Ροή
Ως σχέδιο νόμου κατέθεσε το υπουργείο Οικονομικών το βράδυ της Δευτέρας τις 2 συμβάσεις για το δάνειο 12,7 δισ. ευρώ και τις επιδοτήσεις 17,8 δισ. ευρώ του Ελλάδα 2.0. Στο νομοσχέδιο και στα συνοδευτικά κείμενα του Ελλάδα 2.0 των συνολικά 30,5 δισ. ευρώ περιγράφονται οι όροι έλευσης των δόσεων, καθιστώντας σαφές πως συνδέονται με την εκπλήρωση στόχων και οροσήμων.
Οι δόσεις μπορεί να έρθουν ακόμη και τμηματικά ή να ανασταλούν αν δεν εκπληρώνονται οι προϋποθέσεις. Επίσης ορίζονται και οι κανόνες που πρέπει να τηρούνται για να μην χαθούν/επιστραφούν κονδύλια των επιδοτήσεων ή για να μην καταστεί άμεσα απαιτητό το δάνειο. Περιγράφονται επίσης τα οφέλη από το Σχέδιο αλλά και η αναγκαιότητα της πανδημίας που οδήγησε στην εφαρμογή του.
Και στις 2 συμβάσεις ορίζεται ότι η εκταμίευση της Χρηματοδοτικής Συνεισφοράς θα πραγματοποιείται σε δόσεις, με βάση την ικανοποιητική εκπλήρωση των ορόσημων και των στόχων των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων από το Κράτος-Μέλος, όπως προβλέπονται στην Εκτελεστική Απόφαση του Συμβουλίου. Προβλέπεται η προκαταβολή, ορίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δύναται να ζητήσει την ανάκτηση της χρηματοδοτικής στήριξης ή να μειώσει αναλογικά αυτή, σε περιπτώσεις απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων που θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα Ε.Ε. και δεν έχουν διορθωθεί από το Κράτος-Μέλος, ή σοβαρής αθέτησης υποχρέωσης.
Στη 2η Σύμβαση Δανεισμού ορίζεται επιπλέον ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προχωρήσει σε εκδόσεις ομολόγων, γραμματίων, εμπορικών χρεογράφων, έντοκων γραμματίων ή κάθε άλλης κατάλληλης βραχυπρόθεσμης ή/και μακροπρόθεσμης χρηματοπιστωτικής πράξης, για τη χρηματοδότηση της δανειακής στήριξης που έχει ζητήσει –η Ελλάδα. Ορίζεται ακόμη ότι οι δόσεις θα έχουν μακροπρόθεσμη ληκτότητα 30 ετών, από την ημερομηνία της εκταμίευσης. Προβλέπεται ακόμη ότι η αποπληρωμή του κεφαλαίου μιας εκταμίευσης θα αρχίσει μετά από 10ετή περίοδο χάριτος από την ημερομηνία εκταμίευσης και θα κατανεμηθεί ομοιόμορφα σε ίσες δόσεις αποπληρωμής κατά την εναπομένουσα διάρκεια ληκτότητας της εκταμίευσης.
Σημειώνεται πως το Σχέδιο δόθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στη δημοσιότητα μαζί με τις Συμβάσεις και περιλαμβάνει πέραν των επενδύσεων μία σειρά από μεταρρυθμίσεις. Τις επόμενες ημέρες όπως προανήγγειλε χθες η Επιτροπή μετά το Ecofin μπορεί να καταστεί εφικτή η έλευση της προκαταβολής του 13% εφόσον ολοκληρωθεί η κύρωση από τη Βουλή.
