Ροή
Σάρκα και οστά παίρνει η μεγαλόπνοη πρωτοβουλία της Ελλάδας στον ΟΗΕ για την προστασία των μνημείων της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς από την κλιματική αλλαγή με τα επόμενα βήματα να προδιαγράφονται φιλόδοξα. Ο κ. Γιώργος Κρεμλής, σύμβουλος του πρωθυπουργού για θέματα Ενέργειας, Κλίματος, Περιβάλλοντος και Κυκλικής Οικονομίας, ως πρόεδρος του συντονιστικού οργάνου της συγκεκριμένης διεθνούς δράσης, μιλώντας στη συνεδρία με θέμα «Κλιματική Αλλαγή και Πολιτιστική κληρονομιά» στο πλαίσιο του 6ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών ανέδειξε τη σημασία του εγχειρήματος σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Η ελληνική πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά έχει λάβει τη στήριξη του ΟΗΕ και υποστηρίζεται από πάνω από 100 κράτη ενώ μεγαλώνει καθημερινά ο κατάλογος των θεσμών, των φορέων και των πολιτών που την «αγκαλιάζουν».
Αναφερόμενος στους βασικούς άξονες της πρωτοβουλίας, ο κ. Κρεμλής σημείωσε ότι «η χώρας μας πρωτοπορεί, θεωρείται λίκνο του πολιτισμού, η πολιτιστική μας κληρονομιά είναι μοναδική και την κληρονομιά αυτή έχουμε κάθε λόγο να την αναδείξουμε. Θα ήθελα όμως να επισημάνω η πολιτιστική κληρονομία δεν αναφέρεται μόνο στα αρχαία μνημεία αλλά και σε σύγχρονα μνημεία όπως είναι για παράδειγμα το Άγαλμα της Ελευθερίας, καθεδρικοί ναοί ακόμη και σύγχρονα νεοκλασικά κτίρια, διατηρητέα, όλα αυτά εντάσσονται στη συγκεκριμένη πρωτοβουλία αφού όλα υφίστανται τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Το αστικό περιβάλλον ,το οποίο περιλαμβάνει αυτά τα κτίρια, πρέπει να προστατευτεί αφού όπως πολύ καλά γνωρίζετε πολλές ιστορικές χώρες της Ευρώπης, όπως για παράδειγμα πριν από πολλά χρόνια η Πράγα, υπέστησαν τεράστιες ζημιές λόγω πλημμυρών. Και εμείς ζήσαμε πλημμύρες στο λεκανοπέδιο οι οποίες αδιακρίτως πλήττουν όλα τα κτίρια», τόνισε σχετικά.
Ψηφιακή ταυτότητα και χρηματοδότηση δράσεων προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς
Απαντώντας σε ερώτηση σχετική με την πρόοδο των εργασιών του συντονιστικού οργάνου της πρωτοβουλίας το οποίο εδρεύει στην Αθήνα, ο κ. Κρεμλής σημείωσε ότι αυτές προχωρούν με γοργούς ρυθμούς. «Αυτή τη στιγμή έχει στηθεί ένα δίκτυο με σημεία επαφής σε όλα τα κράτη τα οποία στηρίζουν την πρωτοβουλία, ετοιμάζουμε μία βάση δεδομένων η οποία θα καταγράψει όλα αυτά τα μνημεία αλλά και τους χώρους και τις θέσεις που θα πρέπει να προστατευθούν μιας που η πρωτοβουλία μας δεν καλύπτει μόνο τα μνημεία που έχουν καταγραφεί ως μνημεία της UNESCO ή μνημεία της φύσης που ανήκουν στο δίκτυο για παράδειγμα NATURA αλλά και άλλους ιστορικούς χώρους και μέρη, τοποθεσίες του ιστορικού κεφαλαίου τις οποίες τα κράτη θα μας υποδείξουν ώστε να ενταχθούν και αυτές με τη σειρά τους στην πρωτοβουλία. Άρα το δίκτυο θα είναι ευρύτερο από τα προστατευόμενα μνημεία (πολιτιστικά μνημεία και μνημεία της φύσης) και τοποθεσίες της UNESCO. Το δίκτυο αυτό έχει παγκόσμιο χαρακτήρα και έχει ένα ευρύτερο πεδίο. Θα καταγραφούν λοιπόν όλα αυτά στη βάση δεδομένων, θα αξιολογηθούν, θα αποκτήσουν μια ψηφιακή ταυτότητα, θα γίνει και η αξιολόγηση της κατάστασης με βάση τις επιπτώσεις που έχουν υποστεί από την κλιματική αλλαγή και θα εξεταστεί το πως θα μπορούν στο μέλλον να προστατευθούν ακολουθώντας καλές πρακτικές οι οποίες θα διαχέονται μέσα από τη βάση δεδομένων και μέσα από τη συνεργασία που θα δημιουργηθεί μεταξύ των κρατών τα οποία θα συμμετέχουν στην πρωτοβουλία», εξήγησε ο κ. Κρεμλής.
