Την τελευταία διετία ο Γενικός Δείκτης ακολουθεί ένα σταθερό μοτίβο, όπου μεγαλύτερης ή μικρότερης διάρκειας περίοδοι συσσώρευσης οδηγούν σε ανοδικές διασπάσεις και στη συνέχεια σε νέες φάσεις σταθεροποίησης. Είναι ένα μοτίβο που, επί της ουσίας, έχει εξοικειώσει τους επενδυτές της Λεωφόρου Αθηνών με μια αλληλουχία ανοδικών «σκαλοπατιών».
Η αγορά βρίσκεται εδώ και έναν μήνα σε μια νέα φάση συσσώρευσης, και με αυτούς τους όρους μπαίνει πλέον στο τελευταίο τρίμηνο του έτους. Το γεγονός ότι μπαίνουμε στο δ’ τρίμηνο του έτους δεν είναι αδιάφορο. Παραδοσιακά οι διαχειριστές κεφαλαίων σε αυτήν την περίοδο τείνουν να περιορίζουν το ρίσκο -κάτι που βεβαίως μένει να αποδειχθεί, υπό συνθήκες μείωσης επιτοκίων στις ΗΠΑ- και να προσαρμόζουν τα χαρτοφυλάκια τους, είτε για να κατοχυρώσουν κέρδη είτε για να βελτιώσουν την εικόνα των ετήσιων αποδόσεων (window dressing). Παράλληλα, φορολογικοί λόγοι οδηγούν αρκετούς σε ρευστοποιήσεις ζημιογόνων θέσεων (tax-loss harvesting), ώστε να συμψηφίσουν τυχόν ζημίες με τα κέρδη της χρονιάς.
Αυτό δε συνεπάγεται, από μόνο του, πίεση προς χαμηλότερα επίπεδα. Ιστορικά το τελευταίο τρίμηνο συχνά συνοδεύεται και από εποχικές ανοδικές κινήσεις, όπως το λεγόμενο «year-end rally» ή το «Santa rally» προς το τέλος Δεκεμβρίου, όταν οι επενδυτές τοποθετούνται εκ νέου στην αγορά ενόψει της νέας χρονιάς.
Στην τρέχουσα φάση συσσώρευσης, το εύρος διακύμανσης της αγοράς είναι εξαιρετικά στενό και η αγορά δείχνει ξεκάθαρα ότι χρειάζεται ισχυρούς καταλύτες για να κινηθεί αποφασιστικά προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση. Ενδεικτική, ως προς αυτό, η χθεσινή επισήμανση των αναλυτών της HSBC. Μεγάλο μέρος των θετικών καταλυτών έχει ήδη τιμολογηθεί, όπως είπαν, και γι' αυτό βλέπουν «λιγότερους καταλύτες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ουσιαστική υπεραπόδοση».
Οι προηγούμενες φάσεις
Με μια σύντομη αναδρομή στην τελευταία διετία, θυμόμαστε την περίοδο Φεβρουαρίου-Οκτωβρίου 2024, όταν ο Γενικός Δείκτης κινήθηκε μέσα στη ζώνη των 1.360-1.493 μονάδων για περισσότερες από 180 συνεδριάσεις. Στη διάρκειά της υπήρξαν καταλύτες που έδωσαν ώθηση στην αγορά, όπως η αναβάθμιση του outlook της ελληνικής οικονομίας από την S&P τον Απρίλιο του 2024 η οποία οδήγησε σε προσωρινή κίνηση προς υψηλότερα επίπεδα. Παρ’ όλα αυτά, η συνολική εικόνα παρέμεινε σταθεροποιητική, διαμορφώνοντας μια βάση για τη μετέπειτα υπέρβαση των 1.500 μονάδων στις αρχές του 2025.
Από τον Νοέμβριο του 2024 έως τα μέσα Φεβρουαρίου 2025, η ζώνη διακύμανσης του ΓΔ «ψήλωσε» στις 1.390-1.544 μονάδες και ο δείκτης κινήθηκε σε εύρος 154 μονάδων, για περίπου 60 συνεδριάσεις. Παρότι το εύρος ήταν μεγαλύτερο, η εικόνα παρέμεινε παρόμοια: σταθεροποίηση για μεγάλο διάστημα χωρίς καθαρή κατεύθυνση, ώσπου ακολούθησε νέα ανοδική κίνηση.
