«Θάβουν το τσεκούρι του πολέμου» οι κατασκευαστές; - Η «πληγή» των προσφυγών

Γιώργος Παπακωνσταντίνου
Viber Whatsapp Μοιράσου το
«Θάβουν το τσεκούρι του πολέμου» οι κατασκευαστές; - Η «πληγή» των προσφυγών
Το άτυπο... «mea culpa» ανθρώπων του κλάδου για τα «δεινά» που προκάλεσαν οι μεταξύ τους δικαστικές διενέξεις. Το μεγάλο πακέτο έργων του Ταμείο Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ αποτελεί ευκαιρία και πρόκληση για πολιτεία και εταιρείες. Τι δήλωσαν Κ. Μιτζάλης (ΑΒΑΞ) και Δ. Κούτρας (INTRAKAT). Έρχονται εξελίξεις και «συμφωνία κυρίων» ή αναδίπλωση και συγκρούσεις;

Η αναζήτηση καλύτερων προοπτικών, η διεκδίκηση των μεγάλων έργων που αναμένεται, βάσει των προσδοκιών, να «πέσουν» στην αγορά μαζικά τα επόμενα χιόνια, σε συνδυασμό με το περιορισμένο χρονικό διάστημα εντός του οποίου η ελληνική πολιτεία καλείται να ωριμάσει και να προωθήσει τις διαδικασίες ώστε να μη χαθούν οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης, έχουν ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά των κατασκευαστικών ομίλων.

Οι εκπρόσωποι των οποίων αναφέρονται τόσο στην κινητικότητα που υπάρχει, στην μεγάλη ευκαιρία και πρόκληση, στο πακέτο των δις ευρώ που θα διοχετευθεί στην αγορά, όσο όμως και σε ένα άλλο φαινόμενο που, όπως οι ίδιοι σημειώνουν, αποτελεί… «πληγή», έχει προκαλέσει δεινά, δυσφημεί τον χώρο και πρέπει να σταματήσει.

Ο λόγος για το γαϊτανάκι των εκατέρωθεν προσφυγών που υποβάλλουν τα κατασκευαστικά σχήματα σχεδόν σε κάθε ευκαιρία, σε κάθε δημόσιο διαγωνισμό, είτε πρόκειται για κλασσικό έργο οδοποιίας, είτε για επενδύσεις στη διαχείριση απορριμμάτων, είτε στον τομέα των αποκρατικοποιήσεων, σε κάθε μέτωπο τέλος πάντων που προσφέρεται για δικαστικές εμπλοκές, ενστάσεις και προσφυγές σε Ανεξάρτητες Αρχές ή στο ΣτΕ. Αν και μέχρι το πολύ πρόσφατο παρελθόν δεν διαφαίνονταν, τουλάχιστον με εμφατικό τρόπο γιατί όλο και είχαν γίνει σκόρπιες αναφορές, στον δημόσιο διάλογο μεγάλο περιθώριο για να «θαφτεί το τσεκούρι του πολέμου», εντούτοις, σταδιακά φαίνεται ότι έχουμε μπει σε φάση ζυμώσεων ώστε να περιοριστεί αυτή η μάστιγα.

Ενδεικτικά και μόνο, θα αναφερθούμε στα σχόλια δύο «μπαρουτοκαπνισμένων» στελεχών του χώρου που προ ημερών μίλησαν στο 4ο Συνέδριο Υποδομών και Μεταφορών μετονομάζεται σε ITC 2021 (Infrastructure & Transport Conference).

