«Ανάσα» για χιλιάδες οφειλέτες με ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο φέρνει νέα ρύθμιση, η οποία για πρώτη φορά σταματά τις ποινικές διώξεις για μη καταβολή οφειλών, εφόσον ο οφειλέτης υπαχθεί σε ρύθμιση τμηματικής εξόφλησης της οφειλής ή λάβει αναστολή είσπραξης.
Η νέα διάταξη, η οποία εφαρμόζεται από τις 11 Απριλίου 2025, προβλέπει ότι σε περίπτωση υπαγωγής σε ρύθμιση καταβολής οφειλών ή αναστολής είσπραξης, η ποινική δίωξη αναστέλλεται για όσο διάστημα διαρκεί η ρύθμιση ή η αναστολή, ενώ σε περίπτωση ολοσχερούς εξόφλησης το αξιόποινο εξαλείφεται.
Νέοι κανόνες
Με το νέο πλαίσιο ενισχύονται ουσιαστικά τα κίνητρα για την υπαγωγή σε ρύθμιση και την εξόφληση των οφειλών, αφού οι βασικές καινοτομίες που εισάγονται είναι οι εξής:
- Διευρύνονται οι λόγοι αναστολής της ποινικής δίωξης καθώς και αναβολής εκτέλεσης/διακοπής της καταγνωσθείσας ποινής, καθώς, σύμφωνα με τις νέες διατάξεις, τις έννομες συνέπειες αυτές επιφέρει πλέον όχι μόνο η υπαγωγή των οφειλών σε ρύθμιση αλλά και η αναστολή είσπραξης αυτών και
- Θεσπίζεται για πρώτη φορά η υπαγωγή σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής οφειλών ως λόγος μη υποβολής από τις αρμόδιες υπηρεσίες της φορολογικής διοίκησης αίτησης ποινικής δίωξης προς τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών, υπό προϋποθέσεις, χωρίς πάντως να μεταβάλλεται η φύση του ποινικού αδικήματος της μη καταβολής βεβαιωμένων στη φορολογική διοίκηση χρεών προς το Δημόσιο και τρίτους.
Σε κάθε περίπτωση υποχρέωση μη υποβολής αίτησης ποινικής δίωξης υφίσταται και σε περίπτωση ένταξης του συνόλου των οφειλών σε αναστολή είσπραξης.
Οι οδηγίες
Όπως διευκρινίζεται στην εγκύκλιο του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή με την οποία δίνονται αναλυτικές οδηγίες προς τις αρμόδιες υπηρεσίες, ακόμα και μετά την πάροδο των τεσσάρων μηνών αφότου το χρέος κατέστη ληξιπρόθεσμο, εφόσον δεν έχει ακόμα υποβληθεί αίτηση ποινικής δίωξης (από τον αρμόδιο για την επιδίωξη είσπραξης της οφειλής Προϊστάμενο της υπηρεσίας της φορολογικής διοίκησης στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών της έδρας του), η υπαγωγή του συνόλου των ληξιπροθέσμων οφειλών σε ρύθμιση καταβολής ή σε αναστολή είσπραξης συνεπάγεται την υποχρέωση παράλειψης υποβολής αίτησης ποινικής δίωξης εκ μέρους της Φορολογικής Διοίκησης.
Αξίζει δε να σημειωθεί ότι σε κάθε περίπτωση που έχει υποβληθεί αίτηση ποινικής δίωξης από την φορολογική διοίκηση και οι οφειλές έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση ή τελούν σε αναστολή είσπραξης, η φορολογική διοίκηση υποχρεούται να ενημερώνει σχετικά τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών (είτε έχει ασκηθεί ποινική δίωξη είτε όχι), για την περαιτέρω εξέλιξη της ποινικής διαδικασίας από την αρμόδια εισαγγελική αρχή.
Απώλεια ρύθμισης
Στην περίπτωση που ο οφειλέτης χάσει τη ρύθμιση η διοίκηση ενημερώνει αμελλητί τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών, υποβάλλοντας τον επικαιροποιημένο κατά το καταβληθέν μέρος οφειλών πίνακα χρεών.
Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι σε περίπτωση απώλειας της ρύθμισης, η αίτηση ποινικής δίωξης καθώς και ο πίνακας χρεών θα συμπεριλαμβάνουν εκτός από το ποσό των ανεξόφλητων οφειλών και το αρχικό εξοφληθέν ήδη ποσό, δηλαδή το αρχικό ποσό των οφειλών που υπήχθη στη ρύθμιση, καθώς για το ποσό αυτό έχει ήδη διαπραχθεί το ποινικό αδίκημα.
Σε κάθε περίπτωση προβλέπεται ότι όσο διαρκεί η ρύθμιση καταβολής των οφειλών ή η αναστολή είσπραξης των οφειλών, αναστέλλεται η παραγραφή του ποινικού αδικήματος και δεν συμπληρώνεται αυτή πριν από την πάροδο ενός έτους από τη λήξη της αναστολής και επιπλέον αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής, ενώ εφόσον άρχισε η εκτέλεσή της, διακόπτεται.
Οδηγίες
Σύμφωνα με τις οδηγίες της ΑΑΔΕ, οι αρμόδιες υπηρεσίες θα πρέπει:
α) στις περιπτώσεις όπου το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών έχει ήδη υπαχθεί σε ρύθμιση ή αναστολή είσπραξης, η οποία βρίσκεται σε ισχύ, ανεξαρτήτως αν η υπαγωγή στη ρύθμιση ή η αναστολή είσπραξης έλαβε χώρα πριν ή μετά την πάροδο του χρονικού διαστήματος που προβλέπεται για την τέλεση του ποινικού αδικήματος, να μην προβαίνουν σε αποστολή αιτήσεων ποινικής δίωξης για το αδίκημα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο και τρίτους.
β) να αποστέλλουν στον αρμόδιο Εισαγγελέα αμελλητί αιτήσεις ποινικής δίωξης για το αδίκημα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο και τρίτους στις περιπτώσεις που δεν έχει υπαχθεί το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε ρύθμιση ή σε αναστολή είσπραξης ή η ρύθμιση ή η αναστολή είσπραξης δεν βρίσκεται πλέον σε ισχύ, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
γ) να ενημερώνεται αμελλητί ο αρμόδιος Εισαγγελέας σε περίπτωση που έχει υποβληθεί αίτηση ποινικής δίωξης και το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση καταβολής χρεών ή τελούν σε αναστολή είσπραξης.
δ) να ενημερώνεται αμελλητί ο αρμόδιος Εισαγγελέας σε περίπτωση που έχει υποβληθεί αίτηση ποινικής δίωξης και η ρύθμιση απωλέσθη ή έληξε η αναστολή είσπραξης των οφειλών.
