Στην ανακήρυξη προτιμητέου επενδυτή για την απόκτηση πλειοψηφικού μεριδίου συμμετοχής (50% συν μία μετοχή) στο μετοχικό κεφάλαιο του Οργανισμού Λιμένος Λαυρίου (ΟΛΛ) μέσα στο φθινόπωρο, μάλλον και εντός Οκτωβρίου, στοχεύουν στο Υπερταμείο. Όπως έχουμε αναφέρει, το Διοικητικό Συμβούλιο του fund ενέκρινε τους τεχνικούς φακέλους που συνοδεύουν τις πέντε οικονομικές προσφορές που έλαβε για την πώληση πλειοψηφικού ποσοστού του Οργανισμού Λιμένος Λαυρίου. Στη συνέχεια θα αποσφραγιστούν οι φάκελοι με τις οικονομικές προσφορές. Στόχος του Υπερταμείου είναι να γίνει ανακήρυξη Προτιμητέου Επενδυτή μέσα στον Οκτώβριο.
Ως γνωστόν, δεσμευτικές προσφορές στο πλαίσιο της διαγωνιστικής διαδικασίας για την αξιοποίηση του τρίτου μεγαλύτερου λιμένα της Αττικής, με στόχο την ενίσχυση της αναπτυξιακής του προοπτικής και την αναβάθμιση των υποδομών του, με πολλαπλά οφέλη για την τοπική οικονομία και το δημόσιο συμφέρον, υπέβαλαν τα εξής επενδυτικά σχήματα: Κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – CELESTYAL, Κοινοπραξία ΙΝΤΕΡΚΑΤ Α.Ε. – BEAUFORT SEA SHIPPING CORPORATION – NEWSPHONE HELLAS S.A., Κοινοπραξία OLYMPIC MARINE S.A. – CRUISE TERMINAL INVESTMENT LIMITED SARL., ISRAEL SHIPYARDS INDUSTRIES LTD. και JET PLAN SHIPPING CΟ LTD.
Όπως έχουμε αναφέρει τόσο στο παρελθόν όσο και πρόσφατα, λόγω της εγγύτητάς του με δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, το Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος αλλά και τα λιμάνια του Πειραιά και της Ραφήνας, προσφέρεται ιδιαίτερα για τουριστική ανάπτυξη, με δραστηριότητες όπως η κρουαζιέρα και ο ελλιμενισμός σκαφών αναψυχής. Για αυτό και υπήρχε τελικό ενδιαφέρον από 5 σχήματα (επί συνόλου 6 προεπιλεγέντων, από τα 8 που αρχικά συμμετείχαν). Στα οποία περιλαμβάνονται ισχυρά «ονόματα», όπως ο κορυφαίος εγχώριος όμιλος υποδομών ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (οδικοί άξονες, αεροδρόμια, λιμάνια κ.α.) μαζί με την γνωστή εταιρεία κρουαζιέρας CELESTYAL, η Olympic Marine του εφοπλιστή Γ. Προκοπίου, με την εταιρεία να διαχειρίζεται την Olympic Marine στο Λαύριο, μαζί με την Cruise Terminal Investment Limited Sarl (που ανήκει στην MSC Cruises, η Jet Plan Shipping (μέλος της γνωστής ακτοπλοϊκής SEAJETS), η Israel Shipyards Industries, το σχήμα ΙΝΤΕΡΚΑΤ, Beaufort Sea Shipping Corporation (ναυτιλιακή εταιρεία με έδρα τη Μασσαλία στη Γαλλία), Newsphone Hellas.
Όπως έχουμε και άλλες φορές αναφέρει, το Υπερταμείο θα διαθέσει ποσοστό 50% συν μία μετοχή του μετοχικού κεφαλαίου και όχι μεγαλύτερο ποσοστό όπως έχει κάνει σε άλλα λιμάνια. Δηλαδή, ο στρατηγικός επενδυτής θα έχει την πλειοψηφία και τον έλεγχο του management, αλλά το δημόσιο θα έχει ένα σημαντικό ποσοστό, επιδιώκοντας τη δημιουργία υπεραξιών μετά την αξιοποίηση και τον εκσυγχρονισμό του λιμένα.
Η επικείμενη αξιοποίηση του λιμανιού του, από τα μεγαλύτερα στην Αττική, δημιουργεί νέες προοπτικές ανάπτυξης για παρεμφερείς – συμπληρωματικές προς την εμπορική χρήση δράσεις (κρουαζιέρα, μαρίνα, yachting) αλλά και «κράχτη» για επενδύσεις στην γύρω περιοχή (ακίνητα, τεχνολογικά hubs κ.α., με παρουσία των Πειραιώς, Dimand, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Κέκροψ, Intracom, Premia κ.α). Σε εκκρεμότητα, πάντως, παραμένει η επέκταση του Προαστιακού Σιδηρόδρομου προς το Λαύριο, αλλά και το σχέδιο επέκτασης της Αττικής Οδού στην περιοχή. Πρόκειται άλλωστε για μεγάλο λιμάνι που απέχει μόλις 61 χλμ. από το κέντρο της Αθήνας και 38 χλμ. από το αεροδρόμιο και δεδομένης της εγγύτητάς του με τις Κυκλάδες και το Κεντρικό Αιγαίο, που μπορεί να αξιοποιηθεί ως «βάση» για την ακτοπλοΐα, τον θαλάσσιο τουρισμό ή και για το εμπόριο. Αυτό που έχει βέβαια, επιπλέον ενδιαφέρον είναι το μοντέλο αξιοποίησης που θα προκρίνει κάθε σχήμα, αν δηλαδή θα έχει ως «αιχμή» την κρουαζιέρα και τον θαλάσσιο τουρισμό, την αμιγώς ακτοπλοΐα, το εμπόριο ή άλλες χρήσεις. Λογικά, η πλέον πλήρης προσφορά θα είναι αυτή που θα συμπεριλαμβάνει ποικιλία χρήσεων, με το προσφερόμενο τίμημα προφανώς να παίζει τον κομβικό ρόλο.
Η εταιρεία «Οργανισμός Λιμένος Λαυρίου A.E.» (ΟΛΛ Α.Ε.) έχει το αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης και εκμετάλλευσης των γηπέδων, κτιρίων και εγκαταστάσεων του Λιμένα Λαυρίου, μέσω Σύμβασης Παραχώρησης που έχει συνάψει με το Ελληνικό Δημόσιο με διάρκεια 60 ετών από την έναρξη ισχύος της (ισχύει μέχρι το έτος 2062). Στο Λιμάνι του Λαυρίου λειτουργεί επίσης μαρίνα γιοτ με εκτιμώμενη χωρητικότητα 160 θέσεων (σήμερα) και επιπλέον 195 θέσεις ελλιμενισμού (με μελλοντική επέκταση). Το λιμάνι θεωρείται λιμάνι «εθνικής σημασίας» και βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από τα λιμάνια του Πειραιά και της Ραφήνας. Ο ΟΛΛ είναι ανάμεσα στα 4 λιμάνια που εξασφάλισαν χρηματοδότηση ύψους 10 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Connecting Europe Facility (CEF) για την ανάπτυξη υποδομών cold ironing και την εκπόνηση σχετικών μελετών.
Τα 3 λιμάνια της Κρουαζιέρας – Οι ενδιαφερόμενοι και το timing των προσφορών
Η περαιτέρω ανάπτυξη της δραστηριότητας κρουαζιέρας σε υφιστάμενους και νέους προορισμούς εντάσσεται στην πολιτική για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των τουριστικών ροών σε δημοφιλείς λιμένες και την αντιμετώπιση φαινομένων υπερσυγκέντρωσης. Στο πλαίσιο αυτό, ως γνωστόν, έχει σε εξέλιξη διεθνή διαγωνιστική διαδικασία για την παραχώρηση της δραστηριότητας κρουαζιέρας στον λιμένα Κατάκολου & σε τμήμα του παλιού λιμένα Πάτρας (τμήμα 1), καθώς και στον Κεντρικό Λιμένα Καβάλας «Απόστολος Παύλος» (τμήμα 2). Όπως αναφέραμε την Παρασκευή, σχετικά με την αξιοποίηση κρουαζιέρας σε τρεις λιμένες, ο διαγωνισμός για την παραχώρηση του δικαιώματος κρουαζιέρας στα λιμάνια της Πάτρας, της Καβάλας και του Κατακόλου είναι στη Β Φάση. Η υποβολή οικονομικών προσφορών εκτιμάται στο A Τρίμηνο 2026 για το Κατάκολο και στο Β Τρίμηνο για Καβάλα και Πάτρα.
Υπενθυμίζεται ότι υπάρχουν ισχυροί διεκδικητές και για αυτές τις υποδομές. Οι μεγαλύτερες εταιρείες στον κλάδο της κρουαζιέρας, ένας από τους μεγαλύτερους διαχειριστές λιμανιών που «φιλοξενούν» αυτή την δραστηριότητα, όπως, βέβαια, και μια εγχώρια ισχυρή «δύναμη» και στον χώρο διαχείρισης μαρίνων, ήτοι η Lamda Development (με θυγατρική της), που έχει αναλάβει και την μαρίνα mega yacht στην Κέρκυρα, είναι ανάμεσα στους ενδιαφερομένους. Ξεχωρίζουν, άμεσα ή έμμεσα, η MSC (Mediterranean Shipping Company), η αμερικανική Royal Caribbean Group (μέσω της CTI), η τουρκικών συμφερόντων Global Port Holding, όπως αναφέραμε η Lamda Marinas (του ομίλου Lamda Development) όπως και V Group SM, που ελέγχεται από τον Έλληνα επιχειρηματία Βύρωνα Βασιλειάδη (όμιλος Antipollution).
Στόχος, προφανώς, του Υπερταμείου είναι η δημιουργία ή την αναβάθμιση των υποδομών υποδοχής κρουαζιέρας, με την προοπτική να εξελιχθούν ακόμα και σε «home ports» (λιμάνια αναχώρησης) κρουαζιέρας. Το λιμάνι του Κατάκολου κατατάχθηκε μεταξύ των 10 λιμένων κρουαζιέρας με τη μεγαλύτερη επιβατική κίνηση το 2023, κυρίως. Έχει τη δυνατότητα να εξυπηρετεί έως τρία (3) κρουαζιερόπλοια με μήκος άνω των 350 μέτρων. Το λιμάνι της Πάτρας κατατάσσεται ως λιμάνι διεθνούς σημασίας και αποτελεί μέρος του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ). Ο παλιός λιμένας Πάτρας έχει χερσαία ζώνη έκτασης 106.474 τ.μ. και στο υφιστάμενο masterplan προβλέπεται μία θέση ελλιμενισμού αποκλειστικά για κρουαζιερόπλοια. Ο κεντρικός λιμένας Καβάλας «Απόστολος Παύλος» διαθέτει δύο θέσεις ελλιμενισμού για την εξυπηρέτηση κρουαζιερόπλοιων με μήκος άνω των 200 μέτρων.