Ροή
Είναι αναμφισβήτητα ηθικά και ουσιαστικά συντεταγμένη με τα όσα μέχρι σήμερα έχει υποστηρίξει ο πρωθυπουργός, η απόφασή του να κινηθεί θεσμικά προσδιορίζοντας την ημερομηνία των εκλογών κοντά στο τέλος της τετραετίας. Δίνοντας τέλος σε μία ιδιαίτερα έντονη σεναριολογία που ωστόσο είχε πολύ σοβαρά επιχειρήματα υπέρ της πρόωρης κάλπης. Τα οποία παραμένουν σοβαρά ως επιχειρήματα.
Τέλος λοιπόν; Ε, μετά και τις τελευταίες δηλώσεις, προφανώς, αν και στη πολιτική το «ποτέ» είναι επί της ουσίας κάτι σαν… άγνωστη λέξη. Η αγορά όμως το είχε ψυχανεμιστεί λίγο πριν ακούσει τον πρωθυπουργό. Όταν έλαβαν οι επιχειρήσεις το ραβασάκι για την επιστροφή της «επιστρεπτέας». Το τέλος των παρατάσεων και η αποπληρωμή δεν πολυσυνάδει με κάλπες. Τουλάχιστον έτσι το ερμήνευσε η πιάτσα. Και δεν έπεσε έξω...
Από εκεί και πέρα, οι λόγοι που επικαλείται η πλευρά του Μαξίμου για την αποφυγή των πρόωρων εκλογών, ασφαλώς και έχουν και ουσία και λογική. Ιδιαίτερα σε σχέση με τις ευρείες γεωπολιτικές εξελίξεις και τα ελληνοτουρκικά. Και είναι σαφές ότι ο πρωθυπουργός αισθάνεται ασφαλής ως προς τις διεθνείς συμμαχίες που σίγουρα και από τη δική τους πλευρά δεν θα επιθυμούσαν τον παραμικρό κίνδυνο αστάθειας στη χώρα αυτή την περίοδο που ακολουθεί. Όμως, για να είμαστε σοβαροί, έχουν ουσία και τα περί του αντιθέτου επιχειρήματα σε σχέση με τις κάλοεσ και η αντίθετη οπτική των ίδιων παραμέτρων. Όμως ένα αποφασίζει και για να τελειώνουμε με πιέσεις, εισηγήσεις κλπ, να θυμηθούμε ότι ο αείμνηστος Ανδρέας Παπανδρέου έλεγε ότι «η πρωθυπουργία δεν είναι συλλογικός θεσμός».
Τώρα αν αυτή η απόφαση του πρωθυπουργού θα τον ευνοήσει ή θα τον πλήξει στο τέλος της διαδρομής, είναι κάτι συζητήσιμο. Ενδεχομένως να υπάρχει ρίσκο, γιατί έρχεται πολύ δύσκολος χειμώνας για την κοινωνία. Όμως από την άλλη πλευρά, δεν έχει υπάρξει ακόμα από την αντιπολίτευση, μείζονα και ελάσσονα, ισχυρή κυβερνητική πρόταση που θα μπορούσε με την πάροδο του χρόνου να εξελιχθεί σε πλειοψηφική. Αντίθετα ο Αλέξης Τσίπρας μάλλον αιφνιδιάστηκε και μένει να φανεί αν έχασε πολιτικά και κάποιους πόντους σε αυτή τη φάση, από την… ανατροπή ως προς τις κάλπες που θεωρούσε σίγουρες.
