Ροή
Το μεγάλο αγκάθι της κυβέρνησης στις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του ευρύτερου δημοσίου προς ιδιώτες είναι οι εκκρεμείς συντάξεις, μετά τον νέο χρονοδιάγραμμα που συμφώνησε με τους δανειστές και συνδέεται με την ολοκλήρωση της Ενισχυμένης Εποπτείας. Ωστόσο, υπάρχουν πολλές πηγές καθυστερήσεων, σύμφωνα με τα αναλυτικά στοιχεία που συνοδεύουν ως υλικό το σχέδιο Προϋπολογισμού που κατατέθηκε στη Βουλή και στερούν ρευστότητα από την αγορά και από την κοινωνία.
Καταγράφονται σημαντικές αποκλίσεις στο χρόνο πληρωμής δικαιούχων ανάμεσα στα υπουργεία και σε άλλες υπηρεσίες. Τα υπουργεία χρειάστηκαν από 6,3 έως 452,5 ημέρες για να εξοφλήσουν ιδιώτες. Εντός 1 μήνα εξωφλούν τα υπουργεία Εσωτερικών (Διοικητικής Ανασυγκρότησης), Υγείας, Εξωτερικών και Οικονομικών, ενώ πάνω από 100 ημέρες χρειάζονται τα υπουργεία Υποδομών & Μεταφορών, Παιδείας και Θρησκευμάτων και οι Γενικές Γραμματείες Μεταναστευτικής Πολιτικής και Αντεγκληματικής Πολιτικής.
Αναλυτικά, σύμφωνα με το πόρισμα του ΓΛΚ, νομική υποχρέωση είναι οι πληρωμές να γίνονται το πολύ μέσα σε έναν μήνα. Υπάρχουν όμως υπηρεσίες που πληρώνουν μέσα σε λίγες ημέρες και άλλες που θέλουν πάνω από 100 ημέρες. Το 2020 προς το τέλος του έτους η πρόοδος αναστράφηκε και λόγω των περιορισμών και από 50 ημέρες καθυστέρησης στην αρχή του χρόνου έφτασε η μέση «αναμονή» στις 61,4 ημέρες. Σε κάθε περίπτωση, η κατάσταση βελτιώθηκε πολύ σε σχέση με το παρελθόν: ο μέσος χρόνος αναμονής του 2020 ήταν 51 μέρες, όταν το 2019 ήταν 47,8 ημέρες και το 2018 ο μέσος χρόνος ήταν 87 ημέρες.
Ωστόσο υπάρχουν τεράστιες αποκλίσεις στην πορεία των πληρωμών των κρατικών δαπανών που αφορούν σε εμπορικές συναλλαγές. Καλύτερες ήταν οι επιδόσεις στις Δημοσιονομικές Υπηρεσίες Εποπτείας και Ελέγχου (ΔΥΕΕ) στους Νομούς και Νομαρχίες και σε άλλους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης (Ανεξάρτητες Αρχές, Ελεγκτικό Συνέδριο, Νομικό Συμβούλιο του Κράτους). Εξοφλούν σε χρόνους πολύ συντομότερους από τις δεσμευτικές προθεσμίες.
«Αντίθετα τα υπουργεία παρουσιάζουν σημαντικές καθυστερήσεις στις εξοφλήσεις τους με σημαντική αρνητική επίδραση στη διαμόρφωση του συνολικού δείκτη» αναφέρεται στο πόρισμα για το 2020 του ΓΛΚ. Επισημαίνεται μάλιστα πως οι αρνητικές επιδόσεις των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων είναι μικρότερης σημασίας από αυτές των υπουργείων λόγω των ποσών προς πληρωμή. «Λαμβάνοντας υπόψη τόσο την εικόνα των καθυστερήσεων στις πληρωμές όσο και τα αίτια που τις προκαλούν υιοθετούνται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΓΛΚ τα απαιτούμενα μέτρα και ενέργειες, τόσο σε νομοθετικό όσο και σε τεχνικό επίπεδο που μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση του απαιτούμενου χρόνου των πληρωμών» επισημαίνεται.
Αναφέρεται πως σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τις Καθυστερήσεις Πληρωμών (Late Payment Directive - LPD), οι πληρωμές στις συναλλαγές μεταξύ των δημοσίων αρχών και των επιχειρήσεων θα πρέπει να διενεργούνται εντός 30 ημερών. Η παρακολούθηση του μέσου χρόνου των πληρωμών γίνεται με τον δείκτη KPI για τον οποίο έχει οριστεί τιμή - στόχος 29 ημέρες. «Από τα στοιχεία για την πορεία των πληρωμών των φορέων της Κεντρικής Διοίκησης που αφορούν σε εμπορικές συναλλαγές προκύπτει ότι καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους υπάρχουν αποκλίσεις από τον τεθέντα στόχο. Ο χαμηλότερος μέσος χρόνος πληρωμής παρατηρείται κατά το τρίτο τρίμηνο του έτους (45,2 ημέρες), και ο υψηλότερος κατά το τέταρτο (61,4 ημέρες)» επισημαίνεται.
