Σε σημείο καμπής βρίσκονται οι ομάδες διαχείρισης των θυγατρικών ΑΕΔΑΚ των τραπεζών στην προσπάθεια σταδιακής μετάβασης μιας ευρείας βάσης πελατών τους - που υπολογίζεται στις 200.000 - 300.000 - που τοποθετήθηκαν σε εναλλακτικά επενδυτικά προϊόντα target maturity (ομολογιακά).
Τα τελευταία αποτέλεσαν το πιο επιτυχημένο προϊόν της «βιομηχανίας» αμοιβαίων κεφαλαίων, μετά την κρίση χρέους το 2009. Συνδυάζοντας διασπορά επενδύσεων σε ομόλογα, προκαθορισμένη διάρκεια και αφορολόγητα κουπόνια τα target maturity έγιναν «πρόσφορο» εργαλείο στα χέρια τραπεζικών και μη ΑΕΔΑΚ, προκειμένου να ενθαρρύνουν τους καταθέτες να μεταβούν στον κόσμο των επενδύσεων. Σε αριθμούς, οι καθαρές πωλήσεις στη συγκεκριμένη θεματική ομολογιακών A/K (target maturity) διαμορφώνονται κοντά στα 9 δισ. ευρώ μεταξύ 01/09/22 – 31/08/25, όταν δηλαδή ξεκίνησε η διάθεση των πρώτων.
Στην επιτυχία της διάθεσης συνέβαλε ο σωστός χρονισμός. Οι πρώτες εκδόσεις διατέθηκαν το διάστημα Σεπτέμβριος 2022 - Ιούνιος 2023, με υψηλά ετήσια κουπόνια που διαμορφώνονται στο 3,5% περίπου και δυνατότητα να τοποθετούνται στην αγορά ομολόγων (και) σε τιμές χαμηλότερες της ονομαστικής αξίας. Δεν είμαι τυχαίο ότι αυτές οι σειρές έβγαλαν τη μεγαλύτερη υπεραξία, «υποχρεώνοντας» μια μικρή μερίδα πελατών που τοποθετήθηκαν, αγοράζοντας μερίδια να τα εξαγοράσουν καθώς η καθαρή απόδοση, ξεπερνούσε την εναπομείνασα πρόσοδο από κουπόνια.
«Μπόνους» σε προμήθειες μέσω target maturity
Παράλληλα, η επιτυχία των target maturity συνέβαλε καθοριστικά στην αύξηση του ενεργητικού των αμοιβαίων κεφαλαίων και την ενίσχυση των εσόδων από προμήθειες για τις τράπεζες, καθώς οι τραπεζικές ΑΕΔΑΚ κυριάρχησαν στην προσφορά των εναλλακτικών αμοιβαίων κεφαλαίων. Το ύψος της προμήθειας διαχείρισης κινείται πέριξ του 1%, ενώ τα πέναλτι πρόωρης εξαγοράς έχουν «ταβάνι» το 2%. Δεδομένης της φύσης του αμοιβαίου (αγοράζει και κλειδώνει ένα καλάθι ομολογιακών τοποθετήσεων στην έναρξή του) δεν απαιτείται ενεργητική διαχείριση, αλλά πολύ σωστή και δομημένη αρχική σύνθετη χαρτοφυλακίου και επιλογής εκδοτών ομολόγων. Η γιγάντωση του ενεργητικού της κατηγορίας δεν συνοδεύτηκε ως εκ τούτου από αισθητή αύξηση του κόστους για τις ΑΕΔΑΚ.
Αναζητείται συνέχεια μετά το «άλμα»...
Ωστόσο, η τάση αυτή φαίνεται σταδιακά να αλλάζει, καθώς οι νέες σειρές προσφέρουν καθαρό κουπόνι της τάξεως του 1,5% (στο 1,8% χωρίς προμήθειες), την στιγμή που τα επιτόκια στις προθεσμιακές συνεχίζουν την κατιούσα. Με βάση τα στοιχεία Ιουλίου, το μέσο επιτόκιο των νέων καταθέσεων με συμφωνημένη διάρκεια έως ένα έτος για τα νοικοκυριά διαμορφώθηκε 1,16%, ενώ στα υφιστάμενα υπόλοιπα με συμφωνημένη διάρκεια έως δύο έτη, στο 1,36%. Τα περιθώρια υπεραξίας έχουν σχεδόν εξαφανιστεί, ενώ το ρίσκο εκδότη ενδέχεται να αυξηθεί διεθνώς, εφόσον επιβεβαιωθούν οι ανησυχίες για στασιμοπληθωρισμό.
