Ροή
Toν Μάρτιο του 2020, μια κορυφαία εταιρεία venture capital περιέγραψε την COVID-19 ως τον «μαύρο κύκνο του 2020».
«Η ιδιωτική χρηματοδότηση θα μπορούσε να χαλαρώσει σημαντικά, όπως συνέβη το 2001 και το 2009», έγραψε η Sequoia Capital σε ένα υπόμνημα, σύμφωνα με το CNBC.
Φτάνοντας στον Ιούλιο του 2021, και οι επενδυτές στην τεχνολογία γράφουν μεγαλύτερες επιταγές από ποτέ. Οι start-ups έχουν αντλήσει 292,4 δισ. δολάρια παγκοσμίως μέχρι στιγμής στο έτος, κατευθυνόμενες προς το σπάσιμο του ρεκόρ των 302,6 δισ. δολαρίων που αντλήθηκαν το 2020.
Ο αριθμός των λεγόμενων «mega-γύρων» -μεγάλων, άνω των 100 εκατ. δολαρίων συμφωνιών- αυξήθηκαν στις 751 μέχρι στιγμής στο 2021, ήδη ξεπερνώντας τους 665 mega-γύρους της περυσινής χρονιάς.
«Αυτό μου θυμίζει έντονα το 1999», σχολίασε ο Hussein Kanji της Hoxton Ventures. «Είχες τόση πολλή προσφορά, τόσο μεγάλο ενθουσιασμό».
«Υπήρξε μια εποχή όπου αν έβαζες στο όνομα σου το dot-com, η μετοχή σου ανέβαινε», προσέθεσε. «Υπήρχε τόσος μεγάλος ενθουσιασμός να προλάβεις την επόμενη μεγάλη τάση».
Οι εταιρίες dot-com ήταν το μεγάλο θέμα συζήτησης στην Wall Street στα τέλη των 90’s εν μέσω την εξάπλωσης του ίντερνετ. Οι κερδοσκοπικές επενδύσεις έφεραν μια εκτόξευση 400% στο Nasdaq, ανάμεσα στο 1995 και στο 2000. Μέχρι τον Οκτώβρη του 2002, είχε πέσει από την κορυφή κατά 80%.
Τα προηγούμενα 5 χρόνια, ο Nasdaq έχει σχεδόν τριπλασιαστεί, με την αξία μετοχών τεχνολογικών εταιρειών υψηλής κεφαλαιοποίησης, όπως η Amazon, Google και Facebook περνώντας το όριο του 1 τρισ. δολαρίων. Η Microsoft και η Apple έχουν αξία άνω των 2 τρισ. δολαρίων.
Τώρα, η έκρηξη στην αξία των ιδιωτικών τεχνολογικών εταιρειών προκαλούν ανησυχίες στους επενδυτές. Το αμερικάνικο σύστημα πληρωμών Stripe αποτιμήθηκε στα 95 δισ. δολάρια τον Μάρτιο, υπογραμμίζοντας την αναπτυσσόμενη τάση για τις start-ups να παραμένουν ιδιωτικές για περισσότερο διάστημα.
Ο αριθμός ρεκόρ των 249 εταιρειών κατάφεραν να αποτιμηθούν στο 1 δισ. δολάρια στο α’ εξάμηνο του 2021, σχεδόν το διπλάσιο νούμερο από το αντίστοιχο περυσινό.
«Είναι πολύ καλός καιρός να αναζητείς κεφάλαια ως επιχειρηματίας», δήλωσε ο Andrei Brasoveanu της Accel. «Η αξία των εταιρειών και η ταχύτητα με την οποία αναπτύσσονται απλά δεν έχει ξαναϋπάρξει».
Ο παράγοντας «FOMO» (ο φόβος μην μείνεις στην «απ’ έξω»)
Η Tiger Global, ένα hedge fund γνωστό για τα πονταρίσματα του σε ιδιωτικές τεχνολογικές εταιρείες, έχει κερδίσει ακόμα μεγαλύτερη προσοχή πρόσφατα. Στο μεταξύ, η ιαπωνική SoftBank συντάραξε τον κόσμο με τις επενδύσεις σε start-up τα τελευταία χρόνια με το τεράστιο Vision Fund.