Τα οφέλη
Η «Κύρωση της Σύμβασης Χρηματοδότησης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Δανειακής Σύμβασης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ελληνικής Δημοκρατίας και των παραρτημάτων τους», με επισπεύδον το ΥΠΟΙΚ, αναφέρει πως «η πανδημία του κορονοϊού COVID-19 άλλαξε τις οικονομικές, κοινωνικές και δημοσιονομικές προοπτικές για τα επόμενα έτη και είχε ως αποτέλεσμα ύφεση ύψους 8.2% το 2020, γεγονός που απαιτεί επείγουσα και συντονισμένη δράση, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι τεράστιες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας». Εκτιμάται πως το Σχέδιο αφορά «το σύνολο του ελληνικού πληθυσμού και το σύνολο των ελληνικών επιχειρήσεων, που θα επηρεαστούν με πολλαπλούς τρόπους – αμέσως και εμμέσως – από τις τεράστιες σε έκταση και ποικιλία δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, καθώς και από τις μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνει».
Βραχυπρόθεσμος στόχος είναι η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ οφειλόμενη στη ρύθμιση κατά 3,98% και αύξηση απασχόλησης κατά 2,6% (κατά το έτος 2022).
Μακροπρόθεσμος στόχος (2026) είναι η μόνιμη αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ οφειλόμενη στη ρύθμιση κατά 6,9% και η μόνιμη αύξηση απασχόλησης κατά 4% (180.000-200.000 νέες θέσεις εργασίας).
Η Σύμβαση για τις επιδοτήσεις
Αναλυτικά ανά άρθρο το νομοσχέδιο προβλέπει για τη Σύμβαση του σκέλους των επιδοτήσεων τα εξής:
*Κυρώνεται και έχει την ισχύ η Σύμβαση Χρηματοδότησης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ελληνικής Δημοκρατίας, η οποία υπεγράφη στην Αθήνα, στις 20 Ιουλίου 2021 και στις Βρυξέλλες, στις 23 Ιουλίου 2021, στην αγγλική γλώσσα. Σκοπός της σύμβασης είναι να οριστούν τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των μερών, καθώς και οι όροι και προϋποθέσεις που ισχύουν για τη χορηγούμενη χρηματοδοτική συνεισφορά, με σκοπό την ικανοποιητική εκπλήρωση των οροσήμων και των στόχων των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων.
* Ορίζεται το αντικείμενο της Σύμβασης καθώς και το ποσό που διατίθεται στην Ελλάδα ως χρηματοδοτική συνεισφορά, ύψους 13,5 δις ευρώ. Προβλέπονται οι προϋποθέσεις για την έναρξη ισχύος της σύμβασης και ειδικότερα ορίζεται ότι η Σύμβαση θα τεθεί σε ισχύ όταν η Επιτροπή ενημερωθεί από την Ελλάδα ότι όλες οι εθνικές διαδικασίες έχουν ολοκληρωθεί.
* Περιγράφεται η ευθύνη του κράτους μέλους για την υλοποίηση του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, δίνοντας έμφαση στην εκπλήρωση των στόχων και των οροσήμων. Επίσης, αναφέρεται ότι το κράτος - μέλος είναι υπεύθυνο για την αποφυγή διπλής χρηματοδότησης των έργων.
* Ορίζεται ότι η Επιτροπή καταβάλλει προχρηματοδότηση ύψους 2,31 δις ευρώ και καθορίζονται οι διαδικασίες συμψηφισμού και επιστροφής αυτής. Ορίζεται ότι τυχόν ποσά που δεν έχουν εκκαθαριστεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026 θα ανακτηθούν.
* Περιγράφεται η διαδικασία του αιτήματος καταβολής δόσης, της επαλήθευσης των προϋποθέσεων, καθώς και της εκταμίευσης. Κατά την υποβολή των αιτημάτων καταβολής το κράτος μέλος αιτιολογεί την ικανοποιητική εκπλήρωση των σχετικών ορόσημων και των στόχων. Το τελικό αίτημα καταβολής υποβάλλεται έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2026.
* Η αξιολόγηση του αιτήματος καταβολής διενεργείται από την Επιτροπή, η οποία, στην περίπτωση επιτυχούς ολοκλήρωσης μέρους των σχετικών ορόσημων και των στόχων, μπορεί να αναστείλει την καταβολή μέρους της δόσης.
* Ορίζεται η εκ των υστέρων υποβολή εκθέσεων σχετικά με τους στόχους για την κλιματική αλλαγή.
* Ορίζονται ο τραπεζικός λογαριασμός για την καταβολή των πληρωμών, καθώς και το νόμισμα στο οποίο θα γίνονται οι εν λόγω πληρωμές.
* Προβλέπεται ότι η Επιτροπή δεν έχει ευθύνη για ζημίες που προκαλούνται από το κράτος μέλος ή τρίτους που εμπλέκονται στην υλοποίηση του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
* Περιγράφονται οι κανόνες δημοσίευσης πληροφοριών, της προβολής της χρηματοδότησης της Ένωσης και το δικαίωμα χρήσης. Ειδικότερα, το κράτος μέλος οφείλει να χαράσσει στρατηγική για την ευαισθητοποίηση του κοινού και τη διασφάλιση της αναγνώρισης της συνεισφοράς του Σχεδίου, να προβάλλει σε όλες τις δραστηριότητες επικοινωνίας σε επίπεδο έργου το έμβλημα της ΕΕ με την κατάλληλη δήλωση χρηματοδότησης, να δημιουργεί ενιαίο διαδικτυακό χώρο που θα παρέχει πληροφορίες σχετικά με το Σχέδιο και να διασφαλίζει ότι οι τελικοί αποδέκτες της ενωσιακής χρηματοδότησης αναγνωρίζουν την προέλευση και διασφαλίζουν την προβολή της ενωσιακής χρηματοδότησης.
* Ορίζονται οι υποχρεώσεις του κράτους μέλους για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης. Συγκεκριμένα, το κράτος μέλος οφείλει να ελέγχει τακτικά εάν η χορηγούμενη χρηματοδότηση χρησιμοποιείται σύμφωνα με όλους τους ισχύοντες κανόνες ειδικότερα όσον αφορά στην πρόληψη, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση υποθέσεων απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων, να λαμβάνει ενδεδειγμένα μέτρα για την πρόληψη, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση υποθέσεων απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων και να συλλέγει και να εξασφαλίζει σειρά τυποποιημένων κατηγοριών δεδομένων για τους σκοπούς του λογιστικού και άλλου ελέγχου.
* Περιγράφονται οι διαδικασίες για τις επαληθεύσεις, επιθεωρήσεις, ελέγχους και έρευνες που δύνανται να πραγματοποιούνται από την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ) και την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διόρθωση περιπτώσεων απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων. Επίσης, καθορίζονται οι υποχρεώσεις του κράτους κατά τη διάρκεια των ως άνω ερευνών και ειδικότερα προβλέπονται η υποχρέωση τήρησης και παροχής δικαιολογητικών, η συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς και η παροχή πρόσβασης σε αυτούς σε χώρους και έγγραφα που αφορούν στις ελεγχόμενες επενδύσεις.
* Προβλέπεται η δυνατότητας επιβολής επιπλέον διοικητικών κυρώσεων ή άλλων μέτρων δημοσίου δικαίου, ανεξάρτητα από τις ρυθμίσεις της παρούσας Σύμβασης.
* Ορίζεται η διαδικασία επικοινωνίας μεταξύ των μερών της Σύμβασης. Προβλέπεται η διαδικασία υποβολής παρατηρήσεων εκ μέρους του κράτους μέλους.
* Ορίζεται η διαδικασία τροποποίησης της Σύμβασης.
* Ορίζεται ρητά ότι εφαρμοστέο δίκαιο είναι το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τυχόν διαφορές που προκύψουν από την εφαρμογή της παρούσας υπάγονται στην αποκλειστική δικαιοδοσία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
* Ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν στην περίπτωση ακυρότητας, παρανομίας ή μη εκτελεστότητας των διατάξεων της Σύμβασης.
* Προβλέπεται η δυνατότητα αναλογικής μείωσης της επιδότησης στις περιπτώσεις απάτης, διαφθοράς ή σύγκρουσης συμφερόντων που θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης και δεν έχουν διορθωθεί από το κράτος μέλος, καθώς και στην περίπτωση σοβαρής αθέτησης υποχρέωσης που απορρέει από τη Σύμβαση.
* Επιπροσθέτως, εισάγονται ειδικοί κανόνες για τον καθορισμό του ποσού της επιδότησης στην περίπτωση ανεπάρκειας σε σύστημα ελέγχου Κράτους Μέλους που οδηγεί σε σοβαρή αθέτηση υποχρέωσης.
* Ορίζεται η διαδικασία ανάκτησης ποσών από το κράτος μέλος. Συγκεκριμένα προβλέπεται ότι το κράτος μέλος οφείλει να επιστρέψει στην Επιτροπή τυχόν ποσό που πρόκειται να ανακτηθεί κατόπιν επιβεβαίωσης αυτού από την Επιτροπή και σχετικής ειδοποίησης του κράτους μέλους μέσω χρεωστικού σημειώματος, εντός προθεσμίας που δεν μπορεί να είναι μικρότερη των τριάντα ημερών από την ημερομηνία του σημειώματος. Προβλέπεται δε ότι, σε περίπτωση μη πραγματοποίησης της πληρωμής εντός του προβλεπόμενου χρόνου, το ποσό προσαυξάνεται με τόκους υπερημερίας, λαμβανομένου υπόψη του επιτοκίου που εφαρμόζει η ΕΚΤ στις κύριες πράξεις αναχρηματοδότησής της σε ευρώ προσαυξημένου κατά τρεισήμισι (3,5) μονάδες.
Η Δανειακή Σύμβαση
Για τη δανειακή σύμβαση προβλέπονται τα εξής:
* Κυρώνεται η Δανειακή Σύμβαση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ελληνικής Δημοκρατίας, η οποία υπεγράφη στην Αθήνα, στις 20 Ιουλίου 2021 και στις Βρυξέλλες, στις 26 Ιουλίου 2021, στην αγγλική γλώσσα. Σκοπός της σύμβασης είναι να παρασχεθεί στην Ελλάδα οικονομική στήριξη με σκοπό την επίτευξη των ορόσημων και των στόχων των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων.
* Ορίζεται το αντικείμενο της Σύμβασης καθώς και το ποσό του που διατίθεται στην Ελλάδα ως δανειακή διευκόλυνση, ύψους 12,73 δις ευρώ για την ικανοποιητική εκπλήρωση των ορόσημων και των στόχων των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων από το Κράτος Μέλος. Επιπλέον, προβλέπεται ότι το δάνειο θα είναι διαθέσιμο έως τις 31.12.2026.
* Προβλέπεται η ωρίμανση του δανείου στα 30 χρόνια από την εκταμίευσή του με μέση ωρίμανση των πληρωμών στα 20 χρόνια και περίοδο χάριτος 10 ετών.
* Ορίζεται ότι η Σύμβαση θα τεθεί σε ισχύ όταν η Επιτροπή ενημερωθεί ότι όλες οι εθνικές διαδικασίες έχουν ολοκληρωθεί.
* Καθορίζεται η ευθύνη του κράτους μέλους για την υλοποίηση του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, δίνοντας έμφαση στην εκπλήρωση των στόχων και των οροσήμων και στον αποτελεσματικό έλεγχο και συντονισμό των προγραμμάτων της Ένωσης για την αποφυγή διπλής χρηματοδότησης των έργων.
* Προβλέπεται το ποσό της προχρηματοδότησης, ύψους 1,65 δις ευρώ, που θα καταβάλλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο της συμφωνίας, ορίζεται ότι το κράτος μέλος συμφωνεί, χωρίς επιφυλάξεις, με τους όρους και τις προϋποθέσεις χορήγησης της προχρηματοδότησης και προβλέπεται η έκδοση γνωστοποίησης επιβεβαίωσης από την Επιτροπή προς το κράτος μέλος με τους επιμέρους όρους της δόσης ή του τμήματος δανείου προχρηματοδότησης.
* Περιγράφεται η διαδικασία του αιτήματος καταβολής δόσης, και της επαλήθευσης των προϋποθέσεων. Κατά την υποβολή των αιτημάτων καταβολής το κράτος μέλος αιτιολογεί την ικανοποιητική εκπλήρωση των σχετικών ορόσημων και των στόχων ενώ προβαίνει και σε συνοπτική παρουσίαση των ελέγχων που διενεργήθηκαν, συμπεριλαμβανομένων των αδυναμιών που εντοπίστηκαν και τυχόν μέτρων που λήφθηκαν για την αντιμετώπιση αυτών.
* Το τελικό αίτημα καταβολής υποβάλλεται έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2026. Η αξιολόγηση του αιτήματος καταβολής διενεργείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία μπορεί να ζητήσει συμπληρωματικές πληροφορίες ή/και να προβεί σε ελέγχους και επιτόπιους ελέγχους για να επιβεβαιώσει την ολοκλήρωση των οροσήμων και στόχων. Σε περίπτωση μη ικανοποιητικής ολοκλήρωσης του συνόλου των στόχων και οροσήμων, η Επιτροπή αναστέλλει τμήμα της δόσης του δανείου. Εάν εντοπιστεί μη ικανοποιητική ολοκλήρωση οροσήμου/στόχου που αφορά στο σύστημα ελέγχου, τότε δύναται να αναστείλει τη συνολική εκταμίευση, καθώς και μελλοντικές εκταμιεύσεις μέχρι την ικανοποιητική εκπλήρωση των στόχων και οροσήμων που σχετίζονται με το ανωτέρω σύστημα ελέγχου.
* Ορίζεται η υποχρέωση του κράτους μέλους για κατάθεση δήλωσης αναφορικά με το θετικό αποτύπωμα και τη συμβολή των μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων στην επίτευξη των στόχων για την κλιματική αλλαγή.
* Περιγράφονται οι προϋποθέσεις και η διαδικασία ανάληψης και εκταμίευσης των δόσεων του δανείου. Προαπαιτούμενο για να πραγματοποιηθούν οι επιμέρους εκταμιεύσεις είναι η Επιτροπή να έχει λάβει τη σχετική νομική γνωμοδότηση περί εκπλήρωσης όλων των εθνικών διαδικασιών που απαιτούνται για τη δέσμευση του κράτους μέλους από τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη δανειακή σύμβαση μαζί με το σχετικό αίτημα καταβολής το οποίο και δεσμεύει το κράτος μέλος. Για να προχωρήσει η Επιτροπή στην εκταμίευση του ποσού θα πρέπει να μην έχει μεσολαβήσει οποιοδήποτε γεγονός θα επηρέαζε το κύρος και την ακρίβεια της νομικής γνωμοδότησης, να έχει λάβει επισήμως από τον υπουργό Οικονομικών τα ονόματα των προσώπων που δύνανται να υπογράφουν τα αιτήματα καταβολής, να έχει υιοθετήσει εγκριτική απόφαση εκταμίευσης, να υπάρχει διαθεσιμότητα χρηματοδότησης, να μην έχει λάβει χώρα γεγονός διατάραξης της αγοράς, να μην έχει επέλθει καμία δυσμενής αλλαγή που θα επηρέαζε την ικανότητα του κράτους μέλους να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του, καθώς και να μην έχει αθετήσει το κράτος μέλος κάποια από τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στη σύμβαση εκτός και αν έχει αποκατασταθεί με ικανοποιητικό τρόπο η ανωτέρω αθέτηση. Η Επιτροπή εκδίδει γνωστοποίηση επιβεβαίωσης με τους οικονομικούς όρους της εκταμίευσης και δίνεται εντολή να εκταμιευθεί το ποσό στον τραπεζικό λογαριασμό που ορίζεται για την καταβολή των πληρωμών.
