Ροή
Η γκρίνια και πάλι έχει αρχίσει εκεί στο Βορρά της Ευρώπης με επίκεντρο αυτή τη φορά τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες για τους οποίους θα πρέπει - θεωρητικά - να υπάρχει συμφωνία έως την άνοιξη, ώστε τα κράτη-μέλη να ξέρουν τι θα πρέπει να κάνουν οδεύοντας προς τους προϋπολογισμούς του 2024. Μιλάμε για τους δημοσιονομικούς κανόνες που θα κρίνουν αν το πρωτογενές πλεόνασμα στην Ελλάδα θα φτάσει προς το 2% του ΑΕΠ ή αν θα είναι υψηλότερο. Και παράλληλα δεν θέλουν νέο χρήμα - όπως επιθυμούν να προτείνουν οι Βρυξέλλες - επιχειρηματολογώντας ότι τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν αρκετούς κουμπαράδες που πρώτα πρέπει να σπάσουν: από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ, έως τις δυνατότητες του ESM.
Γιατί να πουν κάτι διαφορετικό άλλωστε εκεί στο Βορρά, αφού το καθεστώς όπως ισχύει σήμερα και όπως προωθείται μέσα από την εξαγγελία της Τετάρτης που έγινε από την Κομισιόν τους ευνοεί. Το νέο «προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης» για τις κρατικές ενισχύσεις που ανακοινώθηκε, ουσιαστικά συνεχίζει - προσαρμοσμένο στις συνθήκες της ενεργειακής κρίσης - την υψηλότερη ελευθερία που ξεκίνησε λόγω της πανδημίας για τη στήριξη των επιχειρήσεων σε κράτη με χαμηλό χρέος (όπως η Γερμανία), τα οποία μπορούν με μεγαλύτερη ελευθερία να μοιράζουν χρήμα. Τα κράτη αυτά μπορούν να δώσουν επιδοτήσεις και κίνητρα με μεγαλύτερη ευκολία από ότι ο Νότος. Να μην ξεχνάμε πως τώρα δεν έχουμε τη γενική ρήτρα διαφυγής με την εντολή για μαζική και οριζόντια στήριξη που έφερε στην Ελλάδα τις Επιστρεπτέες και τα άλλα μέτρα των 43 δισ. Τώρα έχουμε τις νέες συστάσεις για περιορισμό, στόχευση και απόσυρση της στήριξης ως το «φάρμακο» για τον - επίμονα - υψηλό πληθωρισμό.
Το όριο στην επιδότηση του ρεύματος στην 1η κλίμακα κατανάλωσης (έως 500 κιλοβατώρες μηνιαίως) πέραν την οποίας απαιτείται μείωση κατά 15% της μέσης ημερήσιας ζήτησής σε ρεύμα για να δοθεί η στήριξη, τουλάχιστον για τον Φεβρουάριο δεν δημιουργεί πρόβλημα για τη μεγάλη μάζα των νοικοκυριών με υψηλότερες καταναλώσεις, λόγω της τιμολογιακής πολιτικής που επέλεξε να ακολουθήσει ο πιο μεγάλος πάροχος τον μήνα που διανύουμε. Παρά ταύτα, η νέα δομή της επιδότησης έχει σημασία με δεδομένη την σχετική απόφαση του Eurogroup για πλαφόν κατανάλωσης στην επιδότηση. Έχει σημασία σε συνδυασμό με το πώς θα εξελιχθεί αυτή η κρίση (ενεργειακή και πληθωριστική) και με το τι δημοσιονομικές δυνατότητες θα υπάρξουν τελικά τον επόμενο χειμώνα, αλλά και στη συνέχεια.
Σε κάθε περίπτωση, γίνεται φανερό πως όσο και να προσπαθούν, με διάφορους τρόπους, κράτη με υψηλό χρέος να διατηρήσουν τη δυνατότητα στήριξης της αγοράς και της κοινωνίας, αν η κατάσταση δεν αποκλιμακωθεί γρήγορα και δεν υπάρξουν πανευρωπαϊκές αποφάσεις, τότε τα χέρια τους θα είναι σε μεγάλο βαθμό δεμένα. Εκτός και αν γίνει αντιληπτό εκεί στο Βορρά πώς για να συνεχίσουν να παράγουν και να εξάγουν θα πρέπει να έχουν και αγορά για να πουλήσουν τα προϊόντα τους. Δεν αρκεί απλά να δημιουργούν συνθήκες που να τους καθιστούν ανταγωνιστικότερους. Και βέβαια θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως το παιχνίδι είναι παγκόσμιο δεν είναι ευρωπαϊκής κατανάλωσης.
