Επικίνδυνη όξυνση στο Αιγαίο και εθνική στρατηγική οξύνοια

Νικόλαος Παπαναστασόπουλος
Viber Whatsapp Μοιράσου το
Επικίνδυνη όξυνση στο Αιγαίο και εθνική στρατηγική οξύνοια

Συνήθως όταν κάποιος είναι ειδικός στο αντικείμενο του χειρισμού κρίσεων οδηγείται ταυτολογικά ή αταβιστικά στο να βλέπει παντού πιθανά επεισόδια ή εστίες που μπορεί να οδηγήσουν σε τέτοιες καταστάσεις. Άλλωστε οι περισσότεροι που έχουν πιο ρεαλιστικά ορμέμφυτα ή αντίστοιχες διεθνολογικές-στρατηγικές καταβολές επιλέγουν, μετά το όποιο θερμό συμβάν, να μιλούν για τα «γκολ» που έχουμε δεχτεί ως χώρα. Από την άλλη, όσοι έχουν πιο ιδεαλιστικές προϊδεάσεις προτιμούν να προβάλλουν τη σύνεση και τη νηφαλιότητα, την «ισοπαλία», στο χειρισμό των προκλήσεων για την Ελλάδα που έχουν μια και μόνιμη προκαλούσα, τη γείτονα Τουρκία.

Υπερβαίνοντας την όποια ποδοσφαιρική λογική που φρόνιμο είναι να μην γίνεται πεδίο εξήγησης και δράσης σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και εθνικής άμυνας, τα πρόσφατα γεγονότα στην περιοχή των Ιμίων δημιουργούν, με τον πιο ήπιο τρόπο επιλογής λέξεων, προβληματισμό και ανησυχία. Δεν είναι τόσο οι κορώνες που ξεστομίζουν οι ανώτατοι Τούρκοι πολιτικοί αξιωματούχοι, όσο ότι αυτή η ρητορεία δεν μένει μόνο «λόγω», αλλά γίνεται «έργω». Οι πρόσφατοι ελιγμοί μεταξύ των πλοίων των δύο χωρών, όσο και οι εικόνες των τουρκικών σκαφών να επιχειρούν να δημιουργήσουν έναν «φράχτη», γύρω από τα Ίμια δεν πρέπει να εφησυχάζουν. Όταν η Τουρκία ετσιθελικά για λόγους εθνικού συμφέροντος και ασφάλειας εισβάλλει σε μια άλλη χώρα (Συρία), τότε όλα είναι πιθανά και δυνατά. Ή τανάπαλιν τίποτε δεν είναι δεδομένο και απίθανο.

Κατά κύριο λόγο, η αμφισβήτηση από πλευράς Τουρκίας των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων επί της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου, του εύρους του ελληνικού εναέριου χώρου και της αιγιαλίτιδας ζώνης (μεταξύ άλλων), της προβολής της καινοφανούς θεωρίας των «γκρίζων ζωνών» ή του «σφετερισμού νησιών από την Ελλάδα», καθώς και η αμφισβήτηση της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, αλλά και της ίδιας της εθνικής κυριαρχίας της Κύπρου, (!) δημιουργούν ένα εκρηκτικό εμπύρευμα που -ανά πάσα στιγμή- μπορεί να έχει απρόβλεπτες και καταστροφικές συνέπειες. Ο ίδιος, άλλωστε, ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα, σε πρόσφατες δηλώσεις του, δεν έκρυψε την πρόδηλη ανησυχία του.

Είναι δε σαφές ότι ο Ερντογάν βλέπει τα πράγματα και λειτουργεί στην Τουρκία, στη λογική του «L'État, c'estmoi», οπότε δεν προμηνύεται έδαφος συνεννόησης με έναν άνθρωπο που η ευφυΐα του ανταγωνίζεται την οίηση, ενώ οι ελιγμοί του είναι δεξιοτεχνικοί όσο μπορεί και εκμεταλλεύεται τη διαπάλη των μεγάλων θηρίων. Αλλά ένα θηρίο μπορεί να τρομάζει τους άλλους κατοίκους του ζωικού βασιλείου, όσο του το επιτρέπουν τα πιο μεγάλα θηρία. Και όπως φαίνεται τα πιο μεγάλα θηρία, στην παρούσα φάση, δεν αντιτίθενται στις ορέξεις του περιφερειακού θηρίου. Το θέμα είναι μέχρι πότε και κυρίως ποιες αντιδράσεις και στρατηγικές ανταπαντήσεις θα υπάρξουν.

Ας μην ξενίζει η σκόπιμα επιλεγείσα αλληγορική γραφή, η οποία καταδεικνύει, αν μη τι άλλο, ότι το γεωπολιτικό παιχνίδι στην Αιγαιακή και Ανατολικό-μεσογειακή σκακιέρα είναι αρκετά δύσκολο και θέλει δυνατούς παίκτες και λύτες. Για τη χώρα μας, η εσωτερική και εξωτερική εξισορρόπηση είναι η μόνη απάντηση, απέναντι στον μακιαβελικά και μωρόδοξα δρώντα που λέγεται Τούρκος πρόεδρος. Η εξοπλιστική αναβάθμιση, ύστερα από τη δημοσιονομική ανάσα που φαίνεται ότι παίρνει η χώρα, καθώς και η στρατηγική συνεργασία στη βάση μιας αμοιβαιότητας συμφερόντων στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου είναι κάτι περισσότερο από επιτακτική λύση, απέναντι στους λεονταρισμούς και τα «νταηλίκια» της Τουρκίας. Κατεξοχήν, η παγίωση ενός δικτύου συνεργειών, γύρω από τα ενεργειακά, με έναν στρατηγικά επιδέξιο πλουραλισμό διεθνών παικτών, θα ωθήσει προς τη συμμόρφωση και νουθέτηση της Τουρκίας με την όποια μορφής δικαιοταξία. Ή καλύτερα, μιλώντας στη γλώσσα του Τούρκου πρόεδρου (ο οποίος κυνικά στη συνάντησή του με τον Έλληνα ομόλογό του, είχε μιλήσει για το δίκαιο του ισχυρού), μπορούμε να θέσουμε ότι πέρα από αυτό υπάρχει και η δύναμη της αποτροπής που σε κάνει ισχυρότερο (αναλογικά το μέγεθος σου). Και ο συγκριτικός αυτός βαθμός πηγάζει από μια εθνική ισχύ που γίνεται πολυπαραγοντική, μέσα από την ισότιμη συμμετοχή της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή οικογένεια, όσο και από τις στρατηγικές μας συνεργασίες (την ενεργητική και όχι παθητική πρόσδεση στις ΗΠΑ) και κυρίως από την ικανότητα και το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων. Πρώτιστα όμως από μια οξύνοα εθνική πολιτική και στρατηγική που δείχνει τον δρόμο και βάζει τον διεθνή παράγοντα στο πεδίο όχι της επίλυσης προβλημάτων σε μια ρευστή περιοχή όσο της δημιουργίας ενός καθεστώτος ασφάλειας (με κέρδη για όλους). Αυτή ακριβώς η δημιουργία ενός καθεστώτος ασφάλειας στην περιοχή του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου και το πρόσημο που θα λάβει για τα συμφέροντα του Ελληνισμού αποτελεί την κυρίαρχη πρόκληση στα επόμενα χρόνια.

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider