Δείγμα προθέσεων από πλευράς επόπτη ως προς την πορεία των payouts φαίνεται πως δίνουν οι κεφαλαιακές απαιτήσεις του Πυλώνα ΙΙ (P2R - Pillar II requirements), όπως καθορίζονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, μέσω της διαδικασίας εποπτικού ελέγχου και αξιολόγησης (SREP).
Πρόκειται ουσιαστικά για μια αντιστρόφως ανάλογη σχέση, μεταξύ απαιτήσεων Πυλώνα ΙΙ και payout. Όσο χαμηλότερα διαμορφώνει ο SSM το Pillar II, τόσο υψηλότερη είναι η δυνατότητα των τραπεζών να ανταμείψουν γενναία τους μετόχους τους μέσω μερισμάτων και προγραμμάτων επαναγοράς ιδίων μετοχών. Η αποκλιμάκωση του P2R αποτελεί μια πρώτη ικανή συνθήκη για μια πιο εύκολη εποπτική έγκριση για πιο γενναιόδωρη πολιτική ανταμοιβής μετόχων.
Χαμηλό P2R από παραδοσιακές δυνάμεις στις διανομές μερισμάτων
Για τις μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες, των οποίων οι απαιτήσεις του Πυλώνα II βρίσκονται χαμηλότερα του 2%, τα ποσοστά διανομής επί των κερδών της χρήσης του 2024 αλλά και έπειτα διαμορφώνονται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα. Η Intesa (P2R στο 1,5% το 2024) με βάση το τριετές business plan της, προχωρά στη διανομή του 70% των ενοποιημένων καθαρών κερδών της προς τους μετόχους. Το 2024, προχώρησε σε buyback ύψους 1,7 δισ. ευρώ και διανομές μερισμάτων σε μετρητά ύψους 6,1 δισ. ευρώ, ενώ για το 2025 έχει ήδη βάλει στην άκρη 3,7 δισ. για διανομή σε μετρητά εκ των οποίων 3,2 δισ. θα διανεμηθούν τον Νοέμβριο (ως ενδιάμεσο). Παράλληλα, από τον Ιούνιο έχει εκκινήσει buyback 2 δισ. ευρώ.
Μια ακόμη παραδοσιακή δύναμη στο χώρο της ανταμοιβής των μετοχών, η BNP Paribas, καθοδηγεί για payout 60%. Το 2024 διένειμε 4,79 δισ. ευρώ σε μετρητά και 1,08 δισ. σε buyback. Για τη φετινή χρήση, ανακοίνωσε διανομή προς ώρας ενδιάμεσου μερίσματος ύψους 2,59 ευρώ ανά μετοχή (περίπου 2,928 δισ. ευρώ). Το P2R για τη γαλλική τράπεζα διαμορφώνονταν στο 1,77%, με το τρέχον εφαρμοστέο στο 1,84%.
Στο 60% φτάνει το cash payout για φέτος από την CaixaBank, με ενδιάμεση διανομή σε μετρητά μεταξύ 885 εκατ. - 1,181 δισ. ευρώ (30% - 40% από κέρδη εξαμήνου) και buyback ύψους 500 εκατ. που έχει εκκινήσει από τον Ιούνιο. Οι κεφαλαιακές απαιτήσεις του Πυλώνα II διαμορφώνονται στο 1,75%. Ελαφρώς χαμηλότερα στο 1,65% διαμορφώνεται το P2R για την ING, η οποία διένειμε σε μετρητά περίπου 3,779 δισ. ευρώ το 2024, με buyback 2,5 δισ. ευρώ (Μάιος - Οκτώβριος 2024) και 2 δισ. ευρώ (τέλη Οκτωβρίου 2024 - τέλη Απριλίου 2025. Από τις 2 Μαΐου ξεκίνησε νέο buyback ύψους 2 δισ. ευρώ.
Εξαίρεση ίσως αποτελεί η UniCredit η οποία έχει ελαφρώς υψηλότερο P2R στο 2% και διένειμε το μεγαλύτερο μέρος των κερδών χρήσης 2024 (9,7 δισ. ευρώ). Η ιταλική τράπεζα μοίρασε συνολικά 9 δισ. ευρώ στους μετόχους της, εκ των οποίων περίπου 3,7 δισ. ευρώ αφορούσαν μετρητά και περίπου 5,3 δισ. ευρώ στράφηκαν σε επαναγορά ιδίων. Για φέτος αναμένεται να προχωρήσει σε διανομές ύψους 9,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τουλάχιστον 4,75 δισ. ευρώ θα καλυψθούν μέσω μετρητών. Παράλληλα, μεταξύ 2025 - 2027, η UniCredit θα προχωρήσει σε διανομές «μαμούθ» ύψους τουλάχιστον 30 δισ. ευρώ, με περίπου τα μισά σε μετρητά.
Θα χαμηλώσει ο πήχης και για τις ελληνικές τράπεζες
Για τις ελληνικές τράπεζες το P2R διαμορφώνεται μεταξύ 2,75% - 3%. Για την Eurobank αυξήθηκε έναντι στο 2,85% από 2,75% το 2023, για την Alpha παραμένει σταθερό στο 3%, για την Εθνική υποχώρησε από το 3% το 2023, στο 2,75% και για την Πειραιώς από το 3% στο 2,9%. Ρόλο στη διαμόρφωση του P2R διαδραματίζουν τόσο τα αποτελέσματα του stress test της EBA, όσο και το επίπεδο DTC στα κεφάλαια των τραπεζών και άλλοι εναπομείναντες «φάκελοι» προβληματικών σημείων τους οποίους ανοίγουν SSM - ΕΚΤ (βλ. ρυθμίσεις step up).