Ο διευθύνων σύμβουλος της ΑΒΑΞ, Κωσταντίνος Μιτζάλης, σημείωσε μεταξύ άλλων, ότι «είμαστε ικανοποιημένοι που παρατηρείται κινητικότητα που μας επιτρέπει να αισιοδοξούμε. Όλα τα εμπλεκόμενα μέρη πρέπει να δουλέψουμε συντεταγμένα. Από την πλευρά του το υπουργείο θα πρέπει να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για τον απρόσκοπτο σχεδιασμό των επενδύσεων στις δημόσιες υποδομές, την εξασφάλιση των χρηματοδοτικών πόρων, τη διαδικασίας ωρίμανση των έργων και τέλος τη δημοπράτησή τους. Από την πλευρά μας, αυτή των κατασκευαστών, θα πρέπει να σταματήσουμε τις ατέρμονες προσφυγές και επιτέλους να σεβαστούμε τις διαδικασίες που ορίζουν οι διαγωνισμοί και το fair play. Δεν είναι προς όφελος κανενός να καθυστερεί η ανάθεση των έργων. Έχουμε μπροστά μας μια πρόκληση έχουμε ευκαιρίες τα χρήματα που έχουμε να χρησιμοποιήσουμε από την Ευρώπη. Θα επικαλεστώ και πάλι τα χρόνια που είμαι στον κλάδο, αν χάσουμε και αυτή την ευκαιρία ο κλάδος θα αφανιστεί. Καλούμαστε σε μικρό χρονικό διάστημα να κάνουμε κάτι ακατόρθωτο. Θυμίζω, γιατί το έζησα, στους Ολυμπιακούς Αγώνες που κάναμε τα ακατόρθωτα υπήρχε μια δυναμική πολύ διαφορετική, υπήρχε μια δυναμική, υπήρχε ένας τεχνικός κόσμος από τα έργα που είχαν ξεκινήσει».

Ο δε πρόεδρος της INTRAKAT, κ. Δημήτρης Κούτρας (παλιό ηγετικό στέλεχος της ΑΚΤΩΡ), σημείωσε ότι «βρισκόμαστε πάλι μπροστά σε μια μεγάλη πρόκληση, σε ένα πακέτο έργων 25-30 δισ. ευρώ. Αυτό το πακέτο ήδη έχει αρχίσει να τρέχει και θα ολοκληρωθεί η δημοπράτησή του μέσα στα επόμενα δύο με τρία χρόνια. Μπροστά σε αυτό το πακέτο έχουμε ευθύνη εμείς οι κατασκευαστές και η Πολιτεία να ανταποκριθούμε. Βεβαίως θα πρέπει να γίνουν ακόμα πολλά βήματα γιατί τώρα είναι η ευκαιρία να χαραχθεί μια εθνική στρατηγική. Όμως πρέπει να επισημάνουμε μια πικρή αλήθεια, ότι και εμείς οι κατασκευαστές πολλές φορές όχι μόνο δεν βοηθάμε μια τέτοια στρατηγική ανάπτυξης αλλά κάνουμε ότι μπορούμε να κόψουμε την πορεία της. Απλώς για να μην πάρει ένας ανταγωνιστής μας ένα έργο, ακόμα και αν δεν το δικαιούμαστε εμείς. Και πρέπει να παραδεχθούμε ότι αυτή η πληγή έχει δημιουργήσει πολλά δεινά στον τόπο αλλά και στον κλάδο που ενώ είναι ο πιο παραγωγικός, ο πιο ανταγωνιστικός της οικονομίας μας, αντί αυτό να αναγνωρίζεται απλώς μας δυσφημίζει. Επομένως αφού ζητάμε από το υπουργείο την επίσπευση της ωρίμανσης των έργων θα πρέπει και από την πλευρά μας να προετοιμαζόμαστε για την έγκαιρη υλοποίηση, ενεργοποιώντας το σύνολο του κατασκευαστικού δυναμικού της χώρας».

Έχουν αντιληφθεί άραγε οι τεχνικές εταιρίες ότι δεν βοηθούν οι προσφυγές και οι δικαστικές εμπλοκές, καθώς κοστίζουν σε χρόνο και χρήμα; Δέχτηκαν τις… νουθεσίες και τις προτροπές της κυβέρνησης ώστε να «ρίξουν νερό στο κρασί τους» και να ξεπεράσουν άλλη μια παθογένεια στον χώρο των υποδομών; Συνειδητοποίησαν ότι η «πίτα φτάνει για όλους» και μπορεί να μοιραστεί σε όλα τα γκρουπ; Έχουν προχωρήσει άραγε σε μια «συμφωνία κυρίων» ώστε να μην μπλοκάρουν διαγωνισμούς και εξελίξεις δίχως λόγο, καθώς άλλωστε οι μηχανισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρακολουθούν, καιροφυλακτούν και θέτουν αυστηρά χρονοδιαγράμματα και συγκεκριμένες προϋποθέσεις; Έχουν γίνει ήδη επαφές και συζητήσει μεταξύ των ομίλων; Ετοιμάζονται για επικείμενες συνεργασίες, συμπράξεις και άλλου είδους διεργασίες; Ή απλά οι επισημάνσεις αφορούν σε ένα… «mea culpa» που όμως δεν θα έχει συνέχεια, καθώς τα συμφέροντα είναι μεγάλα;

