Με αφετηρία τη συμφωνία για είσοδο της ExxonMobil στην κοινοπραξία του μπλοκ 2 στο βορειοδυτικό Ιόνιο, που υπογράφηκε χθες κατά την πρώτη ημέρα της 6ης Συνόδου της Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια (P-TEC) στο Ζάππειο, τη σκυτάλη παίρνουν δύο νέες σημαντικές συμφωνίες στο αέριο.
Η πρώτη αφορά τη συμφωνία για μακροχρόνια προμήθεια αμερικανικού LNG από την κοινοπραξία AS LNG, των Aktor και ΔΕΠΑ Εμπορίας, η σύσταση της οποίας ανακοινώθηκε πριν από λίγα 24ωρα. Σήμερα, επίσης, οι Διαχειριστές των χωρών που εμπλέκονται στον Κάθετο Διάδρομο (Ελλάδα-Βουλγαρία-Ρουμανία-Μολδαβία-Ουκρανία) θα καταλήξουν σε ένα νέο προϊόν δέσμευσης δυναμικότητας, το οποίο θα επιτρέπει τη μεταφορά καυσίμου από το FSRU Αλεξανδρούπολης στην Ουκρανία.
Όσον αφορά το deal της AS LNG, σχετική αναφορά έκανε χθες από το βήμα της P-TEC ο Κωνσταντίνος Ξιφαράς, Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΠΑ Εμπορίας και Πρόεδρος της κοινοπραξίας. Υπογράμμισε ότι αντικείμενο είναι η εμπορία και εξαγωγή LNG από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Ουκρανία, μέσω του Κάθετου Διαδρόμου και των υφιστάμενων και υπό ανάπτυξη διασυνδέσεων. Όπως υπογράμμισε, η AS LNG σε τελικές συζητήσεις για εμπορικές συμφωνίες με εταίρους από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Εταίρος το αμερικανικό DFC
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, η κοινοπραξία θα έχει «σύμμαχο» από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο οποίος θα είναι ο αναπτυξιακός οργανισμός DFC (Development Finance Corporation) του αμερικανικού Δημοσίου. Για την προμήθεια του αμερικανικού LNG θα συναφθεί μακροχρόνιο συμβόλαιο, διάρκειας στα επίπεδα της 20ετίας.
Αν και οι αρχικές πληροφορίες «έδειχναν» την εισαγωγή περίπου 2 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) ετησίως, τελικά φαίνεται πως το deal αφορά διπλάσιες ποσότητες σε ετήσια βάση. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, προμηθευτής του αερίου θα είναι η αμερικανική Venture Global.
Θα πρόκειται για το δεύτερο deal με ελληνικό «χρώμα» που κλείνει η εταιρεία από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, καθώς από τον Σεπτέμβριο του 2024 υπέγραψε πενταετή συμφωνία με την Gastrade, για την επαναεριοποίηση έως και 1 εκατομμυρίου μετρικών τόνων LNG στο FSRU της Αλεξανδρούπολης με διάρκεια πέντε ετών. Με αυτό τον τρόπο, απέκτησε πρόσβαση στο 25% της συνολικής χωρητικότητας του τερματικού σταθμού ή περίπου 12 φορτία ετησίως.
Όπως ανέφερε στις χθεσινές δηλώσεις του ο κ. Ξιφαράς, το αέριο θα διατίθεται στην Ουκρανία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Μάλιστα, είναι πιθανό οι σχετικές συμβάσεις με τους πελάτες της AS LNG να υπογραφούν επίσης σήμερα στην P-TEC.
Εδραίωση του Κάθετου Διαδρόμου
Όπως είναι φυσικό, η AS LNG ενισχύει την προοπτική εξέλιξης της Ελλάδας σε πύλη εισόδου αμερικανικού LNG, για τη διάθεσή του στη νοτιοανατολική και την ανατολική Ευρώπη. Παράλληλα, μακροχρόνιες συμφωνίες όπως αυτές της ελληνικής κοινοπραξίας ενισχύουν τις εμπορικές προοπτικές του Κάθετου Διαδρόμου, δημιουργώντας θετικές προϋποθέσεις ώστε να υπάρξει αμερικανική χρηματοδότηση μέσω του DFC, για την ανάπτυξη υποδομών που θα ενισχύσουν τη μεταφορική δυναμικότητα της συγκεκριμένης όδευσης.
Την ίδια στιγμή, σήμερα στην P-TEC πρόκειται να οριστικοποιηθεί συμφωνία των εμπλεκόμενων Διαχειριστών του Κάθετου Διαδρόμου, για την υποβολή κοινού αιτήματος στις Ρυθμιστικές Αρχές για την έγκριση ενός δεύτερου προϊόντος δυναμικότητας. Το προϊόν αυτό, που ονομάζεται «Route 2», θα αφορά τη μεταφορά καυσίμου με αφετηρία το FSRU Αλεξανδρούπολης, ώστε στη συνέχεια να περάσει στη Βουλγαρία μέσω του Διασυνδετήριου Αγωγού Ελλάδας – Βουλγαρίας και από εκεί να ακολουθήσει τον κύριο «κορμό» του Vertical Corridor για να φτάσει στην Ουκρανία.
Αν εγκριθεί από τις Ρυθμιστικές Αρχές, το «Route 2» θα δώσει μεγαλύτερη ευελιξία στη χρήση του Vertical Corridor, προσθέτοντας μία ακόμη όδευση. Υπενθυμίζεται ότι το «Route 1» περιλαμβάνει ως αφετηρία και το τέρμιναλ του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα, ενώ το αέριο μεταφέρεται στη Βουλγαρία μέσω του σημείου σύνδεσης στο Σιδηρόκαστρο.
Πιθανό κοίτασμα 200 bcm
Αν και οι παραπάνω συμφωνίες αφορούν την ενίσχυση του ρόλου της χώρας μας ως gas hub, το χθεσινό deal της ExxonMobil ενισχύει τις προοπτικές να γίνει και η Ελλάδα παραγωγός αερίου. Όπως έγραψε το Insider.gr, μιλώντας στους δημοσιογράφους στο περιθώριο της P-TEC, ο Τζον Άρντιλ, αντιπρόεδρος Παγκόσμιας Έρευνας της ExxonMobil, σημείωσε πως η ερευνητική γεώτρηση «μεταφράζεται» σε δαπάνη της τάξης των 50 έως 100 εκατ. δολαρίων, με την απόφαση να λαμβάνεται εντός του 2026.
Τα πρώτα αποτελέσματα -δηλαδή, εάν όντως υπάρχουν υδρογονάνθρακες- θα είναι γνωστά προς το τέλος του 2027. Σε περίπτωση ανακάλυψης κοιτάσματος, θα ακολουθήσει η φάση των επιβεβαιωτικών γεωτρήσεων (appraisal wells), ώστε να προσδιοριστεί η έκταση και το μέγεθος του κοιτάσματος. Μόνο τότε θα προχωρήσει η κοινοπραξία στη μεγάλη επένδυση για την ανάπτυξη του κοιτάσματος, η οποία, όπως είπε ο κ. Άρντιλ, θα απαιτήσει 5 έως 10 δισ. δολάρια για την κατασκευή των εγκαταστάσεων εξόρυξης και των αγωγών μεταφοράς.
Η ερευνητική γεώτρηση θα ονομαστεί Ασωπός-1, ενώ θα εξετάσει έναν πιθανό ταμιευτήρα ανθρακικών πετρωμάτων σε βάθος 4000 μέτρων και αφορά δυνητικό κοίτασμα περίπου 200 δισεκ. κυβικών μέτρων (bcm) φυσικού αερίου.
