Την προειδοποίηση πως το Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης που θέλει να συστήσει η κυβέρνηση μπορεί να οδηγήσει στην ενεργοποίηση του Αυτόματου Μηχανισμού Δημοσιονομικής Προσαρμογής, του γνωστού «κόφτη» έχουν απευθύνει οι Θεσμοί στην ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών.
Σε μια προσπάθεια να «χρυσώσει το χάπι» για τις περικοπές των συντάξεων των δικαιούχων που χάνουν το ΕΚΑΣ, αλλά και να βρει τρόπο ώστε 110.000 συνταξιούχοι που έλαβαν το ΕΚΑΣ το διάστημα Ιανουαρίου - Ιουνίου 2016 να μην το επιστρέψουν, ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας προανήγγειλε την περασμένη Κυριακή τη λειτουργία του Ταμείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Σύμφωνα με τις κυβερνητικές εξαγγελίες, το Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης θα «προικοδοτηθεί» με το 40% του υπερβάλλοντος πλεονάσματος του κρατικού προϋπολογισμού. Δεδομένου ότι το πρωτογενές πλεόνασμα το 2015 ήταν 1,7 δισ. ευρώ, η κυβέρνηση προσδιόρισε στα 680 εκατ. ευρώ τη χρηματοδότηση του Ταμείου.
Ωστόσο, οι θεσμοί δεν συμφώνησαν με την κυβερνητική εξαγγελία, επικαλούμενοι το μνημόνιο που αναφέρει πως η «θετική απόκλιση», δηλαδή το ποσό που ξεπερνά τον ετήσιο στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος, θα μοιράζεται μόνον εάν το πλεόνασμα κρίνεται διατηρήσιμο, ήτοι εάν και ο προϋπολογισμός του έτους που ακολουθεί είναι πλεονασματικός.
Πιο απλά μπορεί το 2015 να έκλεισε με πλεόνασμα 1,7 δισ. ευρώ, αλλά για να δοθεί το 40% αυτού του ποσού στο Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης θα πρέπει και ο προϋπολογισμός του 2016 να κλείσει με πλεόνασμα εντός του στόχου (0,50% του ΑΕΠ ή 875 εκατ. ευρώ).
Η ενεργοποίηση του κόφτη
Αλλά οι δανειστές έχουν κάνει μια ακόμη πιο σημαντική υπόδειξη στην κυβέρνηση σε σχέση με το Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Όπως τονίσθηκε στο EuroWorking Group της Δευτέρας εάν μεταφερθούν τα 680 εκατ. ευρώ του πλεονάσματος στο Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης και διατεθούν για τις δράσεις στήριξης των ασθενέστερων οικονομικά στρωμάτων, τα χρήματα αυτά θα αθροιστούν στις δημόσιες δαπάνες του 2016 επιβαρύνοντας ισόποσα τον προϋπολογισμό.
Εάν το οικονομικό επιτελείο δεν βρει τρόπο να καλύψει την τρύπα που θα προκαλέσει η δαπάνη αυτή και τελικά υπάρξει απόκλιση μεγαλύτερη του 0,26% του ΑΕΠ στο στόχο για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016, τότε με δική της υπαιτιότητα η κυβέρνηση θα ενεργοποιήσει τον Αυτόματο Μηχανισμό Δημοσιονομικής Προσαρμογής και θα αναγκαστεί να λάβει μέτρα προσαρμογής ύψους 0,5% του ΑΕΠ.
Η πρόταση των δανειστών είναι να μην πειραχθεί το απόθεμα από το πρωτογενές πλεόνασμα του 2015, ώστε να υπάρξουν καλύτερες πιθανότητες επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων το 2016, έτος που η ελληνική οικονομία θα παραμείνει σε ύφεση. Ωστόσο, η Κυβέρνηση η οποία έχει «δεσμευτεί» από την πρωθυπουργική εξαγγελία επιμένει στη δημιουργία του Ταμείου.
Το ποια από τις δύο θέσεις θα επικρατήσει θα καταδειχθεί στο αμέσως προσεχές διάστημα.