Ροή
Σε φάση ενίσχυσης της κεφαλαιακής τους διάρθρωσης και της ρευστότητας που διαθέτουν με στόχο να υποστηρίξουν μεγάλες επενδύσεις που ήδη «τρέχουν» ή ετοιμάζονται, να διεκδικήσουν νέους διαγωνισμούς που είναι στα «σκαριά» ή αναμένονται τα επόμενα χρόνια, ακόμα και να «κλείσουν τρύπες» του παρελθόντος έχουν εισέλθει το τελευταίο χρονικό διάστημα οι κατασκευαστικοί όμιλοι της χώρας.
Κοντά σε αυτούς, εταιρείες από τον χώρο ανάπτυξης ακινήτων επιθυμώντας να εκμεταλλευθούν το κύμα ανάκαμψης στην αγορά real estate αλλά και τις νέες τάσεις του χώρου (άνθιση των logistics, «πράσινα» κτίρια, ζήτηση για πολυτελής κατοικίες, αναπλάσεις, τουριστικά projects κ.α.) έχουν σπεύσει να «σηκώσουν» κεφάλαια και ρευστότητα μέσω σχετικών διαδικασιών που μπορεί να περιλαμβάνουν είτε την έκδοση ενός ομολογιακού δανείου είτε μια αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.
Να σημειωθεί βέβαια, ότι στην ατζέντα έχουν ακουστεί και άλλες επιλογές, όπως η πώληση περιουσιακών στοιχείων, η είσοδος νέων επενδυτών σε ομίλους, θυγατρικές και συμμετοχές ή και η είσοδος εταιρειών στο Χρηματιστήριο.
Η διεκδίκηση σημαντικών διαγωνισμών, σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων και υποδομών, με διάφορα μοντέλα (Ταμείο Ανάκαμψης, ΕΣΠΑ, ΣΔΙΤ, ΠΔΕ κ.α.), η χρηματοδότηση μεγάλων επενδύσεων και αναπτύξεων, οι ιδιωτικοποιήσεις και άλλες αντίστοιχες διεργασίες απαιτούν σημαντικά κεφάλαια και «γεμάτα πορτοφόλια», ενδεχομένως πέρα από αυτά που ήδη διαθέτουν τα γκρουπ. Βέβαια, υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο ενός απευθείας δανεισμού από τις τράπεζες, ωστόσο, φαίνεται ότι ήδη αρκετοί εκπρόσωποι του κλάδου των υποδομών είχαν στρέψει από νωρίτερα το βλέμμα τους είτε σε μια ενδεχόμενη ομολογιακή έκδοση είτε σε μια ΑΜΚ.
Να σημειωθεί ότι πολλά από τα projects που θα «βγούνε» προσεχώς προς διεκδίκηση, δημόσια, ιδιωτικά, ΣΔΙΤ, αποκρατικοποιήσεις κ.α., απαιτούν σημαντική χρηματοδοτική ισχύ, πέρα από τις υφιστάμεες επενδύσεις που ήδη χρειάζονται κεφάλαια και ρευστότητα. Κατά συνέπεια, πέρα από το γεγονός ότι οι όμιλοι θα «κοιτάξουν» υποχρεωτικά και προς την κατεύθυνση σύμπραξης με κάποιον ισχυρό ξένο (γκρουπ ή fund) εταίρο, πρέπει και οι ίδιοι να διαθέτουν μια μίνιμουμ απαιτούμενη «δύναμη πυρός».
Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις ισχυρών ομίλων, όπως η Ελλάκτωρ, που προχώρησε σε μια ΑΜΚ ώστε να «κλείσει τρύπες» του παρελθόντος από τις κακές χρονιές της κατασκευαστικής θυγατρικής ΑΚΤΩΡ, πλην όμως, στο γκρουπ εξετάζουν έτσι κι αλλιώς το ενδεχόμενο έκδοσης νέου ομολόγου (ίσως «πράσινου») προς μερική αντικατάσταση του παλιού που είχε εκδοθεί τέλη 2019-αρχές 2020 (670 εκατ. ευρώ με επιτόκιο οριακά κάτω του 6,4%). Όμως, αν και ήδη το θέμα εξετάζεται, τέτοιες διεργασίες δεν είναι εφικτό να ολοκληρωθούν πριν το τέλος του έτους.
Τα μεγάλα projects που προωθούν ή διεκδικούν οι εταιρείες απαιτούν ρευστότητα και κεφάλαια. Ακόμα και αν μια λύση όπως η αύξηση κεφαλαίου δεν φαντάζει συχνά ως επιθυμητή καθώς προκαλεί… αναταράξεις σε μια μετοχή ή «δεύτερες σκέψεις» στην αγορά, η έκδοση ομολογιακού δανείου, ιδίως με ελκυστικούς όρους, δείχνει προτιμότερη για τις εταιρείες. Ηδη λέγεται ότι και η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ εξετάζει τέτοια κίνηση, μικρότερου ή μεγαλύτερου μεγέθους (στην αγορά έχουν ακουστεί ποσά από… 200 έως 500 εκατ. ευρώ) για να στηρίξει περαιτέρω τις μεγάλες επενδύσεις της. Παλιότερα είχαν κυκλοφορήσει σενάρια και φήμες περί ενδεχόμενης ενίσχυσης κεφαλαίων ή ρευστού και για άλλα γκρουπ, από την ΑΒΑΞ έως την INTRAKAT (τόσο για την διεκδίκηση έργων, όσο και λόγω των νέων αναπτύξεων στις ΑΠΕ), για την ώρα όμως όλα αυτά είτε έχουν διαψευστεί είτε έμειναν ως σενάρια στα συρτάρια.
Να σημειωθεί ότι και η Mytilineos προχώρησε τον περασμένο Απρίλιο σε ομολογιακή έκδοση ώστε εν μέρει να χρηματοδοτήσει «πράσινα» projects, ενώ κινήσεις ενίσχυσης, και μάλιστα επίσης με επιτυχία, είχε κάνει και η Lamda Development που προωθεί τη mega επένδυση στο Ελληνικό.
Κατά πόσο προσεχώς προκύψουν νέες διεργασίες, αυτό θα φανεί στην πορεία. Αλλωστε, όπως αναφέρθηκε, πάντα υπάρχουν και άλλες εναλλακτικές, από την ρευστοποίηση κάποιας συμμετοχής έως την εμφάνιση νέου επενδυτής στο μετοχικό κεφάλαιο μιας εταιρείας ή θυγατρικής της. Να προσθέσουμε επίσης ότι και η Μηχανική συμφερόντων Εμφιετζόγλου επιχειρεί να επανέλθει στους τομείς των υποδομών (ΣΔΙΤ, ΑΠΕ, ακίνητα) μέσω σχεδιαζόμενης ΑΜΚ (30 εκατ. ευρώ) που μάλιστα θα «ανοίξει χώρο» και για τυχόν είσοδο στρατηγικού επενδυτή, καθώς και αυτή εκτιμά ότι ανοίγονται προοπτικές μέσω των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, του ΕΣΠΑ και των άλλων μοντέλων.
Να σημειωθεί ότι ήδη έχουν προχωρήσει σε κινήσεις αύξησης κεφαλαίου ή έκδοσης ομολογιακού και οι εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων όπως η Premia και η Prodea, ή και η Intercontinental International ΑΕΕΑΠ, προκειμένου να υλοποιήσουν το εν εξελίξει επενδυτικό τους πρόγραμμα.
Επίσης, η εταιρεία BriQ Properties, συμφερόντων Φέσσα, σχεδιάζει να αντλήσει νέα ρευστότητα για την ολοκλήρωση του επενδυτικού της σχεδίου και την απόκτηση νέων ακινήτων. Προς το παρόν πάντως δεν έχει ληφθεί απόφαση για το πώς θα αναζητηθούν νέα κεφάλαια (π.χ. τραπεζικός δανεισμός ή ομολογιακή έκδοση κτλ.).
Το ενδεχόμενο έκδοσης εταιρικού ομολόγου (στην ελληνική αγορά) εξετάζεται και για τις θυγατρικές ακινήτων δύο από τους πλέον ισχυρών επιχειρηματικών ομίλων της χώρας, της Viohalco και της Fourlis. Αυτό καθώς παραμένουν σενάρια έκδοσης ομολογιακών τόσο για τη Noval AEEAΠ (της δεύτερης μεγαλύτερης του κλάδου), που θεωρητικά δρομολογεί και την είσοδό της (αυτόνομα) στο Χρηματιστήριο Αθηνών (ή όποιας άλλης εναλλακτική κίνηση επιλεγεί τελικά, όσο και για την TRADE Estates (της AEEAΠ του ομίλου Fourlis, που περιλαμβάνει από το Εμπορικό Πάρκο στο Ελληνικό μέχρι τα ακίνητα των IKEA, logistic centers κ.α.), που επίσης προγραμματίζει την είσοδό του στο ελληνικό Χρηματιστήριο.
Επιπρόσθετα και η διοίκηση της REDS πριν το καλοκαίρι είχε αφήσει να εννοηθεί πως διερευνάται η προσέλκυση επενδυτών από την παγκόσμια αγορά για συνεπενδύσεις για την καλύτερη αξιοποίηση των ακινήτων της.
