Ροή
Η σχεδιαζόμενη παρέμβαση στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας θα συνδυαστεί με αλλαγές στη δομή των τιμολογίων ρεύματος, με κυριότερη την «απόσυρση» των ρητρών αναπροσαρμογής από όσα συμβόλαια την περιελάμβαναν. Αυτό προβλέπει γνωμοδότηση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) προς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με αντικείμενο τις τροποποιήσεις στον Κώδικα Προμήθειας (και κατά συνέπεια των λογαριασμών), για όλο το χρονικό διάστημα που θα εφαρμόζεται το πλαφόν στην χονδρεμπορική αγορά.
Η ΡΑΕ προχωρά σε γνωμοδότηση προς το ΥΠΕΝ, καθώς ο Κώδικας Προμήθειας βρίσκεται υπό τη δικαιοδοσία του υπουργείου και επομένως αυτό είναι αρμόδιο για τις όποιες τροποποιήσεις. Στην πράξη, η εισήγηση σημαίνει ότι η ρήτρα αναπροσαρμογής θα απαλειφθεί από όσα υφιστάμενα τιμολόγια έχουν τη συγκεκριμένη επιβάρυνση, δηλαδή όσα αυτή τη στιγμή δεν είναι σταθερά. Επομένως, πλέον θα υπάρχει μία και μόνο χρέωση για το ρεύμα που θα καλείται να πληρώσει ένα νοικοκυριό ή επιχείρηση, για την ηλεκτρική ενέργεια που κατανάλωσε.
Η χρέωση αυτή θα αποτελείται από δύο συνιστώσες, με πρώτη το κόστος με το οποίο ο προμηθευτής εξασφάλισε την αντίστοιχη ποσότητα ρεύματος από τη χονδρεμπορική αγορά. Επομένως, θα είναι κυμαινόμενη (δηλαδή μεταβαλλόμενη), αφού η χονδρεμπορική τιμή (και επομένως το κόστος του «καλαθιού» της εταιρείας προμήθειας) αυξομειώνεται σε μηνιαία βάση.
Η δεύτερη συνιστώσα της ίδιας χρέωσης θα αφορά την κάλυψη του λειτουργικού κόστους της εταιρείας προμήθειας, συνυπολογίζοντας σε αυτό ένα εύλογο κέρδος του παρόχου. Κατά συνέπεια, η συνιστώσα αυτή θα είναι εν πολλοίς σταθερή.
Τρεις κατηγορίες νέων τιμολογίων
Η γνωμοδότηση της ΡΑΕ έρχεται σε συνέχεια των πληροφοριών για τις οποίες είχε γράψει το Insider.gr, σύμφωνα με τις οποίες η λύση που προκρινόταν για τα λιανικά τιμολόγια ήταν, με την έναρξη εφαρμογής του πλαφόν, να «αποσυρθούν» οι ρήτρες από τους λογαριασμούς – και όχι απλώς μέσω των επιδοτήσεων, να μειωθούν δραστικά οι επιβαρύνσεις που αυτές μετακυλίουν στους καταναλωτές.
Την ίδια στιγμή, η υποχρέωση για μία και μοναδική χρέωση στους λογαριασμούς ρεύματος «μεταφράζεται» και στην καινούρια κατηγοριοποίηση των τιμολογίων ηλεκτρισμού, στην οποία προχώρησε πρόσφατα η ΡΑΕ με τις Κατευθυντήριες Οδηγίες που εξέδωσε, για την ενίσχυση της διαφάνειας στην αγορά ηλεκτρισμού. Με βάση τη διάκριση που έκανε η ΡΑΕ, ουσιαστικά καθορίζονται πέντε κατηγορίες τιμολογίων.
Έτσι, προβλέπονται τα σταθερά τιμολόγια, τα κυμαινόμενα τιμολόγια με ρήτρα αναπροσαρμογής χωρίς όριο διακύμανσης, τα κυμαινόμενα τιμολόγια με ρήτρα αναπροσαρμογής και με όριο διακύμανσης, τα κυμαινόμενα τιμολόγια χωρίς ρήτρα αναπροσαρμογής και χωρίς όριο διακύμανσης, και τα κυμαινόμενα τιμολόγια χωρίς ρήτρα αναπροσαρμογής με όριο διακύμανσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η παραπάνω διάκριση έγινε από την Αρχή κατ΄ αρχάς για να μπορέσουν να κατηγοριοποιηθούν νέα τιμολόγια που έχουν εμφανισθεί στην αγορά, και στα οποία η ανταγωνιστική χρέωση ισούται με τη χονδρεμπορική τιμή με την οποία «έκλεισε» ο προηγούμενος μήνας, προσθέτοντας μία μικρή επιπλέον επιβάρυνση. Επομένως, τα συμβόλαια αυτά θα κατατάσσονταν στα κυμαινόμενα τιμολόγια χωρίς ρήτρα αναπροσαρμογής και χωρίς όριο διακύμανσης.
Ωστόσο, οι πέντε νέες κατηγορίες δίνουν τη δυνατότητα να χαρακτηρισθούν τα υφιστάμενα τιμολόγια, όπως αυτά θα τροποποιηθούν με την «απόσυρση» των ρητρών αναπροσαρμογής. «Απόσυρση» που ουσιαστικά σημαίνει ότι αναστέλλονται οι δύο κατηγορίες από τις πέντε, οι οποίες προβλέπουν την ύπαρξη ρήτρας.
Επομένως, μετά την απόσυρση αυτής της πρόσθετης επιβάρυνσης, τα τιμολόγια που διατίθενται θα μπορούν να είναι μόνο τριών κατηγοριών: σταθερά, κυμαινόμενα χωρίς ρήτρα και χωρίς όριο διακύμανσης και κυμαινόμενα χωρίς ρήτρα με όριο διακύμανσης. Τα υφιστάμενα τιμολόγια με ρήτρα, στα οποία όλη η επιβάρυνση θα ενσωματωθεί σε μία και μοναδική χρέωση (η οποία θα μεταβάλλεται βάσει των αυξομειώσεων των χονδρεμπορικών τιμών), θα μετατραπούν σε κυμαινόμενα χωρίς ρήτρα – με ή χωρίς όριο διακύμανσης, ανάλογα με την επιλογή του προμηθευτή.
Εφαρμογή από την 1η Ιουλίου
Σύμφωνα με πληροφορίες του Insider.gr, η γνωμοδότηση της ΡΑΕ στο ΥΠΕΝ προβλέπει την έναρξη εφαρμογής αυτών των αλλαγών στον Κώδικα Προμήθειας από την 1η Ιουλίου, δηλαδή από την ημερομηνία εφαρμογής του πλαφόν, και για όσο διάστημα θα παραμείνει «ενεργοποιημένος» ο εν λόγω μηχανισμός στη χονδρεμπορική αγορά.
Αυτό σημαίνει πως τα «νέα» τιμολόγια θα πρέπει να έχουν διάρκεια τουλάχιστον 12 μήνες, όση δηλαδή θα είναι και η πρόβλεψη για τη διάρκεια του πλαφόν στη ρύθμιση του ΥΠΕΝ, όπως έγραψε το Insider.gr. Από την άλλη πλευρά, παρόλο που η γνωμοδότηση θα προβλέπει οι αλλαγές να τεθούν σε ισχύ από την 1η Ιουλίου, θα προβλέπεται ένα εύλογο χρονικό διάστημα (ένα δίμηνο, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις), ώστε οι επιχειρήσεις να αναπροσαρμόσουν την τιμολογιακή πολιτική τους.
Αναστάτωση στην αγορά
Από την άλλη πλευρά, η προοπτική για «απόσυρση» της ρήτρας δημιουργεί αναστάτωση στην αγορά, με τους προμηθευτές να σημειώνουν πως ένα τέτοιο ενδεχόμενο ανατρέπει πλήρως την εμπορική πολιτική τους. Πρώτα και κύρια, γιατί θα πρέπει να καθορίσουν τη μία και μοναδική χρέωση στα «νέα» κυμαινόμενα τιμολόγια, συνυπολογίζοντας από τα υφιστάμενα τιμολόγια τόσο τις ονομαστικές χρεώσεις όσο και τα ποσά στα οποία «μεταφράζονται» οι ρήτρες.
Βασικό ερώτημα επίσης είναι αν η «απόσυρση» των ρητρών σημαίνει πως αλλάζουν μονομερώς τους όρους των συμβάσεων με τους πελάτες τους. Έτσι, όσο δεν είναι ξεκάθαρο αν τα νέα κυμαινόμενα τιμολόγια θα θεωρούνται όντως νέα, δεν είναι επίσης σαφές κατά πόσο θα πρέπει να ενημερώσουν τους πελάτες τους για τις τροποποιήσεις – και μάλιστα 60 ημέρες πριν τις εφαρμόσουν. Εξίσου ξεκάθαρο δεν είναι κατά πόσο με την αλλαγή των χρεώσεων ένας καταναλωτής θα μπορεί να αλλάξει προμηθευτή, χωρίς οποιαδήποτε επιβάρυνση.
