Ζημιές που μετρούν δεκαετίες, μετασχηματισμοί που ξεκίνησαν και είτε δεν ολοκληρώθηκαν είτε δεν απέδωσαν τα δέοντα, αργός ή κι εκ των υστέρων εκσυγχρονισμός, πόροι διάσωσης που δεν αξιοποιήθηκαν, τουλάχιστον ορθά.
Τα παραπάνω περιγράφουν λίγο πολύ την κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει τα ΕΛΤΑ, η πρώτη δημόσια υπηρεσία της χώρας, το σχέδιο οικονομικού εξορθολογισμού της οποίας έχει έρθει για ακόμα μια φορά στο επίκεντρο της δημοσιότητας, προκαλώντας σωρεία αντιπαραθέσεων και αντιδράσεων.
Αφορμή για να επανέλθει η πολύπαθη ιστορία των ΕΛΤΑ στο φως ήταν ο νέος κύκλος λουκέτων σε 204 καταστήματα, ο οποίος ανακοινώθηκε αιφνιδίως από την τρέχουσα διοίκηση, και μάλιστα αφότου είχαν διαρρεύσει σχετικές πληροφορίες για καταστήματα της επαρχίας. Το ζήτημα απασχόλησε από την κοινή γνώμη έως τη Βουλή, με τους ιθύνοντες να κάνουν λόγο για επικοινωνιακή αστοχία, τονίζοντας όμως παράλληλα το επιβεβλημένο της απόφασης των λουκέτων, χάριν της επιβίωσης της επιχείρησης.
- Διαβάστε επίσης: Μαρινάκης για ΕΛΤΑ: Τα υποκαταστήματα θα κλείσουν σε δυο φάσεις
Σε κάθε περίπτωση βέβαια, το σχέδιο δεν ήταν νέο. Είχε επισημανθεί και στο παρελθόν από την τρέχουσα διοίκηση, επικεφαλής της οποίας είναι ο κ. Γρηγόρης Σκλήκας, ότι ο δρόμος της εξυγίανσης περνά από την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας των ΕΛΤΑ και τις διάφορες συνέργειες έως την αναδιάρθρωση του δικτύου με στροφή σε outsourcing και σε ιδιωτική πρωτοβουλία. Το μέγεθος ωστόσο της αναδιάρθρωσης των καταστημάτων αλλά και το χρονοδιάγραμμα δεν είχε γίνει γνωστό, καθώς ούτε και οι λύσεις που θα προβλεφθούν ώστε να μην μείνουν οι περιφέρειες χωρίς εξυπηρέτηση από τα ταχυδρομεία, που έχουν αναλάβει έως και το 2028 την Καθολική Υπηρεσία.
Οι «τρύπες» στα οικονομικά των ΕΛΤΑ
Εξίσου μικρή για τα ισχύοντα δεδομένα ήταν και η αναφορά στο μέγεθος της ζημιάς, που μετρά δεκαετίες και αν συνεχιστεί μπορεί να απειλήσει τη βιωσιμότητα της επιχείρησης εν συνόλω, όπως ειπώθηκε από επίσημα χείλη.
Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι η επιχείρηση τo 2024 εμφάνισε κύκλο εργασιών 249 εκατ. ευρώ ο οποίος παρά την οριακή αύξηση του κατά 2%, είχε ως αποτέλεσμα ζημιές μετά φόρων ύψους 10,4 εκατ. ευρώ με τα ίδια κεφάλαια να είναι αρνητικά κατά -140,1 εκατ. ευρώ.
Αντίστοιχα το 2023 ο κύκλος εργασιών έφτανε τα 243,3 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας μείωση 3%, ενώ οι ζημιές μετά φόρων ανέρχονταν σε 12,8 εκατ. ευρώ με αρνητικά ίδια κεφάλαια της τάξης των - 107 εκατ. ευρώ, αυξημένα έναντι της προηγούμενης χρήσης. Ο λόγος ήταν αφενός το παλαιότερο πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου - μέρος του στρατηγικού πλάνου μετασχηματισμού των ΕΛΤΑ, των αρνητικών αποτελεσμάτων που προέκυψαν από την επίδραση του Covid αλλά και της γνωστής κυβερνοεπίθεσης, η οποία κόστισε εν τελεί πολύ ακριβά στις λειτουργικές δραστηριότητες της εταιρείας.
Έναν χρόνο πριν, ο κύκλος εργασιών της εταιρείας ανήλθε σε ενοποιημένο επίπεδο στο ποσό των 299,1 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας οριακή μείωση 0,1%, ενώ τα αποτελέσματα μετά φόρων παρουσίασαν ζημίες ύψους ύψους 24,9 εκατ. ευρώ και ίδια κεφάλαια ήταν αρνητικά φτάνοντας τα 102,3 εκατ. ευρώ.
Αντίστοιχα ο κύκλος εργασιών την πανδημική χρονιά του 2021 ανήλθε σε ενοποιημένο επίπεδο στο ποσό των 299,5 εκατ. ευρώ έναντι 318,5 εκατ. ευρώ το 2020, παρουσιάζοντας μείωση 6,0%. Την ίδια χρονιά τα αποτελέσματα μετά φόρων ανήλθαν σε ζημίες ύψους 129,2 εκατ. ευρώ έναντι κερδών 9,486 εκατ. ευρώ το 2020. Εκείνη την χρονιά το σύνολο των Ιδίων Κεφαλαίων του Ομίλου καθίσταται αρνητικό στο ύψος των 76,7 εκατ.ευρώ. Σημειωτέον ότι εκείνη την χρονιά με απόφαση του ΔΣ τη εταιρείας αποφασίστηκε να τρέξει το πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου το οποίο διήρκησε έως και την 23η Φεβρουαρίου 2021 στο οποίο και συμμετείχαν 1.976 υπάλληλοι.
Ακόμα και την προηγούμενη χρονιά βέβαια, όπου οι ζημιές δεν είχαν φτάσει σε αυτά τα δυσθεώρητα ύψη, ο κύκλος εργασιών παρουσίασε μείωση 10,5% και ανήλθε σε 318,5 εκατ. ευρώ ενώ τα κέρδη μειώθηκαν στο μισό σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο οικονομικό έτος.
Το σχέδιο αναδιάρθρωσης και το μέλλον των ΕΛΤΑ
Η παραπάνω εικόνα επιβεβαιώνει ότι η εταιρεία θα πρέπει να λάβει δραστικά μέτρα για την επιβίωση της, για ακόμα μια φορά, ειδικά εφόσον έχει περάσει στο Υπερταμείο και πλέον δεν μπορεί το κράτος να χρηματοδοτεί την δραστηριότητα της.
Ωστόσο μετά το κλείσιμο των 143 υποστελεχωμένων και μη κερδοφόρων καταστημάτων που αποτελούσαν πάνω από 10% των 1.150 του αρχικού δικτύου των ΕΛΤΑ το 2023 και την εθελούσια έξοδο των υπαλλήλων που προαναφέρθηκε έγινε λόγος για σημαντική εξοικονόμηση από την διοίκηση. Εξοικονόμηση όμως που δεν αποτυπώθηκε μέχρι στιγμής στις οικονομικές καταστάσεις της επιχείρησης. Ούτε και ο Όμιλος παρά την συγχώνευση με την ΕΛΤΑ Courier - δραστηριότητα που αποφέρει κέρδη σε σχέση με την επιστολική αλληλογραφία - κατάφερε να «γυρίσει» από ζημιές σε κέρδη το 2024, παρά τις εκτιμήσεις της διοίκησης.
Χωρίς ιδιαίτερη απόδοση φάνηκε να προχωρά και η αξιοποίηση των assets των ΕΛΤΑ, του χαρτοφυλακίου δηλαδή των ακινήτων αθροιστικής αγοραίας αξίας μεταξύ 130 -200 εκατ ευρώ, η οποία είχε επισημανθεί ως λύση για τον εξορθολογισμό των οικονομικών της επιχείρησης.
Κάπως έτσι τα λουκέτα καθίστανται πλέον επιτακτική και η απόφαση ειλημμένη, όπως φάνηκε από τα λεγόμενα εκπροσώπων της κυβέρνησης, οι οποίοι διευκρίνισαν μεν ότι θα υπάρξει διάλογος με την κοινωνία για να καταστεί σαφές το αναγκαίο του πράγματος αλλά δεν σταμάτησαν να επαναλαμβάνουν ότι το σχέδιο θα προχωρήσει. Η μόνη υπαναχώρηση είναι πως θα προχωρήσει σε δύο φάσεις, με την μια να έχει ήδη υλοποιηθεί, καθώς 46 καταστήματα σε Αττική και Θεσσαλονίκη διακόπτουν την λειτουργία τους.
Στόχος και σε αυτό το σχέδιο αναδιάρθρωσης παραμένει η επιστροφή στην κερδοφορία με τον χρονικό ορίζοντα να μετατίθεται σύμφωνα με πληφοροφορίες για την επόμενη χρονιά. Σε κάθε περίπτωση βέβαια, οι εξελίξεις θα κρίνουν αν οι προσδοκίες θα επιβεβαιωθούν ή θα διαψευθούν για ακόμα μια φορά παρά τις μεγάλες προσδοκίες.
