Θα μπορούσε κανείς, έστω καθ΄υπερβολήν, να πει πως το Μέγαρο Μαξίμου υποδέχθηκε τη συνέντευξη Schaeuble στην Süddeutsche Zeitung περίπου ως μάννα εξ ουρανού, με δεδομένη την εκπεφρασμένη άποψη πολλών κυβερνητικών παραγόντων πως το ΔΝΤ θα πρέπει να αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα ή να παραμείνει με άλλο ρόλο, εφόσον συνεχίσει να προβάλλει απαιτήσεις που δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές και τραινάρουν το κλείσιμο της αξιολόγησης.
Έτσι, κυβερνητικοί αξιωματούχοι αντέδρασαν βλέποντας το ποτήρι…μισογεμάτο, επιμένοντας πως πλέον η Ευρώπη έχει τον μηχανισμό (τον ESM) προκειμένου να αντιμετωπίσει μόνη της τις κρίσεις της «και χωρίς νέα μέτρα», τα οποία κατά το Μαξίμου το ΔΝΤ απαιτεί για το μεσοπρόθεσμο διάστημα, μετά το 2018. Μάλιστα, πέραν της διεξόδου για την άρση της εμπλοκής μέσω της αποχώρησης του ΔΝΤ, το Μέγαρο Μαξίμου αναφέρει πως ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών δεν μιλά για ένα τέταρτο Μνημόνιο, όταν κάνει λόγο για νέες διαπραγματεύσεις. «Ο Wolfgang Schaeuble δηλαδή, επισημαίνει ότι προχωράμε με το παρόν τρίτο πρόγραμμα που έχουμε συμφωνήσει, που θα το υλοποιήσει ο ESM, αν φύγει το ΔΝΤ, και μόνο «αν δεν γίνει σεβαστό από άλλους τότε θα χρειαστούν νέες διαπραγματεύσεις», αναφέρουν πηγές του Μεγάρου Μαξίμου.
Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν αυτοί στο Μέγαρο Μαξίμου που βλέπουν στην όλη κατάσταση μια ευκαιρία για εκτόνωση της έντασης, μέσω αλλαγής του ρόλου του ΔΝΤ ή και πλήρους αποχώρησής του από το πρόγραμμα, υπάρχουν όμως και άλλοι που είναι αρκετά επιφυλακτικοί και ψάχνουν να βρουν το «γιατί» ο κ. Schaeuble έκανε μια τέτοια δήλωση τώρα, δίνοντας έτσι μια εναλλακτική στη μέχρι πρότινος εμμονική άρνησή του να συζητήσει κάτι άλλο πέραν της συνέχισης του τρέχοντος προγράμματος με παραμονή του ΔΝΤ σε αυτό με πλήρη χρηματοδοτικό ρόλο. Υπό αυτό το πρίσμα, οι…σκεπτικιστές της κυβέρνησης δεν βιάζονται να…πανηγυρίσουν και αναφέρουν πως το αμέσως επόμενο διάστημα, έως το Eurogroup, θα έχει πλήρως διαφανεί τι εννοούσε ο Γερμανός αξιωματούχος.
Τι εννοούσε ο Schaeuble
Όπως και να έχει, το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών επιμένει πως το βασικό σενάριο είναι η συνέχιση του τρέχοντος προγράμματος με εμπλοκή του ΔΝΤ. Μάλιστα, μόλις προχθές ο εκπρόσωπος Τύπου του ΔΝΤ Gerrry Rice άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο πλήρους συμμετοχής του Ταμείου στο πρόγραμμα, αρνούμενος πάντως να οριοθετήσει χρονικά τις αποφάσεις. Υπό αυτό το πρίσμα, έγκυρες κοινοτικές διπλωματικές πηγές αναφέρουν στο Insider.gr πως ο κ. Schaeuble βλέπει την πρόθεση εμπλοκής του Ταμείου και σπεύδει να στείλει ένα μήνυμα στο εσωτερικό της Γερμανίας πως, αν είναι το ΔΝΤ να συμμετάσχει ίσως να χρειαστούν ορισμένες υποχωρήσεις π.χ. στα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, προκειμένου να μην ενεργοποιηθεί το δύσκολο πολιτικά σενάριο της επανεκκίνησης εκ του μηδενός μιας συζήτησης για ένα τέταρτο ελληνικό πρόγραμμα, εν μέσω προεκλογικής περιόδου. Άλλωστε, πηγές του Insider.gr από το Βερολίνο τονίζουν πως κανείς στον κυβερνητικό συνασπισμό δεν θέλει η Ελλάδα να είναι θέμα της προεκλογικής περιόδου, υπό αυτό το πρίσμα μπορεί να υπάρξει λύση έως τα μέσα της άνοιξης ή, στη χειρότερη, έως τον Ιούνιο-κάτι που πάντως το Μαξίμου απεύχεται, γιατί τινάζεται στον αέρα όλος ο κυβερνητικός σχεδιασμός.
Μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης το Μαξίμου
Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Schaeuble έβαλε στο τραπέζι την εναλλακτική για το Μέγαρο Μαξίμου. Πώς; Κάλεσε την κυβέρνηση να τηρήσει πλήρως τις δεσμεύσεις της, κάτι που θα μπορούσε να αναγνωστεί ως πρό(σ)κληση για λήψη δύσκολων πολιτικών αποφάσεων τόσο για τα μέτρα έως το 2018 αλλά και για το μεσοπρόθεσμο διάστημα (όσο και αν είναι αυτό), ώστε να είναι εφικτή και η εμπλοκή του ΔΝΤ. Στην αντίθετη περίπτωση, θα μιλάμε για ένα νέο ελληνικό πρόγραμμα, του οποίου οι διαπραγματεύσεις θα είναι πολύμηνες και πολύπλοκες, γιατί θα είναι εκ του μηδενός. Συνεπώς, η παγίδα είναι ότι στο ενδιάμεσο, περί τον Ιούλιο, η Ελλάδα μπορεί να ξεμείνει από χρήματα, ενώ όμως η διαπραγμάτευση, λόγω και των γερμανικών εκλογών, δεν θα έχει ολοκληρωθεί. Το ενδεχόμενο της κατάρτισης από την αρχή ενός νέου ελληνικού προγράμματος, πάντως, ξορκίζουν τόσο κοινοτικές πηγές όσο και πηγές από άλλα κράτη της Ε.Ε. που έχουν άλλες προτεραιότητες και δεν θέλουν, σε μια πολιτικά καυτή περίοδο, να αναμοχλεύσουν ένα θέμα που θεωρείται λίγο έως πολύ ρυθμισμένο.
Με άλλα λόγια, επομένως, το Μαξίμου βρίσκεται μπροστά στο…προαιώνιο δίλημμα να επιλέξει μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης: δύσκολες πολιτικές αποφάσεις, μέτρα και παραμονή του ΔΝΤ ή απεμπλοκή του ΔΝΤ και επιστροφή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για ένα τέταρτο και πολύ σκληρό (λόγω της αποκλειστικής εμπλοκής του ESM, όπου μεγαλομέτοχος είναι η Γερμανία) μνημόνιο, κάτι που κανείς αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να διαχειριστεί. Με αυτά τα δεδομένα, έμπειροι πολιτικοί παρατηρητές σημείωναν προς το Insider.gr πως το σενάριο που διατύπωσε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών μόνο για πανηγυρισμούς δεν ενδείκνυται, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση πάλι να βρίσκεται μπροστά από πολιτικά επώδυνα διλήμματα που μπορεί να οδηγήσουν εκ νέου σε μια συνθηκολόγηση, πέρα από διακεκηρυγμένες κόκκινες γραμμές.