Υπό το παραπάνω πρίσμα, οι ΑΕΔΑΚ στη λογική ένα βήμα τη φορά, επιδιώκουν από τους θερινούς μήνες να στρέψουν μερίδα πελατών σε μεικτά και σύνθετα αμοιβαία κεφάλαια, ως μια πρώτη κίνηση ανάληψης υψηλότερου ρίσκου, περιορίζοντας την ίδια στιγμή - πλην Εθνικής ΑΕΔΑΚ - τις εκδόσεις νέων σειρών target maturities. Βέβαια, μερίδα των ΑΕΔΑΚ δεν δείχνει διατεθειμένη να χάσει μερίδια - πελάτες αν το ενδιαφέρον παραμένει «καθηλωμένο» στα target maturity.
Όπως αναφέρει στο insider.gr χαρακτηριστικά κορυφαίος παράγοντας της αγοράς αμοιβαίων, «η αγορά των target maturities διατηρεί ένα spread έναντι των προθεσμιακών, αλλά δεν έχει το ίδιο «οξυγόνο» και την ίδια ορμή. Το μεγάλο αναπτυξιακό άλμα με τα συγκεκριμένα προϊόντα έγινε και πλέον καλούμαστε να διαχειριστούμε την προίκα που αποκομίσαμε και να βελτιώσουμε την προϊοντική σύνθεση των πελατών μας».
Ωστόσο, η ελλιπής οικονομική παιδεία και κουλτούρα, η δυσάρεστη εμπειρία φαινομένων της εγχώριας αγοράς κατά το παρελθόν, αλλά και δομικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας (π.χ. χαμηλά εισοδήματα – το μεγαλύτερο μέρος του διαθέσιμου, τροφοδοτεί την κατανάλωση) και του συστήματος (έλλειψη φορολογικών κινήτρων, στο πλαίσιο του δεύτερου ή τρίτου πυλώνα του συνταξιοδοτικού συστήματος) αποτελούν ένα μέρος των αγκυλώσεων και των εμποδίων των μικρομεσαίων εισοδημάτων που έρχονται αντιμέτωποι οι Έλληνες διαχειριστές.
Σε αυτά έρχεται να προστεθεί και η απουσία του συνδυασμού «εγγυημένης» απόδοσης - περιορισμένου ρίσκου και απόδοσης που προσφέρουν άλλα προϊόντα έναντι των target maturity. Σε σύνθετα, μετοχικά αλλά και άλλα, αν και το «risk reward» ενισχύεται σημαντικά (βλ. Stoxx 600 κοντά στο +33% στην τριετία, Γενικός Δείκτης ΧΑ στο +144%), δεν αποτελεί ικανή συνθήκη ώστε να τροφοδοτήσει ένα «ρεύμα» μετακίνησης πελατών σε αυτά, στη βάση των στρατηγικών που ακολουθήθηκαν (πέρα από τα παραπάνω δομικά ζητήματα) οι οποίες «οδήγησαν» τα εγχώρια νοικοκυριά στην ασφάλεια του κουπονιού - μερισματικής αποδόσης, που ήταν ωστόσο και ο παράγοντας που έκρινε την επιτυχία.
...με το βλέμμα σε λήξεις
Τα περιθώρια στενεύουν περισσότερο για τις ΑΕΔΑΚ καθώς κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους, υπάρχουν μεγάλες λήξεις σειρών target maturity τις οποίες θα πρέπει να διαχιειριστούν. Είτε λειτουργώντας εκ προοιμίου, δηλαδή ενημερώνοντας την πελατειακή τους βάση προκειμένου να ματακινηθούν σε διαφορετικού ύφους και ρίσκου προϊόντα, είτε με το να κάνουν το επόμενο βήμα με τις λήξεις και την πίστωση των ποσών στους δικαιούχους. Ερωτηματικό αποτελεί το κατά πόσο, οι τράπεζες είναι πρόθυμες να δεχθούν ένα μεγαλύτερο όγκο καταθέσεων από τη μετατροπή target maturity, που θα τις διευκολύνει σε επίπεδο εργασιών, αλλά με ένα υψηλότερο κόστος, που πλέον δεν κρίνεται απαγορευτικό (λόγω της σημαντικής αποκλιμάκωσης των επιτοκίων). Θα εξαρτηθεί φυσικά από την συμπεριφορά της καταθετικής βάσης και τη στρατηγική που θα ακολουθήσουν οι τράπεζες των τραπεζών, οδεύοντας προς το τέλος του έτους.
Τι φέρνουν μπροστά οι ΑΕΔΑΚ
Οι θυγατρικές ΑΕΔΑΚ των τραπεζών φαίνεται πλέον να χαράζουν διαφορετική γραμμή στρατηγικής. Η Εθνική ΑΕΔΑΚ κατέχοντας τη μερίδα του λέοντος στα ομολογιακά - άνω του 80% ποσόστωση στο συνολικό μείγμα του ενεργητικού της - συνεχίζει σε σε υψηλό τέμπο τη δημιουργία νέων σειρών target maturity. Στις 30 Ιουνίου λάνσαρε το Δήλος Extra Income 36 months, με εκτιμώμενη ετησιοποιημένη απόδοση μερίσματος μεταξύ 1,7% - 2,2%, ενώ την 1η Σεπτεμβρίου προχώρησε στη δημιουργία του Δήλος Extra Income 36 months II, με πιθανή απόδοση μερίσματος μεταξύ 1,5% - 2,1%.