* Αναφέρονται οι δηλώσεις, οι εγγυήσεις και οι δεσμεύσεις στο πλαίσιο της παρούσας δανειακής σύμβασης με αναλυτική αναφορά στις υποχρεώσεις του κράτους μέλους έως την αποπληρωμή του κεφαλαίου της παρούσας Σύμβασης. Ειδικότερα, το κράτος μέλος δηλώνει ότι κάθε δόση δανείου είναι μη εξασφαλισμένη, άμεση, ανεπιφύλακτη, πρωτογενής και γενική υποχρέωση του κράτους μέλους, κατατάσσεται τουλάχιστον με την ίδια προτεραιότητα (pari passu) με όλα τα υπόλοιπα υφιστάμενα ή και μελλοντικά μη εξασφαλισμένα δάνεια και αναγνωρίζει την ορθότητα και ακρίβεια της νομικής γνωμοδότησης. Επίσης, δεσμεύεται ότι θα χρησιμοποιεί κάθε ποσό σύμφωνα με τον Κανονισμό, την Εκτελεστική Απόφαση και τους σχετικούς εφαρμοστέους όρους, θα διατηρεί σε πλήρη ισχύ όλες τις απαραίτητες εξουσιοδοτήσεις, θα συμμορφώνεται με τους νόμους που μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητά του να εκτελέσει την παρούσα σύμβαση, θα καταβάλλει τα προβλεπόμενα έξοδα, δαπάνες, αμοιβές, θα διασφαλίσει την ύπαρξη των μέτρων και ελέγχων και θα τηρήσει τα προβλεπόμενα σχετικά με την εγγραφή βαρών, όπως εγγραφή υποθήκης και σύσταση ενεχύρου.
* Ορίζονται τα έξοδα και οι δαπάνες του δανείου, καθώς και ο υπολογισμός των τόκων υπερημερίας. Επιπλέον, προβλέπεται ότι στη γνωστοποίηση επιβεβαίωσης θα ορίζονται η περίοδος εκτοκισμού και οι ημερομηνίες μεταφοράς για κάθε δόση ή τμήμα του δανείου, που κοινοποιούνται στο κράτος μέλος μαζί με το ποσό του κόστους χρηματοδότησης, του κόστους υπηρεσιών και του κόστους διαχείρισης ρευστότητας. Ορίζονται, επίσης, ο τρόπος υπολογισμού των εξόδων της Επιτροπής στο πλαίσιο διαχείρισης της σύμβασης, καθώς και ο τρόπος υπολογισμού των τόκων υπερημερίας σε περίπτωση μη καταβολής του απαιτητού ποσού κατά την ημερομηνία μεταφοράς.
* Περιγράφονται οι διαδικασίες αποπληρωμής και πρόωρης εξόφλησης του δανείου. Οι αποπληρωμές θα πραγματοποιούνται σύμφωνα με όσα ορίζονται στην γνωστοποίηση επιβεβαίωσης. Παρέχεται στο κράτος μέλος η δυνατότητα να ζητήσει μερική ή ολική πρόωρη εξόφληση του δανείου, η οποία πραγματοποιείται σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που θα ορίσει η Επιτροπή.
* Ορίζεται ότι, στην περίπτωση μη συμμόρφωσης με τη δανειακή σύμβαση ή σοβαρής παράβασης υποχρεώσεων, η Επιτροπή δύναται να αναστείλει ή και να ακυρώσει την πληρωμή μη εκταμιευμένων ποσών.
* Ορίζονται η διαδικασία και ο τρόπος και χρόνος πληρωμής των δόσεων του δανείου, οι οποίες θα καταβάλλονται χωρίς συμψηφισμό ή ανταγωγή, ελεύθερες και απαλλαγμένες από φόρους, προμήθειες και τυχόν άλλες χρεώσεις. Επιπλέον, προβλέπεται ότι κάθε υπολογισμός και καθορισμός από την Επιτροπή θα γίνεται με εμπορικά εύλογο τρόπο, θα δεσμεύει τα μέρη και θα εφαρμόζεται η Συνθήκη Υπολογισμού Εργάσιμων Ημερών, όπως προβλέπεται στη γνωστοποίηση επιβεβαίωσης.
* Προβλέπεται η διαδικασία καταγγελίας της δανειακής σύμβασης από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με αποτέλεσμα την κήρυξη του ανεξόφλητου κεφαλαίου του δανείου ως άμεσα ληξιπρόθεσμου και απαιτητού σε περίπτωση που το κράτος μέλος δεν καταβάλει κατά τη σχετική ημερομηνία μεταφοράς τα απαιτητά ποσά κατά τον τρόπο που συμφωνείται με την παρούσα σύμβαση, αθετήσει οποιαδήποτε υποχρέωσή του και εξακολουθήσει να την αθετεί για περίοδο ενός μηνός από την έγγραφη ειδοποίηση της Επιτροπής.
* Περιγράφονται οι δεσμεύσεις ενημέρωσης της Επιτροπής από το κράτος μέλος. Συγκεκριμένα, το κράτος μέλος παρέχει κάθε πληροφορία ή γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε αθέτηση υποχρεώσεών του και κάθε πληροφορία σχετικά με τους μηχανισμούς ελέγχου, τα μέτρα και τις ενέργειες. Επιπλέον, οφείλει να ενημερώσει έγκαιρα την Επιτροπή σε περίπτωση που λάβει χώρα οποιοδήποτε γεγονός που θα καθιστούσε ανακριβή τη νομική του γνωμοδότηση.
* Ορίζεται η διαδικασία εκχώρησης ή μεταβίβασης των δικαιωμάτων ή των υποχρεώσεων που απορρέουν από την παρούσα Σύμβαση, η οποία και μπορεί να λάβει χώρα μόνο κατόπιν έγγραφης συγκατάθεσης της Επιτροπής.
* Ορίζεται η απουσία ευθύνης της Επιτροπής για ζημιές που προκαλούνται από το κράτος μέλος ή τρίτο, στο πλαίσιο της δανειακής σύμβασης.
* Περιγράφονται οι κανόνες δημοσίευσης πληροφοριών, της προβολής της χρηματοδότησης της Ένωσης και το δικαίωμα χρήσης.
* Ορίζονται οι υποχρεώσεις του κράτους μέλους για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης. Ειδικότερα, το κράτος μέλος οφείλει να ελέγχει τακτικά εάν η χορηγούμενη χρηματοδότηση χρησιμοποιείται σύμφωνα με όλους τους ισχύοντες κανόνες κυρίως όσον αφορά στην πρόληψη, στον εντοπισμό και στην αντιμετώπιση υποθέσεων απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων, να λαμβάνει ενδεδειγμένα μέτρα για την πρόληψη, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση υποθέσεων απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων, να συλλέγει και να εξασφαλίζει την πρόσβαση σε μία σειρά τυποποιημένωνκατηγοριών δεδομένων για τους σκοπούς του λογιστικού και άλλου ελέγχου.
* Περιγράφονται οι διαδικασίες για τις επαληθεύσεις και τους ελέγχους που δύναται να πραγματοποιούνται από την Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ) και την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία αναφορικά με την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διόρθωση περιπτώσεων απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων που θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης, καθώς και αναφορικά με τις πληροφορίες και την αιτιολόγηση σχετικά με την εκπλήρωση των οροσήμων και των στόχων που περιλαμβάνονται στα αιτήματα καταβολής.
* Περιγράφεται η διαδικασία με την οποία οι οφειλόμενες δόσεις του δανείου πρέπει να δηλωθούν άμεσα ληξιπρόθεσμες και απαιτητές και οι μη εκταμιευμένες δόσεις του δανείου πρέπει να ακυρωθούν στις περιπτώσεις απάτης, διαφθοράς ή σύγκρουσης συμφερόντων που δεν έχουν διορθωθεί από το κράτος μέλος, καθώς και στην περίπτωση σοβαρής αθέτησης υποχρέωσης που προβλέπεται από την παρούσα Σύμβαση. Επιπροσθέτως, εισάγονται ειδικοί κανόνες στην περίπτωση ανεπάρκειας στο σύστημα ελέγχου κράτους μέλους που οδηγεί σε σοβαρή αθέτηση υποχρέωσης.
* Προβλέπεται η δυνατότητας επιβολής επιπλέον διοικητικών κυρώσεων ή άλλων μέτρων δημοσίου δικαίου, ανεξάρτητα από τις ρυθμίσεις της παρούσας Σύμβασης.
