωση στο επίπεδο των επιτοκίων δημιουργεί μια χωρίς προηγούμενο αναταραχή στην κύρια «πηγή» εισοδήματός τους και επιβίωσης των ασφαλιστικών συστημάτων υγείας και συνταξιοδότησης.

Μια ματιά στην Γαλλία είναι αρκετή για να καταλάβει κανείς τις διαστάσεις που αυτές οι «συνέπειες» μπορούν να πάρουν σε κάθε χώρα της Ευρωζώνης. Και όλα αυτά σε ένα καθεστώς όπου το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα παραμένει μη ολοκληρωμένο ειδικά στο σκέλος της ευρωπαϊκής εγγύησης καταθέσεων.

Μπορεί το 2022 να έφερε τον πόλεμο στην Ευρώπη και μέχρι στιγμής σε ένα περιορισμένο γεωγραφικό χώρο την Ουκρανία, αλλά τα επιτόκια και ο πληθωρισμός «απειλούν» με ένα άλλο «πόλεμο» για τον οποίο όχι οι τράπεζες, αλλά ίσως ούτε οι Κεντρικοί Τραπεζίτες ή οι κυβερνήσεις είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν.

Οι επόμενες αντιδράσεις των κεντρικών τραπεζών και των κυβερνήσεων αναμφίβολα ίσως σταθούν ικανές τα επόμενα λίγα 24ωρα να «βάψουν» για λίγο στο «πράσινο» τους χρηματιστηριακούς δείκτες.

Δεν μπορούν όμως να ανατρέψουν την «τάση» που διαμορφώνει ο φαύλος κύκλος μεταξύ επιτοκίων – πληθωρισμού στο τραπεζικό σύστημα, καθώς αυτός τροφοδοτείται από τις ανεξέλεγκτες πλέον δυνάμεις των δύο «κινδύνων» που επισημαίνει η Επιτροπή της Βασιλείας ΙΙΙ. Και σ’ αυτό δεν υπάρχει ακόμα απάντηση...

Γ. Αγγέλης

Διαβάστε περισσότερα άρθρα της στήλης ΟΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

Όλες οι ειδήσεις

20:22

Παραιτήθηκε ο Αρίστος Δοξιάδης από τη θέση του υφυπ. Ανάπτυξης

20:13

Υεμένη: Οι Χούθι υποστηρίζουν ότι εξαπέλυσαν επίθεση κατά του αεροπλανοφόρου Harry Truman στην Ερυθρά Θάλασσα

19:57

Πηγές ΥΠΕΞ για Β. Μακεδονία: Η Ελλάδα ανέλαβε το σύνολο των εγκαυματιών που ζητήθηκε από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό πολιτικής

19:45

Το στοίχημα της καθημερινότητας

19:33

Βενιζέλος στον Κύκλο Ιδεών: Με όσα κάνει ο Τραμπ θα έπρεπε να ανησυχούμε με το θέμα της ασφάλειας της χώρας

19:11

Αιφνιδιαστική επίσκεψη του Κ. Κυρανάκη στον Σταθμό Λαρίσης

19:00

Έξι εκατ. στρέμματα εγκαταλελειμμένης γης στην Ελλάδα - Ποιος θα τα πάρει, η ενέργεια ή η παραγωγή τροφίμων;

18:50

Θεσσαλονίκη: Στις 11 το βράδυ από σήμερα ως και την Πέμπτη το τελευταίο δρομολόγιο του μετρό

18:39

ΗΠΑ: Οι αεροπορικές επιδρομές στην Υεμένη θα συνεχιστούν αδιάκοπα μέχρι να σταματήσουν τη δράση τους οι Χούθι

18:16

Ντε Γκίντος (ΕΚΤ): Η επιθετική πολιτική Τραμπ προκαλεί μεγαλύτερη αβεβαιότητα στις αγορές από την εποχή της πανδημίας

18:07

Σεισμική δόνηση 4.1 Ρίχτερ στην Αρκεσίνη Αμοργού

18:01

Έρευνα Metron Analysis: Οικονομία-Ακρίβεια και Κράτος Δικαίου τα κύρια προβλήματα για τους πολίτες

17:42

Το ΥΠΕΘΟ θα επισκεφθεί τη Δευτέρα ο πρωθυπουργός

17:28

Σε ύφεση οι πυρκαγιές σε Ιεράπετρα και Ρέθυμνο

17:00

Βιομηχανία τροφίμων: Οι 4 βασικές προκλήσεις και το μεγάλο στοίχημα του μέλλοντος

16:51

Μπέσεντ (ΥΠΟΙΚ ΗΠΑ): Δεν υπάρχουν εγγυήσεις ότι δεν θα υπάρξει μια ύφεση

16:40

Τηλεφωνική επικοινωνία του ΥΠΕΞ Γ. Γεραπετρίτη με τον νεοεκλεγέντα αρχιεπίσκοπο Αλβανίας Ιωάννη

16:30

Ερντογάν: Ζήτησε από τον Τραμπ επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35

16:21

ΗΠΑ: Πιθανώς εντός της ερχόμενης εβδομάδας η επικοινωνία Τραμπ-Πούτιν

15:58

Πάπας Φραγκίσκος: Αντιμετωπίζω μια δοκιμασία, είμαι στο πλευρό πολλών άρρωστων αδελφών

15:44

Μαρινάκης: Το ΠΑΣΟΚ αποφάσισε να διαβάσει την έκθεση της Moody's επιλεκτικά και να πει 7 ψέματα και όχι 7 αλήθειες

15:40

Κουκουλόπουλος (ΠΑΣΟΚ): Ο ελληνικός λαός κατέβαλε το μεγαλύτερο τίμημα στην υπόθεση των αξιολογήσεων

15:30

Στις Βρυξέλλες για το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας μεταβαίνει ο ΥΠΕΝ

15:25

Ανδρουλάκης: Να αγωνιστούμε να αποτελέσει παρελθόν το επιτελικό κράτος του κ. Μητσοτάκη

15:16

Ο μητροπολίτης Κορυτσάς Ιωάννης νέος Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας

15:04

Οι δύο «εγκλωβισμένοι» αστροναύτες στον ISS ετοιμάζονται για την επιστροφή τους στη Γη, πιθανότατα την Τετάρτη

14:52

Μακρόν: Η Ουκρανία και όχι η Ρωσία θα αποφασίσει εάν θέλει ανάπτυξη ειρηνευτικών δυνάμεων στο έδαφός της

14:47

Ρωσία: Ένας νεκρός και τρεις τραυματίες από έκρηξη στο διυλιστήριο του Ριαζάν

14:30

Κίνα: Ο πρόεδρος Σι δεν αποδέχθηκε πρόσκληση να επισκεφθεί τις Βρυξέλλες για επετειακή σύνοδο κορυφής

14:23

Οι Tesla και SpaceX του Μασκ διαμαρτύρονται για τους δασμούς - Η κάθε μια για άλλους λόγους