Το φιλόδοξο σχέδιο της αποστολής των φαρμάκων υψηλού κόστους (ΦΥΚ) σε 120.000 ασθενείς με χρόνιες σοβαρές παθήσεις κατ’ οίκον, δεν προχωρά με τους επιθυμητούς ρυθμούς, καθώς καταγράφονται σημαντικές καθυστερήσεις στο χρονοδιάγραμμα των αποστολών με courier. Οι καθυστερήσεις οφείλονται κυρίως στο γεγονός πως οι φαρμακαποθήκες συγκεντρώνουν μαζικές αποστολές για μια γεωγραφική περιοχή, ώστε να μπορέσουν να παραδώσουν τα φάρμακα με βιώσιμο κόστος, λόγω της πολύ χαμηλής αποζημίωσης της κατά κεφαλήν αποστολής (με 0,22 ευρώ).
Μεγάλες καθυστερήσεις στην κατ’ οίκον παράδοση ΦΥΚ
Πέρα από τα logistics και τα οικονομικά στοιχεία του εγχειρήματος, αυτό που εντέλει μετρά είναι ο αντίκτυπος του στην καθημερινότητα των πολιτών. Εν προκειμένω το αποτέλεσμα είναι απογοητευτικό καθώς πολλοί από τους 120.000 ασθενείς δεν λαμβάνουν στον χρόνο που θα έπρεπε τα φάρμακα τους (δηλαδή στις προβλεπόμενες 24-48 ώρες, με το σύστημα της ταχυμεταφοράς) και το σύστημα έχει μπλοκάρει, όπως εξηγεί ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ) Αποστόλης Βαλτάς. Ουσιαστικά δηλαδή, οι ουρές της ντροπής μπροστά στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, που επιχείρησε να καταργήσει ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, με την κατ’ οίκον παράδοση των ΦΥΚ, αντικαταστάθηκαν από μια νέα τύπου «διαδικαστική» ταλαιπωρία, με κανέναν ασθενή να μην γνωρίζει πού ακριβώς σε όλη αυτή τη διαδρομή βρίσκεται το φάρμακό του και τα ακριβά φάρμακα «ειδικού σκοπού» όπως αποκαλούνται τα ΦΥΚ (για ασθενείς με ογκολογικά νοσήματα, πολλαπλή σκλήρυνση, νευρολογικά νοσήματα κι άλλες κατηγορίες ασθενειών) να μην φτάνουν στην ώρα τους στους ανθρώπους οι οποίοι τα έχουν ανάγκη.
Κονδύλι 12 εκατ. ετησίως για την παράδοση των ΦΥΚ από τα ιδιωτικά φαρμακεία
Στις δύσκολες καταστάσεις είθισται να φωνάζουν το Ιππικό να δώσει τη λύση και στην προκειμένη περίπτωση το «Ιππικό» είναι τα 10.750 ιδιωτικά φαρμακεία της επικράτειας, στα οποία θα αποστέλλονται ορισμένες κατηγορίες ΦΥΚ, με βάση και την σχετική τροπολογία ενίσχυσης του προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ, ώστε να καλυφθεί η συγκεκριμένη δαπάνη. Ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος δεσμεύτηκε ότι θα εκτελεί έως και 67.000 συνταγές με φάρμακα υψηλού κόστους το μήνα, με ποσό αποζημίωσης 20 ευρώ ανά εκτελούμενη συνταγή συν ΦΠΑ. Η συνολική δαπάνη για τον ΕΟΠΥΥ ανέρχεται στα 12 εκατ. ευρώ (1 εκατ. μηνιαίως για τα ιδιωτικά φαρμακεία), κονδύλι που εγκρίθηκε μέσω της τροπολογίας η οποία κατατέθηκε στην Βουλή την προηγούμενη εβδομάδα και ψηφίστηκε χθες. Οι 67.000 συνταγές των ΦΥΚ στα 10.750 φαρμακεία της επικράτειας επιμερίζονται σε 6 συνταγές τον μήνα ανά φαρμακείο και με 20 ευρώ ανά συνταγή, το κονδύλι ανέρχεται στα 120 ευρώ το μήνα ανά φαρμακείο, όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του ΠΦΣ.
