Το μεγαλύτερο επενδυτικό στοίχημα της τελευταίας 15ετίας αναλαμβάνει η χώρα μας το 2026. Με «ατμομηχανή» το Ταμείο Ανάκαμψης το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού βάζει ως στόχο διψήφια αύξηση των επενδύσεων το 2026 σε σχέση με φέτος, απαραίτητη προϋπόθεση για να επιτευχθεί και η πρόβλεψη για ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας κατά 2,4%.
Για το 2026 προβλέπεται άλμα της τάξης του 10,2% στις επενδύσεις σε σχέση με το 2025. Επίδοση που αν επιτευχθεί θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη ετήσια αύξηση τόσο στην Ευρωζώνη όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 για το 2026, βάσει των μέχρι στιγμής προβλέψεων. Αν πράγματι οι επενδύσεις τρέξουν με αυτούς τους ρυθμούς θα εκπληρωθούν δύο σημαντικά ορόσημα:
Πρώτον θα έχουμε για πρώτη φορά ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας βασισμένη κυρίως στις επενδύσεις και όχι στην κατανάλωση, καθώς θα αποτελέσουν τον κύριο μοχλό ανάπτυξης για το 2026, συμβάλλοντας στην ετήσια πραγματική ανάπτυξη κατά 1,7 ποσοστιαίες μονάδες.
Δεύτερον, το επενδυτικό κενό που χωρίζει την Ελλάδα από την Ευρωζώνη θα μειωθεί στο μικρότερο μέγεθος από την έναρξη της οικονομικής κρίσης και μετά, παραμένοντας ωστόσο σημαντικό. Οι επενδύσεις (ιδιωτικές και δημόσιες) θα ξεπεράσουν τα 40 δισ. ευρώ και ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται να αγγίξουν το 18% έναντι όμως του 23% που είναι ο μέσος όρος της Ευρωζώνης.
Η διψήφια αύξηση των συνολικών επενδύσεων εκτιμάται ότι θα προέλθει κατά 50% περίπου από τις επενδύσεις σε κατασκευές (μεταβολή 13,8% σε ετήσια βάση) και το υπόλοιπο 50% από τις επενδύσεις σε εξοπλισμό (μεταβολή 10,1% σε ετήσια βάση) και από τις επενδύσεις σε αγροτικά και λοιπά αγαθά (μεταβολή 2,7% σε ετήσια βάση).
Το αρνητικό σερί
Για να γίνουν όμως όλα αυτά πραγματικότητα θα πρέπει να σπάσει το αρνητικό σερί των τελευταίων ετών κατά τα οποία οι επιδόσεις των επενδύσεων πέφτουν συνεχώς εκτός στόχων.
Ακόμη και στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού που κατατέθηκε χθες υπήρξε μια νέα επί τα χείρω αναθεώρηση του στόχου για το 2025 και η πρόβλεψη για αύξηση των επενδύσεων κατά 8,4% φέτος μειώθηκε στο 5,7%. Μειωμένες επιδόσεις σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις είχαμε και το 2024 που ο ρυθμός αύξησης των ακαθάριστων επενδύσεων παγίου κεφαλαίου τελικά διαμορφώθηκε στο 4,5%
Το μεγάλο στοίχημα του Ταμείου Ανάκαμψης
Κομβικό ρόλο για την αύξηση των επενδύσεων πρόκειται να παίξει το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) το οποίο θα φτάσει τα 16,719 δισ. ευρώ εκ των οποίων 6,2 δισ. ευρώ σε συγχρηματοδοτούμενα έργα, 3,3 δισ. σε έργα που χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους και 7,219 δισ. ευρώ σε έργα από το Ταμείο Ανάκαμψης το οποίο κλείνει το 2026.
Εξάλλου όπως προειδοποίησαν την προηγούμενη εβδομάδα στελέχη της ΕΕ η χώρα μας καλείται να διαχειριστεί αποτελεσματικά το τελευταίος σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης και ειδικά την τελευταία μεγάλη αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» για να μην χαθεί ούτε ένα ευρώ από το σκέλος των επιδοτήσεων.
Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές και να διασφαλιστεί ότι τα έργα που θα βγουν θα μπορούν να ολοκληρωθούν. Και βέβαια να υπάρξει μέριμνα και για το 2027 που δεν θα υπάρχει Ταμείο Ανάκαμψης και η ελληνική οικονομία θα πρέπει να στηριχθεί περισσότερο στις δικές της δυνάμεις αξιοποιώντας με τον καλύτερο τρόπο τα υπόλοιπα κοινοτικά κονδύλια και κυρίως το ΕΣΠΑ 2021-2027.