Ο αυξανόμενος ανταγωνισμός στις συμφωνίες venture δεν έχει περάσει απαρατήρητος από τους επενδυτές. Οι αποτιμήσεις των ιδιωτικών τεχνολογικών εταιρειών γίνονται «ολοένα πιο απομακρυσμένες από την πραγματικότητα», εξαιτίας του «φόβου μην μείνουν στην απ’ έξω», λέει ο Kanji.
Η Iana Dimitrova, CEO της fintech start-up OpenPayd, δήλωσε πως η εταιρεία είναι στην διαδικασία της άντλησης κεφαλαίων. «Έχουμε επενδυτές που λένε, ‘ζητάς πολύ λίγα για το κουπόνι, γράφουμε μόνο κουπόνια άνω των 100 εκατομμυρίων».
Κάποιοι επενδυτές έχουν «πολύ περιορισμένη κατανόηση» για το software OpenPayd, το οποίο επιτρέπει σε άλλες εταιρείες να προσφέρουν οικονομικές υπηρεσίες, αλλά κάνουν προσφορές «απλά γιατί εδώ είναι το σημείο που πρέπει να βρισκόμαστε».
Οι εταιρείες fintech αντιπροσωπεύουν το 22% της παγκόσμιας χρηματοδότησης από venture στο 2ο τρίμηνο.
«Οι επενδυτές γράφουν ολοένα μεγαλύτερες επιταγές», σύμφωνα με την Dimitrova. «Ειλικρινά, το βλέπω ως επιζήμιο για την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του κλάδου μας γιατί οι εταιρείες δεν είναι προσανατολισμένες στο να παράξουν αξία, είναι προσανατολισμένες στο να καίνε και να χειρίζονται χρήμα».
Ένα περιβάλλον με χαμηλά επιτόκια οδήγησε σε ένα μεγάλο όγκο χρήματος που «έπεσε» σε επικίνδυνα venture «στοιχήματα», προσέθεσε.
Η τεχνολογική έκρηξη της Ευρώπης
Υπάρχει μια σειρά διαφορών ανάμεσα στο σήμερα και στην φούσκα του dot-com του 1999, σύμφωνα με τον Kanji. Κατά πρώτον, η φούσκα του ’99 προκλήθηκε περισσότερο από τον ενθουσιασμό, παρά από βασικά πράγματα, ενώ τώρα «οι αγορές είναι εκεί και οι εταιρείες είναι εκεί».
Μια άλλη τάση περιλαμβάνει εταιρείες που ενώ δεν είχαν εξασφαλίσει καμία εξωτερική χρηματοδότηση ανακοίνωσαν ευμεγέθεις γύρους αρχικής χρηματοδότησης. Η αμερικανική εταιρεία software Articulate, η οποία ιδρύθηκε το 2002, ανακοίνωσε ένα πρώτο γύρο Σειράς Α , ύψους 1,5 δισ. δολαρίων, στις αρχές του Ιουλίου.
Εντωμεταξύ, αν και η Ευρώπη για καιρό υπολειπόταν της Αμερικής και της Κίνας στην τεχνολογία, η ήπειρος έχει έκτοτε δει μια σημαντική αύξηση στις επενδύσεις σε start-up. Η Ευρώπη γνώρισε τεράστια αύξηση των επενδύσεων venture εφέτος, ενώ η χρηματοδότηση στις κινέζικες εταιρείες μειώθηκε.
«Όλο αυτή η τάση για την τηλεργασία επιτάχυνε την ψηφιακή μετάβαση, κι επίσης έφερε την πρόσβαση των ευρωπαϊκών εταιρειών στις διεθνείς αγορές», δηλώνει ο Brasoveanu. «Μπορείς να πουλήσεις στο Zoom από την Ρουμανία όπως θα έκανες από τη Νέα Υόρκη».
Οι start-up της Ευρώπης άντλησαν περί τα 50 δισ. δολάρια στο α’ εξάμηνο του 2021, ξεπερνώντας τα 38 δισ. δολάρια σε όλο το 2020, σύμφωνα με το FactSet. Ένας αριθμός ευρωπαϊκών τεχνολογικών εταιρειών είδαν τις κεφαλαιοποιήσεις τους να ανέρχονται σε δεκάδες δισεκατομμύρια.