Ως προς τη χρηματοδότηση των παρεμβάσεων που θα προταθούν, όπως σημείωσε ο κ. Κρεμλής, σε εθνικό επίπεδο, οι δράσεις αυτές θα χρηματοδοτηθούν από εθνικούς πόρους των κρατών αυτών. «Θα είναι όμως πιο εύκολο να χρηματοδοτηθούν υπό την έννοια ότι ως μέρος του δικτύου και της πρωτοβουλίας αυτής, θα αναδειχθεί η σημασία και η αναγκαιότητά τους. Άρα, υπάρχουν οι εθνικοί πόροι από τη μία πλευρά, και από την άλλη, σε ό,τι αφορά στα κράτη – μέλη της ΕΕ, υπάρχουν και το ΕΣΠΑ αλλά και το Ταμείο Ανάκαμψης. Το τελευταίο σε ό,τι αφορά τον πυλώνα "πολιτισμός", θα μπορεί να υποστηρίξει τέτοιες δράσεις. Ωστόσο, θα έλεγα ότι με την ανάδειξη της πρωτοβουλίας αυτής και στην COP26 που θα πραγματοποιηθεί στη Γλασκώβη το Νοέμβριο του 2021 και με τη θεσμοθέτηση αυτού του εγχειρήματος, θα υπάρξουν πλέον και άλλες δυνατότητες χρηματοδότησης και από διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αλλά και μέσα από τους μηχανισμούς των Ηνωμένων Εθνών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αφού η δράση αυτή προϋποθέτει μέτρα καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής αλλά και μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Στόχος είναι τα μνημεία να προστατευθούν και να γίνουν climate resilient, δηλαδή ανθεκτικά στην κλιματική αλλαγή», υπογράμμισε.
Ένα ισχυρό διπλωματικό χαρτί
Δεδομένου ότι η ελληνική πρωτοβουλία στον ΟΗΕ έχει προσελκύσει τη συμμετοχή πολλών κρατών, η Ελλάδα αποκτά ένα ακόμη διπλωματικό χαρτί, αυτή τη φορά μέσω της αειφόρου οδού και της περιβαλλοντικής διπλωματίας, όπως τόνισε ο κ. Κρεμλής. Το εγχείρημα βασίζεται στη συνεργασία της Ελλάδας με δεκάδες κράτη και δημιουργούνται έτσι οι προϋποθέσεις για συνέργειες σε πολλά επίπεδα ενώ το ενδιαφέρον έχει στραφεί στην επόμενη Διάσκεψη για το Κλίμα που θα πραγματοποιηθεί 1-12 Νοεμβρίου στη Γλασκώβη.
«Έχουμε ήδη αναλάβει την πρωτοβουλία να προτείνουμε στην Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών που θα διοργανώσει την επόμενη COP26 στη Γλασκώβη μία κοινή διάσκεψη υπουργών Περιβάλλοντος και υπουργών Πολιτισμού ώστε να συζητηθεί η ελληνική πρωτοβουλία, το μείζον θέμα των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην πολιτιστική μας κληρονομιά και στα μνημεία της φύσης με στόχο να αναδειχθεί η πρωτοβουλία και να καταγραφεί στα συμπεράσματα και στην έκθεση της Διάσκεψης. Στόχος είναι να συναποφασιστεί ένας οδικός χάρτης και ένα πρόγραμμα δράσης για το πως η δράση αυτή θα λειτουργήσει στο μέλλον ως επίσημη πλέον πρωτοβουλία των Ηνωμένων Εθνών. Πιστεύω ότι μέσα από την COP26 θα μπορέσουμε πλέον να την αναδείξουμε ακόμη περισσότερο και να συμφωνήσουμε από κοινού στα βήματα και στον οδικό χάρτη, τον οποίο όλοι πρέπει να αποκτήσουν μιας και η πολιτιστική κληρονομιά είναι συγχρόνως και η ταυτότητά μας, η ιστορία όλων και υπό την έννοια αυτή είναι προς το συμφέρον όλων μας να την διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού», κατέληξε ο κ. Κρεμλής.