Μετά από μια περίοδο ανομβρίας, οι ισχυροί κατασκευαστικοί όμιλοι φαίνονται να δείχνουν πεπεισμένοι ότι βρισκόμαστε στην αφετηρία μιας νέος περιόδου για τον ευρύτερο τομέα των υποδομών, ενώπιον μιας μεγάλης ευκαιρίας αλλά και πρόκλησης. Ο πακτωλός των κεφαλαίων που θα επενδυθούν στην χώρα, είτε μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, είτε μέσω του ΕΣΠΑ, είτε με άλλα χρηματοδοτικά μοντέλα, σε μεσαία ή μεγάλα έργα υποδομής είναι πολλαπλάσιος των χρημάτων που «έπεσαν» στην αγορά για τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Για αυτό και οι εκπρόσωποι των ομίλων, σε κάθε ευκαιρία (συνέδρια, επαφές με media, γενικές συνελεύσεις κ.α.) δεν χάνουν την ευκαιρία να μιλήσουν για τη μεγάλη πρόκληση που έρχεται καθώς τα επιχειρηματικά γκρουπ όπως οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΒΑΞ, ΕΛΛΑΚΤΩΡ, INTRAKAT, ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ κ.α. αναμένεται να «ριχτούν στη μάχη» για τη διεκδίκηση έως και 30-40 δις ευρώ, αν λάβουμε υπόψη μας όσα οι ίδιοι οι κατασκευαστές θεωρούν ως «πίτα» που μπορούν να διεκδικήσουν (κλασσικά έργα, παραχωρήσεις, ενέργεια, περιβαλλοντικά, απορρίμματα, ακίνητα/τουρισμός, ιδιωτικοποιήσεις, επενδύσεις ιδιωτικού τομέα κ.α.).

Ωστόσο, τα χρονικά περιθώρια είναι συγκεκριμένα και στενά. Δεν υπάρχει η δυνατότητα να χαθεί χρόνος μέσα από αργές διαδικασίες ωρίμανσης, από πλευράς του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, ούτε λόγω των ατέρμονων προσπαθειών των ίδιων των ομίλων να «μπλοκάρουν» έργα και δημοπρατήσεις απλά… για να μην το πάρει ο ανταγωνιστής. Από την πλευρά του το υπ. Υποδομών κάνει τη δουλειά του ώστε να ωριμάσουν οι διαγωνισμοί. Το ενδιαφέρον είναι ότι οι εκπρόσωποι των κατασκευαστικών ομίλων πλέον και δημοσίως… «ρίχνουν στην πυρά» τις προσφυγές και τις δικαστικές διενέξεις που οι ίδιες οι επιχειρήσεις του κλάδου συνηθίσουν να ενεργοποιούν.

Να σημειώσουμε ότι και άλλα στελέχη του κλάδου, από άλλες εταιρείες, έχουν αναφερθεί στη «μάστιγα» των προσφυγών, δίχως βέβαια κάποια κατασκευαστική να έχει αποφύγει να μπει στον πειρασμό των ενστάσεων. Όπως βέβαια, έχουν αναφερθεί και σε ένα άλλο ζήτημα, μια άλλη παθογένεια, των υψηλών εκπτώσεων που δίνουν σε διαγωνισμούς οι εταιρείες. Αναφερόμαστε σε προσφορές που φτάνουν σε 40%, 45% ή 50% και άνω, καθιστώντας την προώθηση των έργων αβέβαιη, όπως έχει αποδειχτεί, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται καθυστερήσεις, υπερκοστολογήσεις, εταιρείες να «πέφτουν έξω», διαγωνισμοί τελικά να ακυρώνονται και πάει λέγοντας. Γιατί σε κάθε ευκαιρία, οι κατασκευαστές αναφέρονται στο θέμα των υψηλών εκπτώσεων, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι εσχάτως σε κάποια έργα (οδικά, σιδηροδρομικά, αποκατάστασης ζημίων κ.α.) οι εκπτώσεις έχουν «πέσει» σε επίπεδα 20%-25%, ακόμα και σε χαμηλότερα νούμερα, ενίοτε και σε μονοψήφιο ποσοστό. Αυτή την παθογένεια των δημόσιων έργων, μαζί με άλλες, επιχείρησε το αρμόδιο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών να αντιμετωπίσει με τις τροποποιήσεις που έφερε πρόσφατα στον νόμο περί δημοσίων συμβάσεων.

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider