Δώσαμε ό,τι μπορούσαμε να δώσουμε. Αυτό είναι το μήνυμα που επαναλάμβαναν τις προηγούμενες ημέρες ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης και ο υφυπουργός Θάνος Πετραλιάς σε συνέχεια της παρουσίασης των μέτρων ύψους 1,76 δισ. ευρώ από τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη κατά την ομιλία του στη ΔΕΘ. Τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα.
Διαβάστε επίσης: Όλη η εξειδίκευση του πακέτου της ΔΕΘ - Αναλυτικά τα μέτρα και παραδείγματα
Σύμφωνα με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών ο περιβόητος «δημοσιονομικός χώρος» για το 2026 έχει εξαντληθεί, καθώς παρά τα νέα ρεκόρ φορολογικών εσόδων και το υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα οι δαπάνες του δημοσίου συγκρατούνται από τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ που βάζουν ανώτατο ετήσιο όριο αύξησης.
Σε κάθε περίπτωση πάντως και ενώ οδεύουμε σε άλλη μια χρονιά με μεγάλη αύξηση εσόδων και πλεονάσματος στον προϋπολογισμό οι πληροφορίες αναφέρουν πως ένα κομμάτι αυτών των επιπλέον εσόδων θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως αποτέλεσμα μέτρων μόνιμου χαρακτήρα και να αυξήσουν τις δαπάνες που μπορεί να πραγματοποιήσει η χώρα μας. Η απόφαση θα ληφθεί εντός του 2026 σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και αφού γίνουν γνωστά τα τελικά στοιχεία για το 2025. Αυτό έγινε και φέτος όπου η αναγνώριση μόνιμων εσόδων από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής κατάφερε να αυξήσει το κόστος των μέτρων στα 2,7 δισ. ευρώ.
Πώς φτάσαμε στα μέτρα των 2,7 δισ. ευρώ
Ο στόχος αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών για το 2026, έναντι του 2025 ανέρχεται σε 3,6% ή περίπου 3,7 δισ. ευρώ.
Από αυτές τις δαπάνες εξαιρείται η αύξηση των εξοπλιστικών δαπανών κατόπιν της ενεργοποίησης της εθνικής ρήτρας διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες. Οι δαπάνες όπως μετρούνται δημοσιονομικά (φυσικές παραλαβές εξοπλιστικών προγραμμάτων) αναμένεται να ανέλθουν σε 2,3 δισ. ευρώ, έναντι 1,7 δισ. ευρώ το 2025.
Από τα 3,7 δισ. ευρώ τα 2,8 δισ. ευρώ περίπου αφορούν προγραμματισμένες δαπάνες όπως η ετήσια αύξηση των τακτικών δαπανών (1 δισ.), η αύξηση των δαπανών για συντάξεις (1,15 δισ. περίπου) κ.ο.κ.
Αυτό σημαίνει πως θα κανονικά θα έμενε κάτι λιγότερο από 1 δισ. ευρώ για νέα μέτρα. Ωστόσο η καλή επίδοση του 2024 λόγω των ενεργητικών μέτρων εσόδων περιορισμού της φοροδιαφυγής που μείωσαν τον στόχο καθαρών δαπανών κάτω των ορίων, πέραν των μόνιμων μέτρων ύψους 1,1 δισ. ευρώ που ανακοινώθηκαν τον Απρίλιο του 2025 (επιστροφή ενός ενοικίου ετησίως, ενίσχυση ύψους 250 ευρώ σε συνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικες και άτομα με αναπηρία και αύξηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων), επιτρέπει να δαπανηθούν περίπου έως 800 εκατ. ευρώ επιπλέον του ετήσιου ορίου. Έτσι, ο δημοσιονομικός χώρος για τα νέα μέτρα ανήλθαν σε περίπου 1,7 δισ. ευρώ για το 2026.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, το συνολικό κόστος των μέτρων για το 2026, ανέρχεται σε 2,7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 925 εκατ. ευρώ αφορούν το κόστος μέτρων που έχουν ανακοινωθεί και 1,76 δισ. ευρώ τα μέτρα που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ.
Επιπλέον, ορισμένα από τα νέα μέτρα (αναμόρφωση κλίμακας φορολογίας, μη συμψηφισμός προσωπικής διαφοράς συνταξιούχων, εισαγωγή ενδιάμεσου συντελεστή στη κλίμακα ενοικίων, κατάργηση ΕΝΦΑ για μικρούς οικισμούς, απαλλαγή φόρου ιδρυμάτων) έχουν επιπρόσθετη επίδραση για το 2027 ύψους περίπου 700 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικά τα μέτρα έχουν ως εξής:
