Ροή
Ένα νέο ΣΔΙΤ για κατασκευή φοιτητικών εστιών φαίνεται ότι σταδιακά «μπαίνει στο κάδρο» ώστε να συμπληρώσει ένα «πακέτο» διαγωνισμών που άλλοι είναι σε ωριμότερο στάδιο και άλλοι σε αρχικό. Ειδικότερα, προ ημερών το Συμβούλιο Διοίκησης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, μετά και από σχετικές πρόσφατες εισηγήσεις του Πρύτανη και της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών και Μηχανοργάνωσης, αποφάσισε ομόφωνα την έγκριση σχεδίου διακήρυξης «Ανέγερση Φοιτητικών Εστιών και Συνεδριακού Κέντρου στις Πανεπιστημιουπόλεις του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας με ΣΔΙΤ» για τον Δημόσιο Διεθνή Διαγωνισμό με τη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου για την ανάθεση σύμβασης σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα μέσω του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ). Προφανώς χρειάζονται πολλά βήματα να γίνουν ακόμα αν και θυμίζουμε ότι για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας υπάρχει έγκριση από τη διυπουργική επιτροπή ΣΔΙΤ, τον Οκτώβριο του 2022, για διαγωνισμό προϋπολογισμό 87,7 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με την τότε απόφαση, το έργο αφορά στη μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή, λειτουργία, τεχνική διαχείριση, υπηρεσίες φύλαξης και καθαριότητας στις φοιτητικές εστίες καθώς και συνεδριακό κέντρο στην πανεπιστημιούπολη Κοζάνης όπως και φοιτητικές εστίες στην πανεπιστημιούπολη Φλώρινας, Καστοριάς και Πτολεμαΐδας. Το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας εξυπηρετεί 41.000 φοιτητές ενώ η έλλειψη ιδιόκτητων εστιών καθώς και η διασπορά των υφιστάμενων εγκαταστάσεων καθιστούν προβληματική τη λειτουργία και αυξάνουν το λειτουργικό κόστος του Πανεπιστημίου. Το έργο, όσον αφορά στην πανεπιστημιούπολη Κοζάνης προβλέπει φοιτητικές εστίες δυναμικότητας 350 ατόμων και ένα πολυδύναμο Συνεδριακό Κέντρο δυναμικότητας 700 ατόμων. Στην πανεπιστημιούπολη Φλώρινας: φοιτητικές εστίες δυναμικότητας 150 ατόμων. Στην πανεπιστημιούπολη Καστοριάς: φοιτητικές εστίες δυναμικότητας 150 ατόμων. Στην πανεπιστημιούπολη Πτολεμαΐδας: φοιτητικές εστίες δυναμικότητας 100 ατόμων. Η δημιουργία υψηλού επιπέδου κτιριακών δομών έρευνας και εκπαίδευσης θα εξοικονομήσει πόρους από τη μείωση της μίσθωσης χώρων, θα αυξήσει τον αριθμό των εισακτέων φοιτητών και θα εξασφαλίσει πρόσβαση στην Ανώτατη Εκπαίδευση για φοιτητές με περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες.
Το project της Κρήτης
Το project που σαφώς βρίσκεται σε ωριμότερη φάση είναι το ΣΔΙΤ «Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση, Λειτουργία και Συντήρηση Φοιτητικών Εστιών του Πανεπιστημίου Κρήτης», προϋπολογισμού 195,6 εκατ. ευρώ, στο οποίο, όπως έχει αποκαλύψει το insider.gr, ανάδοχος είναι η Intrakat. Μάλιστα, όπως έχει αναφερθεί, «κλειδώνει» και η χρηματοδοτική συμβολή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, ενώ θα υπάρχει συνδρομή και από εγχώριες τράπεζες. Όπως και παλιότερα έχουμε αναφέρει αυτά τα projects γενικότερα υπό προϋποθέσεις μπορούν να προσελκύσουν σημαντικά κεφάλαια από την ΕΤΕπ. Προς το παρόν είναι σε εξέλιξη η προετοιμασία της σύμβασης δανειοδότησης μεταξύ των τραπεζικών ιδρυμάτων και της Intrakat, φορέα υλοποίησης του ΣΔΙΤ. Η Intrakat θα αναλάβει, μεταξύ άλλων, τη μελέτη, κατασκευή και 30ετή εκμετάλλευση συγκροτημάτων 3.000 κλινών για φοιτητές (2.000 στην Πανεπιστημιούπολη Γάλλου στο Ρέθυμνο και 1.000 στο Ηράκλειο) του Πανεπιστημίου Κρήτης και με τα τωρινά δεδομένα υπάρχει προοπτική υπογραφής του στα μέσα του επόμενου χρόνου, καθώς είναι η πλέον ώριμη περίπτωση.
Οι προβληματισμοί
Γενικότερα, όμως, όπως και άλλες φορές έχουμε αναδείξει (Τι συμβαίνει με τις ΣΔΙΤ των φοιτητικών εστιών άνω του μισού δισ. ευρώ), με σχετικά αργούς ρυθμούς, παρά την προώθηση, σε κάποιες περιπτώσεις, διεργασιών και διαγωνιστικών διαδικασιών, προχωρά το «πακέτο» των φοιτητικών εστιών που προβλέπονταν να υλοποιηθούν μέσω ΣΔΙΤ, συνολικής αξίας σχεδόν 550 εκατ. ευρώ. Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει τη δημιουργία 5 νέων φοιτητικών εστιών ανά την χώρα (Κρήτη, Θεσσαλία, Θράκη, Δυτική Μακεδονία κ.α.) και την ολική ανακαίνιση της παλιάς φοιτητικής εστίας στην Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου. Οι διαδικασίες για τα ΣΔΙΤ παραμένουν χρονοβόρες και είναι χαρακτηριστικό ότι η έγκριση από την αρμόδια διυπουργική επιτροπή για να προχωρήσουν οι φοιτητικές εστίες Κρήτης δόθηκε τον Μάιο του 2019. Η κατασκευή τους, στην καλύτερη των περιπτώσεων, θα ξεκινήσει στα τέλη του 2024, δηλαδή 5,5 χρόνια μετά. Σε μια περίοδο που θεωρείται απολύτως αναγκαία η προώθηση έργων που σχετίζονται με την υλοποίηση φοιτητικών εστιών, έστω μέσω ΣΔΙΤ, καθώς η εξασφάλιση κατοικίας για τους φοιτητές που σπουδάζουν σε άλλη πόλη από αυτή της καταγωγής τους αποτελεί μια «δύσκολη εξίσωση», ένα δύσκολο όσο και ακριβό (οικονομικά) εγχείρημα. Κατά πόσο αυτό σχετίζεται με τεχνικές και οικονομικές παραμέτρους διαγωνισμών (π.χ. ανέβηκαν τα κόστη υλικών κ.α.), αν άλλαξαν οι προτεραιότητες αρχών και επενδυτών, αν έχουν μαζευτεί πολλοί διαγωνισμοί και κάποιοι κτηριακοί έχουν μείνει πίσω ή αν οι σχετικές διαδικασίες καθυστερούν λόγω και της αδυναμίας των πανεπιστημίων να τις υποστηρίξουν, μη διαθέτοντας τεχνικές υπηρεσίες, είναι θέματα που απασχολούν την αγορά, καθώς δεν υπάρχει σαφής εκτίμηση για το πότε τα projects θα εισέλθουν σε υλοποίηση και κυρίως σε λειτουργία.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουν καταγραφεί επενδύσεις ή και σχέδια στον τομέα της φοιτητικής κατοικίας και από ιδιώτες, όπως για παράδειγμα ΑΕΕΑΠ, με την Premia Properties να έχει ήδη ανακοινώσει deals στον τομέα αυτό, την Prodea να προωθεί αναπτύξεις.
Τα άλλα projects
Το επόμενο πιο προχωρημένο από άποψη διαδικασίας ΣΔΙΤ δημιουργίας φοιτητικών εστιών είναι του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, έργο προϋπολογισμού 94 εκατ. ευρώ (σε Βόλο και την Λαμία), στο οποίο, όπως έχουμε αναφέρει, ανάδοχος είναι επίσης η Intrakat. Όπως και στο έργο της Κρήτης, ήταν η μοναδική κατασκευαστική που προσήλθε στο τελικό στάδιο του σχετικού διαγωνισμού, ενώ για την ώρα δεν υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για υπογραφές και έναρξη εργασιών. Η εν λόγω φοιτητική εστία θα «μοιραστεί» σε δύο πόλεις, τον Βόλο και την Λαμία. Στον διαγωνισμό για το ΣΔΙΤ κατασκευής φοιτητικών εστιών και άλλων πανεπιστημιακών εγκαταστάσεων σε Βόλο και Λαμία του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ο ανάδοχος θα αναλάβει όχι μόνο την κατασκευή φοιτητικών εστιών στη Λαμία καθώς και άλλες εκπαιδευτικές / ερευνητικές υποδομές. Θα αναλάβει και τα έργα αστικής ανάπλασης και αξιοποίησης τού βιομηχανικού ακινήτου της βαμβακουργίας στη Νέα Ιωνία Βόλου, για τη δημιουργία φοιτητικών εστιών, εκπαιδευτικών και ερευνητικών εγκαταστάσεων, και κοινωνικών υποδομών. Προβλέπεται, επίσης, η κατασκευή φοιτητικών εστιών, και εκπαιδευτικών και ερευνητικών υποδομών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στη Λαμία.
Στη δεύτερη φάση της διαγωνιστικής διαδικασίας (ανταγωνιστικός διάλογος) παραμένει το ΣΔΙΤ για την φοιτητική εστία του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, προϋπολογισμού 105,4 εκατ. ευρώ, το οποίο έχει εγκριθεί από τον Απρίλιο του 2020. Πρόκειται για ένα έργο το οποίο θα παρέχει τη δυνατότητα στο Πανεπιστήμιο να δημιουργήσει ένα σύνθετο οικοδομικό συγκρότημα που θα αναμορφώσει σημαντικά τις τρεις Πανεπιστημιουπόλεις (Αλεξανδρούπολη, Κομοτηνή, Ξάνθη). Τον διαγωνισμό διεκδικούσαν οι ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ, ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ - Α.Τ.Ε.Σ.Ε., ΑΒΑΞ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και INTRAKAT.
Σε αρχικό στάδιο είναι το εγχείρημα για τις φοιτητικές κατοικίες στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, συνολικού κόστους επένδυσης 64,2 εκατ. ευρώ (με έγκριση τον Δεκέμβριο του 2022). Ειδικότερα προβλέπεται η ανέγερση φοιτητικών εστιών, 1.100 κλινών, για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, στην περιοχή Ανω και Κάτω Λίμνης του Δήμου Φυλής και δύο μικρών αμφιθεάτρων δυναμικότητας 160 θέσεων. Επιπλέον προβλέπεται και η ανέγερση του νέο Πολιτιστικού Κέντρου του Δήμου Φυλής.
Ενώ, με ΣΔΙΤ (26 έτη συν 2 κατασκευή) θα γίνει και η ολική ανακαίνιση της παλιάς φοιτητικής εστίας στην Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου, προϋπολογισμού 40 εκατ. ευρώ, έπειτα από απόφαση της κυβέρνησης τον Φεβρουάριο του 2023, χωρίς να υφίσταται χρονοδιάγραμμα για την εξέλιξη του έργου.
