Με το ερώτημα για το αν το bitcoin μπορεί να βρει θέση στα αποθεματικά των κεντρικών τραπεζών καταπιάνονται οι αναλυτές της Deutsche Bank, μια συζήτηση που αποκτά ιδιαίτερη σημασία στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία. Κι αυτό, διότι ο χρυσός κινείται εδώ και καιρό σε ιστορικά υψηλά, με σημαντική ώθηση από τη ζήτηση των κεντρικών τραπεζών, και με το bitcoin να καταγράφει ταυτόχρονα πρωτοφανή επίπεδα αποδοχής και τιμών.
Όπως σχολιάζει η DB, οι παράγοντες πίσω από την άνοδο των τιμών του χρυσού είναι η γεωπολιτική αβεβαιότητα, η συνεχιζόμενη στροφή των κεντρικών τραπεζών σε αγορές χρυσού, οι προσδοκίες για νέες μειώσεις επιτοκίων από τη Fed και τα ερωτήματα για την ανεξαρτησία της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας.
Το bitcoin ως μακροοικονομικό αντιστάθμισμα
Το τελευταίο διάστημα το bitcoin σημείωσε εντυπωσιακές επιδόσεις. Ξεπέρασε τα 123.500 δολάρια τον Αύγουστο, ενώ η μεταβλητότητά του υποχώρησε σε ιστορικά χαμηλά. Σταθεροποιήθηκε στα επίπεδα των 113.000–118.000 δολαρίων και, σύμφωνα με την DB, υπάρχουν προοπτικές να επανέλθει κοντά στα 120.000 δολάρια μέχρι το τέλος του έτους.
Οι αναλυτές της Deutsche Bank διακρίνουν στο bitcoin ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά με τον χρυσό: υψηλή ρευστότητα, περιορισμένη προσφορά, απουσία κινδύνου αντισυμβαλλομένου και χαμηλή συσχέτιση με παραδοσιακά περιουσιακά στοιχεία. Αυτά τα στοιχεία ενισχύουν την εικόνα του ως «χρυσού», αλλά σε ψηφιακή μορφή.
Όπως επισημαίνουν, η συνολική κεφαλαιοποίηση του bitcoin ξεπέρασε τα 2,3 τρισ. δολάρια, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το 56% της συνολικής αγοράς κρυπτονομισμάτων. Οι ημερήσιες συναλλαγές φτάνουν σχεδόν τις 500.000, ενώ η αυξανόμενη ρευστότητα αποτυπώνεται στην τιμή-ρεκόρ του καλοκαιριού.
Κρατικές πρωτοβουλίες και η περίπτωση της Fed
Κι όμως, υπάρχουν ήδη περιπτώσεις χωρών που ήδη έχουν εντάξει το bitcoin στα αποθεματικά τους, όπως αναφέρει η Deutsche Bank.
Το Ελ Σαλβαδόρ κατείχε 6.246 BTC, αξίας περίπου 705 εκατ. δολαρίων τον Απρίλιο του 2025. Η Ουκρανία έχει συγκεντρώσει 46.351 BTC από την έναρξη του πολέμου. Το Μπουτάν διαθέτει 10.565 BTC, μέρος των οποίων προέρχεται από εξόρυξη μέσω υδροηλεκτρικής ενέργειας.
Ιδιαίτερη σημασία δίνει η Deutsche Bank στο σχέδιο των ΗΠΑ για τη δημιουργία Στρατηγικού Αποθεματικού Bitcoin. Το σχέδιο (BITCOIN Act ), προβλέπει αξιοποίηση περίπου 207.000 BTC που έχουν κατασχεθεί από τις αρχές, πρόγραμμα αγοράς έως 1 εκατομμυρίου νομισμάτων και ελάχιστη περίοδο διακράτησης 20 ετών. Μάλιστα, ένας από τους τρόπους που προτείνονται για τη χρηματοδότηση αυτού του προγράμματος αγορών, είναι η αξιοποίηση των εσόδων από τους δασμούς.
Η Deutsche Bank σημειώνει ότι αν το σχέδιο αυτό υλοποιηθεί, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να καταστούν ο μεγαλύτερος κρατικός κάτοχος bitcoin, κάτι που πιθανώς θα ενεργοποιούσε αντίστοιχες κινήσεις και από άλλες χώρες.
Κίνδυνοι και περιορισμοί
Παρά τα πλεονεκτήματα, η έκθεση της DB αναδεικνύει μια σειρά κινδύνων που περιορίζουν την προοπτική του bitcoin ως αποθεματικού περιουσιακού στοιχείου.
Αρχικά, η υψηλή μεταβλητότητα. Από την εμφάνισή του, το bitcoin έχει βιώσει πολλαπλούς κύκλους έντονων ανόδων και πτώσεων. Επίσης, υπάρχουν ακόμα κίνδυνοι ασφάλειας. Μόνο το 2024 οι απώλειες από κλοπές κρυπτονομισμάτων έφτασαν τα 2,2 δισ. δολάρια, ενώ μεγάλοι πάροχοι όπως η Coinbase υπέστησαν επιθέσεις με ζημιές εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων. Στο μεταξύ, παρά τη βελτίωση της ρευστότητας της αγοράς του bitcoin, το βάθος της παραμένει περιορισμένο σε σχέση με τον χρυσό.
Τέλος, υπάρχουν ακόμα σοβαροί θεσμικοί περιορισμοί, καθώς τόσο η Fed και η ΕΚΤ, όσο και άλλες μεγάλες κεντρικές τράπεζες έχουν ξεκαθαρίσει ότι δεν μπορούν ή δεν επιθυμούν να κατέχουν bitcoin στα αποθεματικά τους.
Με το βλέμμα στο μέλλον
Οι αναλυτές της Deutsche Bank εκτιμούν ότι ο χρυσός θα παραμείνει κυρίαρχος στους ισολογισμούς των κεντρικών τραπεζών, αλλά το bitcoin διαθέτει τις προϋποθέσεις ώστε να βρει, συμπληρωματικά, τη θέση του μέχρι το 2030. Όπως εξηγούν, χρυσός και bitcoin μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά, χάρη στη χαμηλή συσχέτισή τους με άλλα assets, την περιορισμένη προσφορά και τον ρόλο τους ως αντιστάθμισμα απέναντι στον πληθωρισμό και σε γεωπολιτικούς κινδύνους.
Εκτιμούν επίσης ότι η μεταβλητότητα του bitcoin αναμένεται να μειωθεί με την ωρίμανση της αγοράς και τη θεσμική ρύθμιση, υπενθυμίζοντας μάλιστα ότι και ο χρυσός στο παρελθόν πέρασε από φάσεις αμφισβήτησης και υψηλής μεταβλητότητας, πριν παγιωθεί ως κεντρικό αποθεματικό.
Εν τέλει, η ένταξη του bitcoin στα κρατικά αποθεματικά θα εξαρτηθεί από τον χρόνο, τη θεσμική θωράκιση και τη σταδιακή οικοδόμηση εμπιστοσύνης. Η Deutsche Bank προβλέπει ότι μέχρι το 2030 το bitcoin θα εμφανιστεί σε περισσότερους ισολογισμούς κεντρικών τραπεζών, χωρίς όμως να εκτοπίσει τον χρυσό ή να αμφισβητήσει την πρωτοκαθεδρία του δολαρίου.
Το ερώτημα αν οι κεντρικές τράπεζες θα αγοράσουν bitcoin παραμένει ανοιχτό, αλλά η κατεύθυνση είναι σαφής, όπως λένε οι αναλυτές της DB. Πρόκειται για ένα κρυπτονόμισμα που μεταβαίνει σταδιακά από το στάδιο του κερδοσκοπικού asset σε αυτό ενός εργαλείου που πράγματι μπορεί να αποτελέσει μέρος των στρατηγικών αποθεματικών στο μέλλον.