Η επόμενη φάση τοποθετείται από τα μέσα Φεβρουαρίου έως τα μέσα Μαρτίου 2025. Σε αυτό το… πλατύσκαλο, αισθητά υψηλότερα από το αμέσως προηγούμενο, ο Γενικός Δείκτης έμεινε για 22 συνεδριάσεις, κινούμενος σε εύρος 70 μονάδων, μεταξύ 1.596 και 1.666. Στη συνέχεια, από τον Μάιο έως τις αρχές Ιουλίου 2025 η αγορά πέρασε σε μια νέα φάση σταθεροποίησης κοντά στο ψυχολογικό όριο των 2.000 μονάδων. Ο δείκτης κινήθηκε στη ζώνη 1.802-1.962 μονάδων για περίπου 37 συνεδριάσεις. Και αυτό ήταν το τελευταίο «σκαλοπάτι» πριν από τις πρώτες δοκιμές των 2.000 μονάδων.
Το επόμενο «σκαλοπάτι»
Στην τρέχουσα φάση, ο Γενικός Δείκτης από τις 29 Αυγούστου κινείται στη ζώνη των 2.002-2.063 μονάδων. Το εύρος είναι εξαιρετικά περιορισμένο, στις 61 μονάδες. Για να το θέσουμε διαφορετικά, η διακύμανση του ΓΔ εδώ και έναν μήνα είναι μόλις ±1,5% εκατέρωθεν του άξονα των 2.032 μονάδων.
Οι τεχνικές ενδείξεις, με τους ταλαντωτές (RSI, MACD) να παραμένουν χωρίς καθαρά σήματα και τους κινητούς μέσους 30 και 50 ημερών να κινούνται σχεδόν ταυτόσημα, ενισχύουν την εικόνα μιας αγοράς που περιμένει καταλύτη.
Έχοντας μέχρι στιγμής μια ολοκληρωμένη, σε πολύ μεγάλο βαθμό, εικόνα για τα αποτελέσματα των εισηγμένων του ΧΑ, είναι ασφαλές να πούμε ότι ο καταλύτης που περιμένει η αγορά δεν βρίσκεται στα εταιρικά μεγέθη. Υπάρχουν μεμονωμένες περιπτώσεις που ξεχωρίζουν -και οι αντίστοιχοι τίτλοι διαφοροποιούνται είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω- αλλά σε επίπεδο αγοράς δεν προκύπτει κάποια ουσιαστική μεταβολή που μπορεί να υπαγορεύσει την κατεύθυνση από εδώ και πέρα.
Η διάσπαση της τρέχουσας συσσώρευσης προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση δύσκολα θα έρθει χωρίς την εμφάνιση σοβαρών καταλυτών, ικανών να μεταβάλουν ουσιαστικά τις ισορροπίες. Με άλλα λόγια, θα χρειαστούν καταλύτες πιο… δομικού χαρακτήρα.
Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, το πιο πιθανό είναι θα πρέπει να περιμένουμε τέτοιους καταλύτες να έρθουν από το εξωτερικό, με έμφαση στην κίνηση των δεικτών της Wall Street και την εξέλιξη του αφηγήματος της τεχνητής νοημοσύνης, σε συνδυασμό και με τις αποφάσεις της Fed. Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, ένα κυβερνητικό shutdown στις ΗΠΑ είναι πιθανό να οδηγήσει σε αυξημένη μεταβλητότητα και πρόσκαιρες απώλειες (συνήθως της τάξης του 5% για τον S&P 500). Ιστορικά, ωστόσο, η αγορά έχει δείξει ότι σε τέτοιες περιπτώσεις καταφέρνει να ανακτήσει το χαμένο έδαφος σχετικά σύντομα.
Ένα άλλο βασικό «μέτωπο» παραμένει το γεωπολιτικό, υπό το πρίσμα των όσων συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα στον εναέριο χώρο χωρών της Ανατολικής Ευρώπης και της Βαλτικής. Σε συνάρτηση, πάντα, με την επαμφοτερίζουσα στάση των ΗΠΑ.
Επιστρέφοντας στα εντός συνόρων, ένα ή περισσότερα εταιρικά deals θα μπορούσαν να δώσουν κατεύθυνση στην αγορά. Ωστόσο, με όσα μέχρι στιγμής είναι γνωστά, εξελίξεις δομικού χαρακτήρα μόνο το «μέτωπο» ΕΧΑΕ-Euronext φαίνεται ότι μπορεί να δώσει.
