Μία ενδεικτική εικόνα για τις σημαντικές επιβαρύνσεις που προκαλούν στα τιμολόγια ρεύματος οι ληξιπρόθεσμες οφειλές που συσσωρεύουν οι προμηθευτές, δίνει η Ρυθμιστική Αρχή (ΡΑΑΕΥ) με την Ετήσια Αναφορά για τη λιανική αγορά το 2024. Όπως έχει ήδη γράψει το Insider.gr, σύμφωνα με την Αναφορά, οι οφειλές στο τέλος του 2024 άθροιζαν ένα ποσό στα επίπεδα των 3,4 δισ. ευρώ.
Όπως είναι φυσικό, οι εταιρείες λαμβάνουν υπόψη τα χρέη πελατών τους κατά την κατάρτιση των τιμολογίων τους, ώστε να ανακτούν από το υπόλοιπο πελατολόγιό τους μέρος από αυτό το οικονομικό «κενό» και να εξισορροπούν τους ισολογισμούς τους. Σύμφωνα με τη Ρυθμιστική Αρχή, στο υποθετικό σενάριο που οι εταιρείες ήθελαν να μηδενίσουν τα φέσια, καλύπτοντάς τα από τους συνεπείς πελάτες τους, τότε θα έπρεπε να προσθέσουν ένα «καπέλο» ούτε λίγο ούτε πολύ 6 λεπτών του ευρώ στις χρεώσεις τους.
Το ποσό αυτό επιμερίζεται σε 3,3 λεπτά ανά κιλοβατώρα, για την αντιστάθμιση των οφειλών των υφιστάμενων πελατών των εταιρειών, δηλαδή των πελατών στους οποίους οι προμηθευτές συνεχίζουν να παρέχουν ρεύμα. Όπως έγραψε το Insider.gr, οι συγκεκριμένες οφειλές ανήλθαν σε 1,7 δισ. ευρώ. Ανάλογο ήταν το ποσό από τους «παλιούς» πελάτες των εταιρειών, δηλαδή από νοικοκυριά και επιχειρήσεις που πλέον δεν εκπροσωπούν οι προμηθευτές. Το «καπέλο» στις χρεώσεις θα ήταν στα 2,7 λεπτά ανά κιλοβατώρα.
Στους συνεπείς «η νύφη»
Όπως επισημαίνουν παράγοντες των προμηθευτών, το σενάριο αυτό είναι ακραίο, καθώς υποθέτει πως οι προμηθευτές δεν θα ανακτήσουν ούτε ένα ευρώ από καταναλωτές με χρέη. Στην πράξη, ωστόσο, ένα μεγάλο μέρος των χρεών των υφιστάμενων πελατών ανακτάται στην πορεία, για παράδειγμα μέσω ρυθμίσεων. Επίσης, και για τις οφειλές «παλιών» πελατών επιχειρήσεις έχουν προχωρήσει σε κινήσεις (π.χ. τιτλοποιήσεις) ώστε να αποκομίσουν έστω περιορισμένα έσοδα.
Ωστόσο, όπως επισημαίνουν τα ίδια στελέχη, τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι οι εταιρείες δεν καλύπτουν ένα μέρος της απώλειας μέσω των τιμολογίων τους. Επομένως, αν και σε μικρότερο βαθμό από όσο δείχνουν οι υπολογισμοί της ΡΑΑΕΥ, οι συνεπείς πελάτες ενός προμηθευτή επιβαρύνονται έμμεσα και για ενέργεια που έχουν καταναλώσει άλλα νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Μάλιστα, με βάση τους ανθρώπους του κλάδου, η ανάκτηση γίνεται κατά κανόνα από το πελατολόγιο στη χαμηλή τάση.
Πρόκειται ουσιαστικά για τη δεύτερη επιβάρυνση που καλούνται να αναλάβουν οι συνεπείς καταναλωτές, έναντι νοικοκυριών και επιχειρήσεων που επί της ουσίας χρησιμοποίησαν ηλεκτρική ενέργεια χωρίς να την πληρώσουν. Η πρώτη αφορά τις ρευματοκλοπές, το κόστος των οποίων επιμερίζεται σε όλους τους καταναλωτές, μέσω του συντελεστή απωλειών.
Πώς προέκυψε αύξηση 1 δισ.
Τα στοιχεία της ΡΑΑΕΥ δείχνουν πως το άλμα κατά 1 δισ. προήλθε κατά κύριο λόγο από τους υφιστάμενους πελάτες των προμηθευτών. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, τα χρέη στο τέλος του Δεκεμβρίου 2024 ανέρχονταν σε 1,74 δισ., όταν έναν χρόνο νωρίτερα κινιόταν στα 974 περίπου εκατομμύρια ευρώ.
Από τις κατηγορίες υφιστάμενων πελατών με χρέη, ξεχωρίζουν κατ΄ αρχάς οι επιχειρήσεις στη μέση τάση, με τα «φέσια» κυριολεκτικά να εκτινάσσονται. Έτσι, στο τέλος του Δεκεμβρίου 2024 έφταναν τα 515 εκατ. ευρώ περίπου, όταν πριν από έναν χρόνο ήταν στα 116 εκατ. Επίσης, άλμα σημειώθηκε στα χρέωση των λοιπών καταναλωτών χαμηλής τάσης, με τα χρέη να αγγίζουν στο τέλος του 2024 τα 441 εκατομμύρια, από μόλις 1,5 εκατ. στο τέλος του 2023.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αύξηση των ληξιπρόθεσμων καταγράφεται σε κάθε κατηγορία υφιστάμενων πελατών: οικιακών, δικαιούχων ΚΟΤ, όπως και εμπορικών - βιομηχανικών στη χαμηλή τάση. Εξαίρεση αποτελεί μόνο η υψηλή τάση (μεγάλες βιομηχανίες).
Αύξηση κατά 200 περίπου εκατ., σε σχέση με το 2023, εμφανίζεται και στις οφειλές παλιών πελατών. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, αυτό δείχνει πως ο «ενεργειακός τουρισμός» καλά κρατεί, αν και σε μικρότερο βαθμό με προηγούμενα έτη. Επομένως, είναι ανάγκη να κλείσει το «παραθυράκι» που υπάρχει στον Κώδικα Προμήθειας και επιτρέπει τέτοιες πρακτικές, αφού το σχετικό Άρθρο 42 στον Κώδικα είναι πρακτικά ανενεργό εδώ και αρκετά χρόνια (λόγω απόφασης του ΣτΕ), χωρίς στην πορεία να προστεθούν νέες ασφαλιστικές δικλείδες.
Φωτογραφία: Getty Images / Ideal Images