Η Alpha ΑΕΔΑΚ αξιοποίησε τη χαμηλή αποτίμηση της ελληνικής αγοράς καθώς και την αύξηση του payout ratio από πλευράς εισηγμένων προωθώντας το Alpha Greek Equity Quality Income Fund. Το εν λόγω Α/Κ επενδύει σε ελληνικές εταιρείες που έχουν σταθερά, ανθεκτικά επιχειρηματικά μοντέλα, παρουσιάζουν ισχυρή κερδοφορία και αυξανόμενες ταμειακές ροές, διατηρούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε βάθος χρόνου και κυρίως, ανταμείβουν σταθερά τους μετόχους τους με μερίσματα.
Επιπλέον, το Alpha Global Allocation Μικτό αποτελεί «σταθερή αξία» για όσους θέλουν να επενδύουν με σύνεση και μακροπρόθεσμη προοπτική, σύμφωνα τον ίδιο. Είναι το μεγαλύτερο μεικτό Α/Κ στην Ελλάδα – με κεφάλαια άνω των 720 εκατ. ευρώ – και απευθύνεται σε επενδυτές που θέλουν ένα καλά διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο με παγκόσμια εμβέλεια.
Ένα τρίτο σημείο αναφοράς της Alpha Asset Management, είναι το Alpha ETF που αποτελεί μια απλή και ευέλικτη λύση για να επενδύσει κανείς στην «καρδιά» του Χρηματιστηρίου. Παρακολουθεί πιστά τον δείκτη FTSE Athex Large Cap και δίνει τη δυνατότητα σε κάθε επενδυτή να αποκτήσει ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο με χαμηλό κόστος.
Από τη δική της πλευρά, η Piraeus Asset Management έφερε ένα νέο, καινοτόμο αμοιβαίο κεφάλαιο για πελάτες που επιδιώκουν προβλεψιμότητα και σταθερότητα εισοδήματος, το Piraeus Enhanced Income Bond Fund. Είναι σχεδιασμένο για να προσφέρει έναν στόχο εισοδήματος μέσω ετήσιας διανομής μετρητών, σε ένα διαφοροποιημένο ομολογιακό χαρτοφυλάκιο σε ευρώ. Η Πειραιώς ΑΕΔΑΚ από τις 8 Σεπτεμβρίου προσφέρει και την δεύτερη έκδοση αυτού του προίοντος (Piraeus Enhanced Income Bond Fund II) έχοντας εισάγει τη δυνατότητα καταβολής στους μεριδιούχους, μετρητών σε τακτική βάση, μέσω εξαγοράς μεριδίων χωρίς προμήθεια.
Συνεπώς το Enhanced Income Bond Fund λειτουργεί ως «σκαλοπάτι» για όσους τοποθετήθηκαν σε target maturities. Επιπλέον, έμφαση δίνεται στην υπηρεσία διαχείρισης χαρτοφυλακίων Πειραιώς Optimum. Πρόκειται για 13 επενδυτικά χαρτοφυλάκια που αποτελούνται από προκαθορισμένες συνθέσεις σε Α/Κ της Πειραιώς Asset Management, καλύπτοντας όλα τα επενδυτικά προφίλ.
Η Eurobank διαθέτει την επενδυτική υπηρεσία PIP (Personal Investment Plan) που συνίσταται σε μια σειρά διαφορετικών επενδυτικών χαρτοφυλακίων τα οποία καλύπτουν διαφορετικές ανάγκες και τα οποία διαχειρίζεται η Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ. Επιπλέον, έχει αναπτύξει τεχνογνωσία σε Α/Κ που συνδέονται με ασφαλιστικά προϊόντα - στα οποία παρατηρείται ισχυρή ζήτηση - τύπου Unit - Linked, αξιοποιώντας και τη συνεργασία της με την Eurolife. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το My Future Target που αποτελεί ένα ασφαλιστικό προϊόν που συνδυάζεται με ένα σύνθετο A/K που επενδύει σε ένα καλάθι μετοχών με τις καλύτερες αποδόσεις στις διεθνείς αγορές και το οποίο από πέρσι που το πρωτοεισήγαγε η τράπεζα στην αγορά βρήκε μεγάλη απήχηση, ενώ ακόμη πιο ελκυστική κρίνεται η δεύτερη έκδοση αυτού, το My Future Target II.