Βεβαίως μία τέτοια απόφαση -σε σχέση με τον χρόνο των εκλογών - έχει, όπως όλες οι πολιτικές αποφάσεις κρίσιμες οικονομικές παραμέτρους. Η κατάσταση όπως προαναφέρθηκε παραμένει και θα συνεχίσει να είναι πολύ δύσκολη. Και παράλληλα η αγορά δεν επιθυμεί μία τόσο παρατεταμένη προεκλογική περίοδο. Ήδη οι αμφίβολο πες των τελευταίων μηνών έχουν προκαλέσει αναστάτωση. Και με βάση τα εκτιμώμενα δεδομένα, είναι μάλλον βέβαιο πως όλο τον επόμενο χρόνο θα πρέπει να λαμβάνονται μέτρα στήριξης. Μπορεί η κυβέρνηση;
Φαίνεται λοιπόν πως εκτιμά ότι μπορεί. Και εδώ που τα λέμε, ήδη η κυβέρνηση έχει αρχίσει να διαλαλεί πως λεφτά υπάρχουν και πως νέος «κουμπαράς» έχει ήδη αρχίσει να διαμορφώνεται. Στα στοιχεία που θα ανακοινωθούν σε λίγες ημέρες (αλλά είναι ήδη διαθέσιμα), θα φαίνεται πως τα φορολογικά έσοδα ξεπερνούν και τον Ιούνιο τον στόχο που έχει τεθεί και «κοιτούν» οι δανειστές. Και τούτο θα συμβαίνει, εκτιμούν στην κυβέρνηση, όλους τους επόμενους μήνες γιατί, να μην ξεχνάμε, πέραν του τουρισμού (που προφανώς συνδράμει σημαντικά), υπάρχει και η ακρίβεια. Όταν υπάρχουν ανατιμήσεις, ο τζίρος μοιραία για ένα διάστημα αυξάνεται, ακόμη και αν ο όγκος πωλήσεων είναι στάσιμος ή φθίνει. Και τούτο σημαίνει αύξηση φοροεσόδων λόγω έμμεσων φόρων. Θα πει κανείς τι θα γίνει στον… τελικό λογαριασμό; Τι θα γίνει στην φορολογία των επιχειρήσεων όταν θα πρέπει να αφαιρέσουν οι εταιρείες τα υψηλά τους κόστη; Μα αυτός ο «λογαριασμός» θα αργήσει, αφορά στην περίοδο μετά τις εκλογές, στα εκκαθαριστικά του 2023…
Υπάρχει επίσης και το κοινοτικό/ εθνικό επενδυτικό χρήμα. Μην ξεχνάμε πως τα μπράβο για την προετοιμασία, την έγκριση, την έλευση δόσεων κλπ είναι πολλά από τους δανειστές για το Σχέδιο Ανάκαμψης, αλλά το «χρήμα» στην αγορά τώρα αρχίζει να μοιράζεται. Οι απορροφήσεις, με κάποιες μικρές εξαιρέσεις (όπως για παράδειγμα για τα tablet των μαθητών) τώρα αρχίζουν. Και δεν είναι μόνο το Σχέδιο Ανάκαμψης, εγκρίθηκε το νέο ΕΣΠΑ, ενεργοποιείται ο αναπτυξιακός νόμος που δίνει εθνικό χρήμα σε επιχειρηματίες για project, ξεκινά η ΚΑΠ. Αν «τρέξει» η κρατική μηχανή τους επόμενους μήνες θα μοιρασθεί χρήμα από τα κονδύλια της ΕΕ ή έστω θα κλιμακωθούν οι προκηρύξεις και θα γίνουν οι συμβασιοποιήσεις τόσο σε έργα όσο και σε παραγωγικές επενδύσεις. Κοντολογίς υπάρχουν μπροστά με ορίζοντα έτους πολλές δουλειές. Θυμηθείτε τις Υποδομές, τα Ενεργειακά…
Σε κάθε περίπτωση ο κύβος ερρίφθη. Και μένει να δούμε αν το γεγονός ότι οι κάλπες πάνε πίσω - εκτός φυσικά απροόπτου - θα δώσει την ευκαιρία για επανεκτίμηση του θέματος του εκλογικού νόμου. Σε επίπεδο εισηγήσεων είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα υπάρξουν υπέρ της αλλαγής που θα δώσει μεγαλύτερη ευχέρεια σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης στις δεύτερες κάλπες. Θα επιμείνει ο κ. Μητσοτάκης και σε αυτή την περίπτωση στην άποψή του για μη αλλαγή; Αν κρίνει κανείς και από τη συνεπή στάση του σε σχέση με τον χρόνο των εκλογών, πιθανότατα. Αλλά είπαμε, γενικώς στην πολιτική δεν υπάρχει το «ποτέ».
