«Αλλάξαμε την προσέγγισή μας αναφορικά με τη σχέση ΕΕ – Τουρκίας. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τη γεωγραφία μας. Η Τουρκία θα είναι πάντα γείτονας της Κύπρου, επομένως προτιμώ έναν γείτονα που θα είναι κοντά στην ΕΕ», επισημαίνει ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης σε συνέντευξή του στους Financial Times.
Ο κ. Χριστοδουλίδης έχει προτείνει την ιδέα να προσκληθεί ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ή ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν σε άτυπες συναντήσεις με την ΕΕ κατά τη διάρκεια της θητείας του. Κάτι τέτοιο «θα έστελνε ένα θετικό μήνυμα αναφορικά με τις σχέσεις ευρω-τουρκικές σχέσεις», έσπευσε να συμπληρώσει, μιλώντας στους FT.
Ο Κύπριος ηγέτης υποστηρίζει ότι οι ειρηνευτικές συνομιλίες με την Τουρκία θα πρέπει να επαναληφθούν, μετά την πρόσφατη εκλογή του Τουφάν Ερχιουρμάν στην ηγεσία των Τουρκοκυπρίων, τον οποίο, μάλιστα συνεχάρη. Σύμφωνα με τον κ. Χριστοδουλίδη, οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να ξεκινήσουν από εκεί όπου σταμάτησαν στο Κραν Μοντανά το 2017.
«Φτάσαμε τόσο κοντά… Αν ξεκινήσουμε από εκεί που σταματήσαμε, είναι δυνατό», επεσήμανε ο επικεφαλής της Κυπριακής Δημοκρατίας, υπογραμμίζοντας ότι αυτήν τη φορά θα πρέπει και οι Βρυξέλλες να «καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων», αφού, μόνο η ΕΕ θα μπορούσε να προσφέρει στην Άγκυρα αρκετά ισχυρά κίνητρα ώστε να κάνει μια συμφωνία. Ο Κύπριος πρόεδρος υποστηρίζει ότι ΕΕ και Τουρκία θα πρέπει να κάνουν μικρά βήματα προς την κατεύθυνση της οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
«Μπορούμε να ξεκινήσουμε με την απελευθέρωση των θεωρήσεων για τους Τούρκους επιχειρηματίες. Και η Τουρκία θα μπορούσε να ανοίγει ένα λιμάνι για πλοία που φέρουν την κυπριακή σημαία. Από το 1987, κανένα πλοίο με κυπριακή σημαία δεν μπορεί να πλησιάσει την Τουρκία», σημείωσε ενώ αναγνωρίζει ότι ένα άνοιγμα προς Τουρκία ίσως συναντήσει αντιστάσεις εκ των έσω, εντός ΕΕ. «Η Κομισιόν μπορεί να είναι έτοιμη. Δεν είμαι σίγουρος αν τα κράτη-μέλη είναι έτοιμα ή κρύβονται πίσω από την Κύπρο», τόνισε.
Παράλληλα, ανέδειξε την ανάγκη η ΕΕ να αξιοποιήσει το ανανεωμένο ενδιαφέρον του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τη Μέση Ανατολή και να ενισχύσει τις σχέσεις της με την Ουάσιγκτον, προβάλλοντας τον ρόλο της Κύπρου ως γέφυρα με την περιοχή. Κατά τον ίδιο, η ΕΕ ωση πρέπει να αξιοποιήσει τις ιστορικές και γεωπολιτικές σχέσεις της Κύπρου με τη Μέση Ανατολή για να ενισχύσει τη συνεργασία με τις ΗΠΑ.
«Η περιοχή της Μέσης Ανατολής δεν είναι μόνο σημαντική για την ΕΕ. Για μένα είναι σημείο σύγκλισης με τον Τραμπ και τις ΗΠΑ», τονίζει χαρακτηριστικά. Ταυτόχρονα, ο κ. Χριστοδουλίδης επεσήμανε πως παρότι ορισμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες διαφωνούν με τον Πρόεδρο Τραμπ σε επιμέρους ζητήματα, η Ευρώπη οφείλει να βρει τρόπους συνεργασίας μαζί του.
«Δεν έχει σημασία αν συμφωνείς ή διαφωνείς. Είναι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ. Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να συνεργαστούμε. Στην περιοχή μας είναι ο ηγέτης, και βλέπουμε θετικές εξελίξεις χάρη στην ηγεσία του», σημειώνει με νόημα. Σχετικά με τις πρόσφατες πρωτοβουλίες της Ουάσιγκτον, εκτίμησε ότι ο Τραμπ συνέβαλε στην εκτόνωση της έντασης μεταξύ Ιράν και Ισραήλ και επανάφερε στο προσκήνιο τις «Συμφωνίες του Αβραάμ», οι οποίες οδήγησαν στην εξομάλυνση των σχέσεων του Ισραήλ με αραβικά κράτη.
Την ίδια στιγμή ο κ. Χριστοδουλίδης τονίζει ότι για περισσότερο από μία δεκαετία επικρατούσε η εντύπωση πως οι ΗΠΑ είχαν «αποσυρθεί» από τη Μέση Ανατολή. Αυτό όμως, όπως λέει, έχει αλλάξει μετά την επιστροφή του Προέδρου Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Σημειώνει δε πως ο Αμερικανός Πρόεδρος σε σύγκριση με την ΕΕ «δείχνει τουλάχιστον ενδιαφέρον για την περιοχή».
Αναφορικά με το Ουκρανικό ο κ. Χριστοδουλίδης σχολίασε πως η αυξημένη εστίαση στην ανατολική Μεσόγειο δεν σημαίνει παραμέληση της Ουκρανίας, η οποία ούτως ή άλλως είναι στις προτεραιότητες Ένωσης. Προαναγγέλλει μάλιστα επίσκεψή του στο Κίεβο και συνάντησή του με τον Πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στις 4 Δεκεμβρίου. «Πρέπει να μπορούμε να ασχολούμαστε ταυτόχρονα με την Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, διαφορετικά δεν μπορούμε να φιλοδοξούμε να είμαστε παγκόσμια δύναμη», εξήγησε.
Μιλώντας για την περιφερειακή συνεργασία, προβάλλοντας τη δυνατότητα της Κύπρου να λειτουργήσει ως δίαυλος μεταξύ Ευρώπης και Μέσης Ανατολής, έφερε ως παράδειγμα το σχέδιο «Αμαλθεία» που στόχο έχει την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα. Όπως δήλωσε, «η περιοχή δεν χρειάζεται επιπλέον κοινές δηλώσεις και ανακοινώσεις, αλλά απτά έργα».