Υπουργεία
Ο μέσος χρόνος εξόφλησης των δαπανών από τις οικονομικές υπηρεσίες των υπουργείων διαμορφώνεται κατά το 1ο τρίμηνο σε 70,7 ημέρες και σταδιακά μειώνεται τα επόμενα δύο τρίμηνα σε 65,3 για το 2ο και 65,0 για το 3ο τρίμηνο, ενώ αυξάνεται σημαντικά σε 104,1 στο 4ο τρίμηνο. Από το σύνολο των τριμηνιαίων επιδόσεων το 25% αυτών είναι πολύ κοντά στον θεσμοθετημένο στόχο των 29 ημερών (31 ημέρες), ενώ το 25% παρουσιάζει σημαντικές αποκλίσεις (πάνω από 87 ημέρες).
«Κατά τη διάρκεια του έτους τη μικρότερη τιμή του δείκτη (6,3) εμφανίζει η ΓΔΟΥ του Υπ. Εσωτερικών (πρώην Διοικητικής Ανασυγκρότησης) κατά το 1ο τρίμηνο και τη μεγαλύτερη (452,5) η Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής κατά το 4ο τρίμηνο». Επί συνόλου 20 οικονομικών υπηρεσιών (ΓΔΟΥ) υπουργείων οι 3 (των Υπουργείων Υπ. Εσωτερικών-Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Υγείας και Εξωτερικών) παρουσιάζουν σε όλη τη διάρκεια του έτους μέσους χρόνους εξόφλησης μικρότερους των 29 ημερών. Παρόμοια εικόνα παρουσιάζει και το Υπ. Οικονομικών με εξαίρεση το τρίτο τρίμηνο που υπερβαίνει ελαφρώς το όριο (μέσος χρόνος 31,2 ημέρες).
« Τις μεγαλύτερες καθυστερήσεις στον τομέα των πληρωμών με τιμή δείκτη πάνω από 100 καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους εμφανίζουν τα υπουργεία Υποδομών & Μεταφορών, Παιδείας και Θρησκευμάτων και οι Γενικές Γραμματείες Μεταναστευτικής Πολιτικής και Αντεγκληματικής Πολιτικής» αναφέρεται στο πόρισμα.
O μέσος χρόνος εξόφλησης των δαπανών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων διαμορφώνεται κατά το 1ο τρίμηνο σε 43,3 ημέρες και μειώνεται σταδιακά τα επόμενα 3 τρίμηνα (42,5 στο 2ο, 39,5 στο 3ο, και 32,8 στο 4ο τρίμηνο). Κατά τη διάρκεια του έτους τη μικρότερη τιμή του δείκτη (12,2) εμφανίζει η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου στο 4ο τρίμηνο του έτους και τη μεγαλύτερη (90,7) η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης στο ίδιο τρίμηνο. Τρείς Αποκεντρωμένες Διοικήσεις (Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας, Αιγαίου και Μακεδονίας – Θράκης) έχουν τιμή δείκτη κάτω από 29 καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους
Παρόλο που οι μέσες τιμές του KPI των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων το 2ο και 3ο τρίμηνο είναι ελαφρώς αυξημένες σε σχέση με τις αντίστοιχες τιμές του 2019 παραμένουν σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα συγκριτικά με αυτές του 2017 και του 2018. Επιπλέον το 1ο και 4ο τρίμηνο του 2020 οι τιμές του KPI είναι οι χαμηλότερες των αντίστοιχων τριμήνων των τελευταίων 4 ετών.
Oι τιμές του KPI ανά τρίμηνο των λοιπών φορέων της Κεντρικής Διοίκησης, δηλαδή του Ελεγκτικού Συνεδρίου, του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και των Ανεξάρτητων Αρχών είναι πολύ καλές. Με εξαίρεση την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, η οποία και στα τέσσερα τρίμηνα ξεπέρασε ελαφρά το όριο των 29 ημερών και τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων που για 2 τρίμηνα εμφάνισε σημαντικές αποκλίσεις οι υπόλοιποι φορείς τήρησαν την προβλεπόμενη προθεσμία. Συγκεκριμένα, από το σύνολο των τριμηνιαίων επιδόσεων τα 3/4 αυτών είναι πολύ κάτω από τις 29 ημέρες (24 ημέρες).