Στο φετινό stress test, η μέση μείωση του CET1 Fully Loaded (αναδιατυπωμένου για την εφαρμογή του CRR3) σε τριετή ορίζοντα ανήλθε σε μόλις 1,37%, χαμηλότερα από το 2,26% του stress test του 2023 και σημαντικά χαμηλότερα από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο του 3,01%. Η μείωση του δείκτη CET1 στο δυσμενές σενάριο σε τριετή ορίζοντα είναι 0,5% (έναντι 1,36% στο stress test του 2023) για την Εθνική Τράπεζα, 2,2% (έναντι 3,2% στο stress test του 2023) για την Τράπεζα Πειραιώς και 1,97% (έναντι 3,1% στο stress test του 2023) για την Alpha Bank.
«Καίνε» DTC, ανεβάζουν payouts...
Καθώς λοιπόν οι τράπεζες διατηρούν καλά κεφαλαιακά αποθέματα ασφαλείας και ενισχύουν την ικανότητα απορρόφησης δυνητικών ζημιών μπορούν να κινηθούν υψηλότερα «ξεκλειδώνοντας» και περνώντας επιτυχώς στις επόμενες πίστες. Αυτό συνέβη άλλωστε και μέσω της ταχύτερης απόσβεσης των επιπέδων των οριστικών και εκκαθαρισμένων αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων (DTCs).
Οι τράπεζες «καίνε» πρόσθετο DTC από τα εποπτικά κεφάλαια, που αντιστοιχεί στο 29% των κερδών που διανέμουν προς τους μετόχους, μέσω μερίσματος και buyback, ενώ ταυτόχρονα συνεχίζουν να αποσβένουν απαίτηση DTC μέσω της υποχρέωσης πληρωμής φόρου. Εάν μια τράπεζα κλείσει το 2025 με καθαρά κέρδη 1 δισ. ευρώ, με καθοδήγηση για payout στο 50%, θα «κάψει» εποπτικό κεφάλαιο 145 εκατ. ευρώ. Αν ο «πήχης» ανέβει προς το 60% - 65%, η εποπτική προσαρμογή ανεβαίνει στα 174 - 188,5 εκατ. ευρώ, με περιορισμένη πρόσθετη επίπτωση σε CET1.
«Τα πρόσφατα αποτελέσματα του stress test της EBA για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες είναι ευνοϊκά και δείχνουν την ανθεκτικότητά τους σε ένα δυσμενές σενάριο. Παρόλο που οι περισσότερες από τις πιστωτικές προκλήσεις έχουν επιλυθεί από τις ελληνικές τράπεζες, το υψηλό ποσοστό των DTCs στην κεφαλαιακή τους δομή (περίπου 46% κατά μέσο όρο τον Ιούνιο του 2025) παραμένει ένα ζήτημα - παρά την αναμενόμενη πτωτική τάση μετά την απόφαση ταχύτερης απόσβεσης - που περιορίζει τις αξιολογήσεις μας», σχολιάζει στο insider.gr ο Νώντας Νικολαΐδης υπεύθυνος της Moody’s για τις ελληνικές τράπεζες.
Όπως συμπληρώνει ο ίδιος «λαμβάνοντας υπόψη τα ευνοϊκά αποτελέσματα του stress test για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, σε σχέση με άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες, δεν θα μας εξέπληττε μια οριακή μείωση του P2R τους στο μέλλον. Ωστόσο, αυτό κατά τη γνώμη μου, δεν θα οδηγήσει αυτόματα σε υψηλότερα payouts, δεδομένου ότι θα απαιτούνταν ακόμη η έγκριση του επόπτη, ο οποίος μπορεί να διστάσει να δεχτεί σημαντικά υψηλότερες διανομές επί των κερδών, λόγω του ζητήματος του DTC».
Η μείωση του P2R, οδηγεί σε χαμηλότερη απαίτηση του συνολικού δείκτη κεφαλαίων, ήτοι σε απελευθέρωση κεφαλαίων που μπορούν να αξιοποιηθούν για οργανική ή και ανόργανη ανάπτυξη. Μέσω των συναλλαγών (M&As - συγχωνεύσεις και εξαγορές) που υλοποιούν οι τράπεζες, μπορούν έμμεσα να «ξεκλειδώσουν» και υψηλότερα payouts. H οργανική ανάπτυξη, η ενίσχυση του προφίλ και η διεύρυνση των πηγών εσόδων, δημιουργεί το κατάλληλο «πάτημα» για κάποιες εξ αυτών «να χτυπήσουν την πόρτα» του επόπτη, διεκδικώντας υψηλότερα payouts. Άλλωστε τα δύο πεδία λειτουργούν συμπληρωματικά. Η υλοποίηση εξαγορών ή άλλων κινήσεων μέσω αξιοποίησης του excess capital, οδηγεί δυνητικά σε υψηλότερη κερδοφορία και σε υψηλότερες διανομές.