Μέσα στον Ιούλιο σε ισχύ το μέτρο
Αναμένεται λοιπόν, μέσα στον Ιούλιο, με βάση την νέα τροπολογία, να ξεκινήσει η παραλαβή ορισμένων ΦΥΚ από τα φαρμακεία της γειτονιάς, ώστε να αποκατασταθεί το πρόβλημα των πολλαπλών καθυστερήσεων, που έχει δημιουργηθεί. Τα ιδιωτικά φαρμακεία θα λαμβάνουν τα ΦΥΚ, μέσω των φαρμακαποθηκών και στη συνέχεια θα μπορεί ο ασφαλισμένος είτε ο ίδιος ο ασθενής, είτε ένας δικός του άνθρωπος με εξουσιοδότηση να τα παραλαμβάνει από το φαρμακείο της γειτονιάς. Προηγουμένως οι ασφαλισμένοι του ΕΟΠΥΥ θα δηλώνουν μέσα από την ψηφιακή πλατφόρμα του ασφαλιστικού οργανισμού εάν επιθυμούν να παραλάβουν τα φάρμακά τους κατ’ οίκον ή από τα ιδιωτικά φαρμακεία, που θα είναι η νέα προσθήκη στις επιλογές τους.
Σημαντικές οι συμβουλές που προσφέρει ο φαρμακοποιός
Η συμμετοχή των ιδιωτικών φαρμακείων και η άμεση επαφή τους με τους ασφαλισμένους για την παράδοση των ΦΥΚ ήταν πάγιο αίτημα των φαρμακοποιών, καθώς το ιδιωτικό φαρμακείο λειτουργεί και σαν μια δομή φροντίδας υγείας της γειτονιάς, προσβάσιμη σε όλους, με τον φαρμακοποιό να δίνει συμβουλές, να βοηθά στην βελτίωση της συμμόρφωσης (του ασθενούς στη θεραπεία) και να καταγράφει και να αντιμετωπίζει τυχόν παρενέργειες. Όπως αναφέρει ο φαρμακοποιός Παντελής Μαλιωτάκης αντιπρόσωπος του ΠΦΣ: «Η διανομή φαρμάκων χωρίς φαρμακοποιό είναι οπισθοδρόμηση. Στην Ελλάδα τα φαρμακεία διαθέτουν την καλύτερη γεωγραφική κατανομή παγκοσμίως, καλύπτοντας μέχρι και το τελευταίο χωριό. Στα ανεπτυγμένα συστήματα υγείας, είναι απαραίτητη η συνύπαρξη και αξιοποίηση του φαρμακοποιού και του φροντιστή. Ο φροντιστής είναι ο προσωπικός βοηθός των ασθενών με βαριά νοσήματα και μπορεί να περιθάλπει πάνω από έναν ασθενή. Η συμβολή τους είναι ιδιαίτερα σημαντική για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής. Επιπλέον, η παρουσία του φαρμακοποιού δίπλα στον ασθενή δεν είναι τυπική – είναι ουσιαστική. Μέσω της άμεσης επαφής, και μέσω της επικοινωνίας με τον ασθενή και τον φροντιστή, ο φαρμακοποιός παρακολουθεί τη συμμόρφωση στη θεραπεία, διασφαλίζει τη σωστή λήψη και επιτηρεί τις ανεπιθύμητες ενέργειες. Η διαδικασία αυτή δεν είναι απλώς υποστηρικτική. Αποτελεί ανεκτίμητη πηγή κλινικών δεδομένων. Με τη βοήθεια των σύγχρονων εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης και της αξιοποίησης των big data, οι πληροφορίες αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εξατομίκευση της θεραπείας και για νέες θεραπείες, με στόχο καλύτερη ποιότητα ζωής και μεγαλύτερο χρόνο επιβίωσης για τους ασθενείς».