Πόση ελευθερία κινήσεων έχει τελικά η Ελλάδα στο μεταναστευτικό

Πένη Χαλάτση
Viber Whatsapp Μοιράσου το
Πόση ελευθερία κινήσεων έχει τελικά η Ελλάδα στο μεταναστευτικό
Στα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο, αστυνομικές και στρατιωτικές δυνάμεις περιφρουρούν την περιοχή, η Κύπρος στέλνει δυνάμεις των σωμάτων ασφαλείας, ενώ αναμένεται να τοποθετηθούν 100 στελέχη της Frontex.

Αν προσπαθούσε κάποιος να ζωγραφίσει μια καθημερινή σκηνή στον Έβρο αυτή θα περιελάμβανε δακρυγόνα, ανθρώπινα χέρια που μπλέκονται σε συρματοπλέγματα, συνθήματα, φωτιές, καπνούς, Έλληνες αστυνομικούς και στρατιωτικούς, πολίτες και πολιτικούς αλλά και ετερόκλητες ομάδες από μετανάστες και πρόσφυγες οι οποίοι δεν χρειάζεται να διαθέτει κανείς ιδιαίτερα διεισδυτική ματιά για να αντιληφθεί ότι σίγουρα δεν προέρχονται όλοι από τη ζώνη του πυρός. Φυσικά, στην άλλη πλευρά, εύκολα διακρίνει κανείς Τούρκους κομάντος που ρίχνουν χημικά αλλά και αστυνομικούς οι οποίοι «νουθετούν» τα πλήθη των προσφύγων και μεταναστών.

Αυτή τη στιγμή, στα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο, αστυνομικές και στρατιωτικές δυνάμεις αλλά και πολίτες περιφρουρούν την περιοχή, η Κύπρος στέλνει ως βοήθεια δυνάμεις των σωμάτων ασφαλείας, ενώ μέσα στις επόμενες ημέρες αναμένεται να τοποθετηθούν στην εμπροσθοφυλακή στις καστανιές 100 στελέχη της Frontex. Αυτές οι δυνάμεις θα κληθούν να βοηθήσουν τους Έλληνες που επιχειρούν στην περιοχή να απωθήσουν τις πιέσεις χιλιάδων προσφύγων ενώ ενισχύεται το ελληνικό «μέτωπο» σε διοικητικό και οικονομικό επίπεδο καθώς η ΕΕ θα δώσει έκτακτη βοήθεια 700 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης.

Στο εσωτερικό της χώρας, η κυβέρνηση αποφάσισε πρόσφατα, εκτός από το προσωρινό κλείσιμο των συνόρων, την προσωρινή αναστολή εξέτασης χορήγησης αιτήσεων ασύλου (Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου της 02.03.2020) και, εν συνεχεία την περιστολή σημαντικών παροχών και ενισχύσεων προς τους αλλοδαπούς στην Ελλάδα, περιλαμβανομένων εκείνων που έχουν νομικά αναγνωρισθεί ως πραγματικοί πρόσφυγες. Παράλληλα, η ελληνική το άρθρο 78 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) ζητά τη λήψη επιπλέον μέτρων.

Η Ελλάδα βρίσκεται στη δίνη μιας πολύπλοκης μεταναστευτικής κρίσης και ακόμη και αν κατηγορήθηκε από κάποιους ότι δεν προέβλεψε ή δεν αντέδρασε εγκαίρως κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το γεγονός ότι κατάφερε κάτι αρκετά σημαντικό: Αν και θα εύκολο να απαντήσει δυναμικά, πολεμικά και νόμιμα στην προσπάθεια του τουρκικού τανκ να ρίξει τον φράχτη στον Έβρο (άλλοι λαοί για παράδειγμα σε αντίστοιχη περίπτωση θα «έριχναν»), η χώρα κατάφερε να μην παρασυρθεί από την τουρκική προκλητικότητα και να μην παίξει το παιχνίδι της Άγκυρας.

Ο διεθνολόγος και διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, Δρ. Κωνσταντίνος Φίλης, μιλώντας στο insider.gr απαντά σε καίρια ερωτήματα αναφορικά με τα περιθώρια δράσης και αντίδρασης που έχει η Ελλάδα.

filis

Ερώτηση: Θεωρείτε ότι η Ελλάδα «παλεύει» μόνη της κατά της μεταναστευτικής κρίσης. Υπάρχει μια χρηματική ενίσχυση από την ΕΕ, αλλά είναι αυτό αρκετό;

Η Ελλάδα έχει ενίσχυση οικονομικού, διοικητικού και τεχνικού χαρακτήρα από την ΕΕ. Αυτή η ενίσχυση είναι και σημαντική και ευπρόσδεκτη. Όμως η υποστήριξη της Ευρώπης θα γίνει καθοριστική μόνο εάν προβούμε σε άμεση διόρθωση των προνοιών του Δουβλίνου. Δηλαδή, κάποιος ο οποίος υποβάλει αίτημα ασύλου στην Ελλάδα ως χώρα υποδοχής δεν θα πρέπει να «παντρεύεται» τη χώρα υποδοχής αλλά να μπορεί να πάει στη χώρα στην οποία επιθυμεί. Απαιτείται αλλαγή του πλαισίου του Δουβλίνου. Μέχρι να γίνει αυτό, εκείνο που θέλει η Ελλάδα είναι να υπάρχουν μετεγκαταστάσεις προσφύγων που βρίσκονται στα εδάφη της και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Να υπάρχει δηλαδή ένας δίκαιος καταμερισμός.

Θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι το Δουβλίνο δεν σχετίζεται με τον περιορισμό των ροών αλλά με το ότι όταν κάποιος φθάσει στην ελληνική επικράτεια και αιτηθεί ασύλου, θα πρέπει να το λάβει από την Ελλάδα και όχι από άλλη ευρωπαϊκή χώρα.Αυτό σημαίνει ότι αυτός ο άνθρωπος δένεται ουσιαστικά με τη χώρα πρώτης υποδοχής, η οποία στην προκειμένη περίπτωση είναι η χώρα μας. Αυτό δεν σχετίζεται με την απόκρουση των ροών είτε χερσαία είτε θαλάσσια. Το Δουβλίνο αφορά στις διαδικασίες που ακολουθούνται εφόσον το άτομο έχει φθάσει στην επικράτεια. Το άλλο θέμα είναι το τι γίνεται προκειμένου ο άλλος να μην φθάσει στην επικράτειά σου. Αυτά είναι δύο διαφορετικά πράγματα.

Υπάρχει λοιπόν κάποια λύση για να μην φθάσει κάποιος στην επικράτεια;

Eπιχειρησιακά, στα χερσαία κομμάτια, ασφαλώς και υπάρχει λύση. Είναι πολύ πιο εύκολο να το ελέγξεις αυτό. Στη θάλασσα είναι πολύ πιο δύσκολο. Έχουμε τους ανθρώπους που πέφτουν στη θάλασσα (γιατί έτσι είναι δασκαλεμένοι να κάνουν) και με αυτό τον τρόπο τα πράγματα δυσκολεύουν. Δεν μπορείς να κάνεις κάτι άλλο εκτός από έρευνα και διάσωση. Κάνεις την περισυλλογή αυτών των ανθρώπων και προχωράς στο επόμενο βήμα. Αλλά η Ελλάδα από την 1η Μαρτίου έχει πει ότι για ένα μήνα αναστέλλει τα αιτήματα ασύλου. Δηλαδή όποιος από 1η Μαρτίου μπαίνει στην ελληνική επικράτεια με παράνομο τρόπο (διότι όλοι αυτοί οι άνθρωποι με παράνομο τρόπο μπαίνουν στην ελληνική επικράτεια, δεν κάνουν κάποιο αίτημα και λαμβάνουν άδεια προκειμένου να εισέλθουν), τότε εξετάζεται το όποιο αίτημα ασύλου. Δηλαδή, όποιος μπαίνει στην Ελλάδα για τον επόμενο μήνα, συλλαμβάνεται, δικάζεται, καταδικάζεται και μπαίνει σε μια διαδικασία απέλασης είτε στη χώρα από την οποία προέρχεται, αν μιλάμε για τον Έβρο, ο οποίος βρίσκεται εκτός της κοινής δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας, είτε στην Τουρκία, εφόσον προέλθει από τα τουρκικά παράλια και καταλήξει στα ελληνικά νησιά.

Είναι τελικά η Τουρκία ο κακός της υπόθεσης;

Στην Τουρκία, της αναγνωρίζεται το γεγονός ότι είναι η χώρα η οποία έχει αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων παγκοσμίως. Και το γεγονός ότι αυτά τα χρόνια σε αρκετές περιπτώσεις μπόρεσε και τους προσφέρει μια διαβίωση σχετικά ανεκτή. Αυτό συνεπάγεται δημοσιονομικό βάρος. Από την άλλη βέβαια στηρίζεται και από τον ΟΗΕ και από την ΕΕ. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε και τα άλλα θέματα που καλείται να αντιμετωπίσει η Τουρκία όπως είναι η επιβάρυνση της οικονομίας, η μαύρη εργασία, το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση στο κράτος πρόνοιας, στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, στην εκπαίδευση … Η Τουρκία έχει κάνει σημαντικά βήματα σε κάποια θέματα.

Όμως από αυτό το σημείο μέχρι να φθάνει η Τουρκία να εργαλειοποιεί αυτούς τους ανθρώπους, τη δυστυχία τους, την απελπισία τους και να τους κάνει ουσιαστικά ένα «υπερ-όπλο» σε βάρος της της ΕΕ και ειδικότερα της Ελλάδας για την ικανοποίηση των γεωπολιτικών της φιλοδοξιών, υπάρχει μια πάρα πολύ μεγάλη απόσταση. Δηλαδή, η Τουρκία πιστώνεται αυτά που σας είπα προηγουμένως αλλά δεν μπορεί παρά να καταδικαστεί για το γεγονός ότι έχει φθάσει σε ένα τέτοιο σημείο. Και αυτό δεν το κάνει μόνο τώρα. Το πράττει εδώ και χρόνια. Το έκανε και στο παρελθόν με τη μορφή απειλών και ανοίγοντας και κλείνοντας τη στρόφιγγα κατά το δοκούν. Τώρα όμως αποκαλύφθηκαν οι προθέσεις της οι οποίες είναι να κάνει αυτούς τους ανθρώπους ένα υπερ-όπλο στα χέρια της για να πιέσει και για άλλα πράγματα. Δεν πιέζει μόνο για να πάρει λεφτά για να τα κρατήσει για τους πρόσφυγες, πιέζει και για τη Συρία, πιέζει και σε σχέση με τη Ρωσία. Πιέζει για φιλοδοξίες και επιδιώξεις πολύ ευρύτερες του προσφυγο-μεταναστευτικού.

Πρόσφατα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συνομίλησε με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και τον ενημέρωσε για την κατάσταση στα ελληνοτουρκικά χερσαία και θαλάσσια σύνορα. Θεωρείτε ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να αναλάβουν ένα ρόλο για να αποσυμφορηθεί η κατάσταση σε διπλωματικό επίπεδο;

Δεν περιμένει κανείς ότι οι ΗΠΑ του Τραμπ θα παρέμβουν για να λύσουν αυτό το ζήτημα των ελληνικών νησιών. Σε καμία περίπτωση.

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider