Αναμενόμενη ως προς τη θεματολογία της αλλά με εκτενέστερο περιεχόμενο και συγκεκριμένες πρωτοβουλίες σε σχέση με ό,τι θα περίμενε κάποιος, χαρακτήρισε μιλώντας στον Γιάννη Παπαγεωργίου για λογαριασμό του αγγλόφωνου Athens Digest η νέα Γενική Διευθύντρια του ΕΛΙΑΜΕΠ Έλενα Λαζάρου. Με πολυετή εμπειρία στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, η διακεκριμένη Ελληνίδα επιστήμονας επισημαίνει ότι η επιτυχία του σχεδιασμού θα κριθεί στην υλοποίησή του από τα κράτη-μέλη.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, μάλιστα, τονίζει ότι η τρέχουσα συγκυρία αλλά και η προσήλωση σε πολιτικές για μία περισσότερο αυτόνομη Ευρώπη, θα μπορούσε να επαναφέρει στο προσκήνιο τη συζήτηση για κοινή βοήθεια, ετοιμότητα και αλληλεγγύη, συμπεριλαμβανομένου -για παράδειγμα- του θέματος της ενεργοποίησης της «ρήτρας αλληλεγγύης» σύμφωνα με το Άρθρο 47.2 της Συνθήκης.
Αναλυτικά η δήλωση
Η ομιλία για την Κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (SOTEU) από την Πρόεδρο φον ντερ Λάιεν, όπως αναμενόταν, κάλυψε ολόκληρο το φάσμα των ζητημάτων της τρέχουσας παγκόσμιας ατζέντας.
Η φετινή ομιλία ήταν πιο εκτενής σε περιεχόμενο, παρέχοντας προτάσεις για ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που αποτελούν πολιτικές προτεραιότητες της Επιτροπής: από την άμυνα και την ασφάλεια, κοινωνικά ζητήματα όπως η στέγαση και η υγεία, έως την ανταγωνιστικότητα με έμφαση στην απορρύθμιση (de-regulation) και τις δεξιότητες, τις στρατηγικές διεθνείς σχέσεις, την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς και τη μετανάστευση.
Η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν επιδίωξε να απευθυνθεί σε όλες τις πολιτικές ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δεδομένου ότι η συζήτηση για το επόμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) έχει ήδη ξεκινήσει και αναμένεται να ενταθεί. Όπως προβλεπόταν, επέμεινε στην άμυνα και την ασφάλεια ως προτεραιότητα, παρουσιάζοντας νέες πρωτοβουλίες.
Αυτό είχε ιδιαίτερη σημασία με δεδομένες τις εξελίξεις της ίδιας ημέρας στην Πολωνία. Φυσικά, η πρόκληση έγκειται στον συντονισμένο τρόπο υλοποίησης από τα κράτη μέλη, για παράδειγμα στα αμυντικά βιομηχανικά σχέδια.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ελλάδα – όπως και για άλλα κράτη μέλη – έχει η έμφαση της Προέδρου σε μια πιο αυτόνομη Ευρώπη, που προσφέρει την ευκαιρία να ενισχυθεί ο διάλογος σε ζητήματα αμοιβαίας βοήθειας, ετοιμότητας και αλληλεγγύης.
Ένας τέτοιος διάλογος θα μπορούσε να περιλαμβάνει, για παράδειγμα, μια νέα συζήτηση για τις προϋποθέσεις ενεργοποίησης του άρθρου 42.7 της Συνθήκης της ΕΕ (ρήτρα αλληλεγγύης). Ιδιαίτερης σημασίας για τη Νότια Ευρώπη είναι επίσης η απόφαση της Επιτροπής να δημιουργήσει έναν νέο ευρωπαϊκό κόμβο (hub) πυρόσβεσης στην Κύπρο.