Ροή
Ένα κυριολεκτικά τεράστιο χαρτοφυλάκιο καινούριων έργων ΑΠΕ βρίσκεται στα σκαριά στη χώρα μας, έχοντας υποβάλει αίτηση στον ΑΔΜΗΕ για να κατακυρώσει ηλεκτρικό «χώρο» και, με αυτό τον τρόπο, να προχωρήσει στα επόμενα βήματα αδειοδοτικής ωρίμανσης. Σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr, οι αιτήσεις αυτές για νέα έργα αυξάνονται με φρενήρη ρυθμό.
Ως αποτέλεσμα, αυτή τη στιγμή ανέρχονται ούτε λίγο ούτε πολύ σε 42 GW. Επομένως, η συνολική ισχύς τους είναι περίπου 4πλάσια από τις μονάδες ΑΠΕ που βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε λειτουργία.
Όπως είναι φυσικό, αν υλοποιούνταν όλα αυτά τα έργα, θα υπερκαλύπτονταν οι ανάγκες για «πράσινο» ρεύμα που προβλέπεται να προκύψουν πολλές 10ετίες αργότερα. Είναι ενδεικτικό ότι, προσθέτοντάς τα στις ανανεώσιμες μονάδες που ήδη λειτουργούν και στους σταθμούς που βρίσκονται υπό ανάπτυξη (έχοντας δεσμεύσει δυναμικότητα), ξεπερνιούνται ακόμη και οι στόχοι του 2050, για την «πράσινη» ισχύ που θα πρέπει να είναι εγκατεστημένη τότε στη χώρα μας.
Ο «πήχης» από το Εθνικό Σχέδιο
Πιο συγκεκριμένα, όπως έχει γράψει το insider.gr, οι μονάδες που είτε είναι σε λειτουργία είτε έχουν κατακυρώσει ηλεκτρικό «χώρο», αγγίζουν αυτή τη στιγμή τα 25,7 GW περίπου - στα επίπεδα των στόχων του 2030. Με την καινούρια «πράσινη» ισχύ που φιλοδοξεί να προσθέσει αυτό το νέο «κύμα» έργων των 42 GW, το εκδηλωμένο ενδιαφέρον -περισσότερο ή λιγότερο ώριμο- για «πράσινες» επενδύσεις στη χώρα μας ανέρχεται ούτε λίγο ούτε πολύ σε 67,7 GW.
Την ίδια στιγμή, το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα θέτει ως στόχο για τις ΑΠΕ το 2050 σταθμούς συνολικής ισχύος 54,4 GW. Από το νούμερο αυτό έχουν εξαιρεθεί τα υπεράκτια αιολικά, για οποία έτσι κι αλλιώς δεν έχει «ενεργοποιηθεί» η διαδικασία υποβολής αιτήσεων σύνδεσης (και επομένως απουσιάζουν από το portfolio των 42 GW που βρίσκονται στην ουρά στον ΑΔΜΗΕ). Επομένως, η υφιστάμενη «δεξαμενή» πρότζεκτ στις ΑΠΕ ξεπερνά ακόμη και τον «πήχη» που έχει τεθεί για τα μέσα του αιώνα.
Αξίζει να σημειωθεί πως οι «πράσινοι» στόχοι του ΕΣΕΚ για το 2050 (όπως και για τις 10ετίες που θα προηγηθούν) έχουν προκύψει λαμβάνοντας υπόψη μεταξύ άλλων προβλέψεις για την εξέλιξη της ζήτησης για ηλεκτρισμό. Υπό αυτή την έννοια, ακόμη κι αν επιταχυνόταν η αύξηση του ηλεκτρικού «χώρου», με επενδύσεις στο σύστημα μεταφοράς ώστε να χωρέσουν ακόμη νωρίτερα όσο το δυνατόν περισσότερες από τις υποψήφιες μονάδες, το αποτέλεσμα θα ήταν να δημιουργηθεί υπερπλεόνασμα «πράσινης» ενέργειας, που θα έμενε αναξιοποίητη.
Επομένως, τα έργα θα ήταν μη βιώσιμα οικονομικά, αφού θα χρειαζόταν να υποστούν μεγάλες περικοπές της παραγωγής τους.
«Σήμα» για τις παρεμβάσεις του ΥΠΕΝ
Με αυτή τη λογική, είναι βέβαιο πως μόνο ένα μέρος από αυτά τα 42 GW θα υλοποιηθούν, ενώ επίσης ένα ποσοστό αφορά επιχειρηματικά σχέδια τα οποία δεν ωριμάζουν με προοπτικές υλοποίησης. Εξίσου βέβαιο όμως είναι πως ο πληθωρισμός αιτήσεων καταδεικνύει πως η Ελλάδα έχει γίνει από τους πιο ελκυστικούς προορισμούς για «πράσινες» επενδύσεις, διασφαλίζοντας υψηλό ενδιαφέρον εγχώριων και ξένων «παικτών» του κλάδου, το οποίο αποτελεί προϋπόθεση όχι μόνο για τη στροφή σε μία κλιματικά ουδέτερη οικονομία, αλλά και για τη μείωση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας.
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, πρέπει να συγκερασθεί το ότι ο ηλεκτρικός «χώρος» δεν είναι ανεξάντλητος (αφού πρέπει να «ακολουθεί» την κατανάλωση ηλεκτρισμού), με το γεγονός πως η ζήτησή του κινείται σε σχεδόν εξωπραγματικά επίπεδα από τους επενδυτές. Σε αυτό το πλαίσιο, το μήνυμα που έχει στείλει το ΥΠΕΝ είναι πως τα έργα που δεσμεύουν δυναμικότητα (ή πρόκειται να δεσμεύσουν εφεξής) θα πρέπει να υλοποιούνται μέσα σε αυστηρά χρονικά διαστήματα. Αν αντίθετα για οποιονδήποτε λόγο έχουν «βαλτώσει», τότε θα πρέπει να χάνουν τον ηλεκτρικό «χώρο» που έχουν κατακυρώσει, ώστε να πάρει τη σκυτάλη κάποιο από τα επόμενα υποψήφια πρότζεκτ.
Παράλληλα, ο καταιγισμός αιτήσεων σύνδεσης καταδεικνύει τους λόγους που το ΥΠΕΝ επισπεύδει το σχέδιο για διεύρυνση του ηλεκτρικού «χώρου», όπως έγραψε το Insider.gr, ώστε να μην «παγώσουν» νέες επενδύσεις στον κλάδο. Σε αυτό το πλαίσιο, το υπουργείο σχεδιάζει να νομοθετήσει τα προωθούμενα μέτρα άμεσα (ακόμη και μέσα στον Ιανουάριο), ώστε να συνεχίσουν οι Διαχειριστές να χορηγούν όρους σύνδεσης. Τα μέτρα αυτά θα ενεργοποιηθούν σε δεύτερο χρόνο, προς το καλοκαίρι.
Υπενθυμίζεται πως μία κατεύθυνση των μέτρων αφορά την εξοικονόμηση ηλεκτρικού «χώρου» που είναι ήδη δεσμευμένος από υπό ανάπτυξη έργα – με την κινητροδότησή τους ώστε να προσθέσουν μπαταρίες ή να τους επιβληθεί «κόφτης» στην παραγωγή. Ο «κόφτης» στην παραγωγή θα επιστρατευθεί και στα έργα που εφεξής θα λαμβάνουν όρους σύνδεσης, ώστε η δυναμικότητα που θα απελευθερωθεί να αξιοποιηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