* Ορίζεται η διαδικασία επικοινωνίας μεταξύ των μερών της Σύμβασης και η διαδικασία με την οποία το κράτος μέλος δύναται να υποβάλει τις παρατηρήσεις.
* Ορίζεται η διαδικασία τροποποίησης της Σύμβασης.
* Ορίζεται ρητά ότι εφαρμοστέο δίκαιο είναι το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τυχόν διαφορές που προκύψουν από την εφαρμογή της παρούσας υπάγονται στην αποκλειστική δικαιοδοσία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
* Ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν στην περίπτωση ακυρότητας, παρανομίας ή μη εκτελεστότητας των διατάξεων της Σύμβασης.
Η έκθεση ΓΛΚ
Όπως αναφέρεται στην έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους προκαλείται αύξηση εσόδων ύψους 17,8 δισ. ευρώ περίπου, λόγω της χορήγησης, από την Ε.Ε. της επιδότησης, αλλά και ενδεχόμενα μη χρηματοοικονομικά έσοδα (όπως τόκοι και μερίσματα) από τη χρήση των πόρων της δανειακής Σύμβασης.
Προκαλείται και δαπάνη από την καταβολή τόκων για την εξυπηρέτηση της δανειακής Σύμβασης. «Υπό την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω δαπάνες θα χρηματοδοτούνταν σε κάθε περίπτωση με δανεισμό, θα επέλθει όφελος για το Ελληνικό Δημόσιο (Ε.Δ.), από την εν λόγω δανειακή σύμβαση το οποίο θα οφείλεται στη διαφορά κόστους των δανείων από την εν λόγω σύμβαση και του εναλλακτικού κόστους δανεισμού του Ε.Δ. για αντίστοιχης διάρκειας δανεισμό από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές» αναφέρεται.
Αναλύονται και οι κίνδυνοι. Ενδεχόμενη δαπάνη προκαλείται από την καταβολή τόκου υπερημερίας και λοιπών εξόδων, σε περίπτωση ανάκτησης μέρους ή του συνόλου της χρηματοδοτικής συνεισφοράς από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή λόγω απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ε.Ε. ή αθέτησης υποχρέωσης εκ μέρους της Χώρας, αμοιβών, γενικών εξόδων και δαπανών, συμπεριλαμβανομένων, κατά περίπτωση, εξόδων διακοπής και κόστους μεταφοράς, έως ότου εξοφληθεί πλήρως όλο το κεφάλαιο του δανείου, τόκου υπερημερίας, εάν δεν καταβληθεί από τη Χώρα μας κάποιο πληρωτέο ποσό, όσον αφορά κάθε οφειλόμενη δόση δανείου, των πρόσθετων τόκων και εξόδων και δαπανών, συμπεριλαμβανομένων των νομικών εξόδων, που προκλήθηκαν και είναι πληρωτέα από την Επιτροπή ως αποτέλεσμα της αθέτησης από τη Χώρα μας οποιασδήποτε υποχρέωσης βάσει της Δανειακής Σύμβασης.
Προβλέπονται και πιθανά έξοδα που προκύπτουν σε περίπτωση μερικής ή ολικής πρόωρης εξόφλησης του δανείου ή τμήματος αυτού, συμπεριλαμβανομένων των δεδουλευμένων οφειλόμενων τόκων, των εξόδων, των αμοιβών, του Κόστους Διαχείρισης Ρευστότητας, των εξόδων διακοπής και των εξόδων καταγγελίας οποιασδήποτε αντιστάθμισης. Αλλά και κόστος λόγω ανεξόφλητων δόσεων δανείου, εξόδων, δαπανών, αμοιβών και τόκων υπερημερίας, εφόσον το ποσό των οφειλόμενων δόσεων δανείου κηρυχθεί άμεσα ληξιπρόθεσμο και απαιτητό, σε περίπτωση της απάτης, της διαφθοράς και της σύγκρουσης συμφερόντων σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης ή αθέτησης υποχρέωσης εκ μέρους της Χώρας, αλλά και εξόδων λειτουργίας του συστήματος ελέγχου, μέσω του οποίου η Χώρα μας θα διασφαλίζει την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
