Η μέχρι στιγμής πορεία των εργασιών στη Γενεύη για το Κυπριακό χαρακτηρίζεται από ένα σημαντικό ορόσημο, κάτι που δεν είχε ξανασυμβεί ενώ βρίσκεται εν εξελίξει διαπραγμάτευση μεταξύ ελληνοκυπριακής και τουρκοκυπριακής πλευράς: η κατάθεση από τις δύο πλευρές των χαρτών για το εδαφικό, οι οποίοι κλειδώθηκαν μάλιστα σε ειδική θυρίδα του ΟΗΕ στο κτήριο των Ηνωμένων Εθνών.
Με βάση τις δηλώσεις του Κύπριου κυβερνητικού εκπροσώπου Νίκου Χριστουδουλίδη, οι χάρτες βρίσκονται εντός συμφωνημένου πλαισίου (28,2%-29,2% για την τουρκοκυπριακή κοινότητα επί της επικράτειας), με τους τουρκοκύπριους να προτείνουν το maximum του 29,2% και τον Νίκο Αναστασιάδη να καταθέτει υπόμνημα στον ΟΗΕ με τις διαφωνίες της ελληνοκυπριακής πλευράς, η οποία προσώρας «βλέπει» το τουρκοκυπριακό ποσοστό να διαμορφώνεται στο minimum του 28,2%. Και κάπου εδώ αρχίζουν οι σοβαρές εκκρεμότητες, οι οποίες παραμένουν ανοιχτές, ενώ οδεύουμε προς τη σημερινή πολυμερή διάσκεψη.
Αρχικά, ίσως κάποιος να σκεφτόταν πως η απόσταση που χωρίζει τις δύο πλευρές στο εδαφικό δεν είναι μεγάλη και πράγματι, δεν είναι τόσο. Στα νούμερα όμως γιατί στην πράξη το πραγματικό «λάφυρο» είναι η πόλη της Μόρφου, η κατανομή της οποίας είχε ανακύψει ως σημαντικό πρόβλημα και στο Μοντ Πελεράν της Ελβετίας, με αποτέλεσμα η τότε διάσκεψη να καταλήξει σε ναυάγιο. Με βάση τα όσα προκύπτουν ως πληροφόρηση, υπάρχει πίεση από την Άγκυρα, προκειμένου να μην επιστραφεί ολόκληρη η Μόρφου στην ελληνοκυπριακή κοινότητα, ενώ, αν δεν είναι ολόκληρη η πόλη στον τουρκοκυπριακό χάρτη, τότε θα επηρεαστεί ανάλογα και ο αριθμός των ελληνοκύπριων προσφύγων που θα επιστρέψουν.
Ακόμα, σημαντικές εκκρεμότητες παραμένουν και στο ζήτημα της διακυβέρνησης. Μπορεί να μην τέθηκε επισήμως σε καμία φάση της διαπραγμάτευσης, η τουρκοκυπριακή πλευρά κατόπιν επιμονής και της Άγκυρας εμμένει στην εκ περιτροπής προεδρία, ενώ, πέραν αυτής, έχουν ανακύψει και ζητήματα αναφορικά με τον μηχανισμό συμμετοχής των τουρκοκυπρίων στην άσκηση της εξουσίας, μιας και ζητούν ίση εκπροσώπηση και μια θετική ψήφο από κάθε κοινότητα για τη λήψη αποφάσεων, κάτι που όμως θα είναι ασύμβατο με το εδαφικό μέγεθος της τουρκοκυπριακής κοινότητας.
Όπως και να έχει, τα ανωτέρω ζητήματα συζητήθηκαν σε πολλά επίπεδα, τόσο μεταξύ του κ. Αναστασιάδη και του κ. Akinci, όσο και σε επίπεδο επικεφαλής διαπραγματευτών, αλλά δεν έχει βρεθεί η τελική φόρμουλα του συμβιβασμού. Υπό αυτό το πρίσμα και με δεδομένο ότι η πολυμερής δεν ασχολείται με το εδαφικό και τη διακυβέρνηση, παρά μόνο με τα θέματα της ασφάλειας και των εγγυήσεων, οι εκκρεμότητες παραμένουν και παραπέμπονται προς συζήτηση σε ύστερο χρονικό σημείο, ενώ κατοχυρώνεται και η όποια πρόοδος έχει επιτευχθεί.
Στη σημερινή πολυμερή, οι επαφές αναμένεται να είναι πυκνές, ενώ η διάρκειά της δεν μπορεί να προδιαγραφεί. Ο πρόεδρος Αναστασιάδης θα έχει το πρωί επαφή τόσο με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά όσο και με τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών Boris Johnson, ενώ για τις 10:30 τοπική ώρα έχει προγραμματιστεί από κοινού συνάντηση με τον Mustafa Akinci με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Antonio Gutterez.
Στη συνέχεια, ξεκινούν οι εργασίες της πολυμερούς, οι οποίες θα διακοπούν για τη δεξίωση και το γεύμα εργασίας. Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται δύσκολο, από τη στιγμή που δεν υπήρξε κάποια θεαματική εξέλιξη στο εδαφικό, να υπάρξουν και ριζικές ανατροπές θέσεων στα ζητήματα της ασφάλειας και των εγγυήσεων, με διπλωματικές πηγές να επισημαίνουν τη δυσκολία της Τουρκίας να προβεί σε παραχωρήσεις και υπαναχωρήσεις, με δεδομένους τους δύσκολους για τον πρόεδρο Erdogan εσωτερικούς πολιτικούς συσχετισμούς. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει πως αποκλείεται πρόοδος, απλά, όποια πρόοδος και αν σημειωθεί επί των θεμάτων, θα παραπεμφθεί σε επόμενη συνάντηση μαζί με τις εκκρεμότητες από το εδαφικό και τη διακυβέρνηση. Να σημειωθεί πως, εκτός του κ. Gutterez, στις Βρυξέλλες θα βρίσκονται εκ μέρους της Ε.Ε. ο πρόεδρος της Κομισιόν Jean-Claude Juncker και η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Federica Mogherini.
Όπως ξεκαθάρισε, πάντως, ήδη από το μεσημέρι της Τρίτης ο ειδικός σύμβουλος του γ.γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό Espen Barth Aide, η Γενεύη δεν είναι το τέλος του δρόμου. Στην ίδια κατεύθυνση και ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης ξεκαθάρισε πως «δεν υπάρχουν δεδομένα που να δικαιολογούν τη μη επανάληψη συνομιλιών». Κάτι που σημαίνει πως, μπορεί να μείνουν ανοιχτά σημαντικά ζητήματα, αλλά η προσπάθεια δεν εγκαταλείπεται.
