Στη «μάχη» για την αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης συμμετέχει και το Υπερταμείο, αναλαμβάνοντας την προώθηση και διεκπεραίωση σχετικού διαγωνισμού για την «Προμήθεια και εγκατάσταση εξοπλισμού για την παρακολούθηση της θαλάσσιας ρύπανσης μέσω Αισθητήρων και Παρατηρητηρίων» (συνολικού ύψους άνω των 1,35 εκατ. ευρώ, με ΦΠΑ). Πρόκειται για «κομμάτι» της δράσης «Έξυπνες περιβαλλοντικές και πολιτιστικές υποδομές (smart infrastructure)» του ΥΠΕΝ, που συνδέεται και με το χρηματοδοτικό πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ καλύπτεται και από πόρους μέσω του Εθνικού ΠΔΕ - ΦΠΑ. Η καταληκτική ημερομηνία παραλαβής των προσφορών είναι η 16η.09.2025.
Επί της ουσίας, η σύμβαση αφορά στην προμήθεια και εγκατάσταση εξειδικευμένου εξοπλισμού για την παρακολούθηση και τον έλεγχο της θαλάσσιας ρύπανσης. Ο εξοπλισμός θα χρησιμοποιηθεί για τη συνεχή και αποτελεσματική παρακολούθηση της ποιότητας των υδάτων στην Ελλάδα, την ανάλυση των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, όπου αυτό είναι εφικτό, συμβάλλοντας στην έγκαιρη απόκριση των αρμόδιων αρχών στις περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις και εξασφαλίζοντας την ίδια στιγμή τη συμμόρφωση με τις εθνικές και Ευρωπαϊκές νομοθεσίες.
Υπενθυμίζεται ότι με την υπ’ αρ. πρωτ. 77/11.01.2024 απόφαση της Κυβερνητικής Επιτροπής Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας εγκρίθηκε το έργο «Ψηφιακή Δράση Παρακολούθησης και Ελέγχου της Ατμοσφαιρικής και Θαλάσσιας Ρύπανσης» (τίτλος Κυβερνητικής απόφασης «Air & Marine Pollution»), της Δράσης «Έξυπνες περιβαλλοντικές και πολιτιστικές υποδομές (smart infrastructure)» και εντάχθηκε στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας. Το (πρώην) ΤΑΙΠΕΔ, μέσω Μονάδας Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας, ορίστηκε ως φορέας ωρίμανσης, κατά συνέπεια το Υπερταμείο (ΕΕΣΥΠ) έχει αναλάβει να «τρέξει» τον διαγωνισμό.
Ο εξοπλισμός
Στον εξοπλισμό θα περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, αυτόνομοι καταγραφικοί αισθητήρες για την ενίσχυση των σταθερών πλωτήρων αυτόματης συλλογής και μετάδοσης δεδομένων του συστήματος ΠΟΣΕΙΔΩΝ, αυτόνομοι καταγραφικοί αισθητήρες για το καλωδιωμένο παρατηρητήριο στο ΝΑ Ιόνιο σε βάθος 1.500 μέτρων (το παρατηρητήριο συνδέεται με σταθερή καλωδιακή σύνδεση με σταθμό λήψης δεδομένων στην ακτή και διαθέτει τις μετρήσεις σε πραγματικό χρόνο), αυτόματο σύστημα μέτρησης χημικών ρύπων τόσο συμβατικών όσο και αναδυόμενων σε δείγματα θαλασσινού νερού με αυτόματη προσυγκέντρωση και προσδιορισμό με την τεχνική υγρής χρωματογραφίας – φασματομετρίας μαζών (δυνατότητα αυτοματοποιημένου υπολογισμού των χημικών ρύπων και τηλεμετάδοσης των αποτελεσμάτων) κ.α..
Μια και ο λόγος περί… εξοπλισμού, να προσθέσουμε ότι προ ημερών η ΕΕΣΥΠ είχε δημοσιεύσει διακήρυξη και για έναν παρεμφερή διαγωνισμό (μικρότερου μεγέθους), για την «Προμήθεια και παράδοση εξοπλισμού για την παρακολούθηση της θαλάσσιας ρύπανσης μέσω Εξοπλισμού Υποβρύχιας Καταγραφής και Ανάλυσης», που σχετίζεται με την εξασφάλιση 2 υποβρύχιων tablet με την ικανότητα προσδιορισμού θέσης, καταγραφής δεδομένων και μεταφόρτωσης αυτών σε υπολογιστικό σύστημα νέφους, 4 υποθαλάσσιων scooters, 5 υπολογιστών κατάδυσης κ.α., που επίσης θα χρησιμοποιηθούν για τη συνεχή και αποτελεσματική παρακολούθηση της ποιότητας των υδάτων στην Ελλάδα.
Ποια είναι η δράση
Αντικείμενο της παρούσας σύμβασης υλοποίησης του Επιλέξιμου Έργου «Ψηφιακή Δράση Παρακολούθησης και Ελέγχου της Ατμοσφαιρικής και Θαλάσσιας Ρύπανσης», είναι η προμήθεια και εγκατάσταση εξειδικευμένου εξοπλισμού για την παρακολούθηση και έλεγχο της θαλάσσιας ρύπανσης. Το έργο στοχεύει στη συμμόρφωση της χώρας με την Οδηγία 2008/56/ΕΚ για τη Θαλάσσια Στρατηγική, εστιάζοντας στην επίτευξη και διατήρηση της καλής περιβαλλοντικής κατάστασης των θαλάσσιων υδάτων, καθώς και στην εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογιών για την ακριβή πρόγνωση και έγκαιρη απόκριση σε περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις.
Οι γενικές υποχρεώσεις του Αναδόχου σύμφωνα με την παρούσα Διακήρυξη και την υπό ανάθεση σύμβαση περιλαμβάνουν τα εξής:
• Προμήθεια – παράδοση του εξειδικευμένου εξοπλισμού για την παρακολούθηση θαλάσσιων παραμέτρων και τον έλεγχο της θαλάσσιας ρύπανσης, σε πλήρη λειτουργική κατάσταση και εγκατάσταση αυτού σε σημεία που θα υποδείξει η Αναθέτουσα Αρχή.
• Ο Ανάδοχος δεσμεύεται ότι θα εξασφαλίσει τη διασύνδεση του εν προμήθεια εξοπλισμού για το σύνολο των Τμημάτων με τις υφιστάμενες και τις νέες βάσεις δεδομένων καθ΄ υπόδειξη της Αναθέτουσας Αρχής, ανά περίπτωση.
• Εκπαίδευση χρηστών του εξοπλισμού και παροχή τεχνικής υποστήριξης συμπεριλαμβανομένης της αξιολόγησης και βελτιστοποίησης της απόδοσης του εξοπλισμού, για το σύνολο των Τμημάτων, όπου απαιτηθεί, κατά την αρχική λειτουργία αυτού, σύμφωνα με τις οδηγίες της Αναθέτουσας Αρχής.
• Σε περίπτωση βλάβης, τεχνικός θα αποστέλλεται εντός του χρόνου που ορίζει ο Ανάδοχος στην προσφορά του και σε κάθε περίπτωση εντός τριών (3) ημερών από τη στιγμή που ο Ανάδοχος έλαβε γραπτή ενημέρωση σχετικά με τη βλάβη. Η αποκατάσταση θα ολοκληρώνεται εντός (30) ημερών από την ημέρα που ο ανάδοχος έλαβε γνώση της βλάβης. Εάν η επισκευή δεν ολοκληρωθεί εντός της ανωτέρω ταχεθίσας προθεσμίας, ο εξοπλισμός θα αντικαθίσταται με όμοιο ή ανώτερο. • Δύο ή περισσότερες βλάβες που καθιστούν τον εξοπλισμό μη λειτουργικό για περισσότερες από τριάντα (30) ημέρες εντός περιόδου δύο μηνών, θα συνεπάγονται την αντικατάσταση του εξοπλισμού με καινούριο εξοπλισμό. Ο Ανάδοχος υποχρεούται σε συντήρηση του εξοπλισμού καθ’ όλη τη διάρκεια της εγγύησης καλής λειτουργίας.
• Επισημαίνεται ότι η παράδοση και εγκατάσταση του εξοπλισμού και η εκπαίδευση χρηστών του εξοπλισμού θα γίνουν υπό την καθοδήγηση και τις υποδείξεις της Αναθέτουσας Αρχής η οποία θα ορίσει τα απαιτούμενα σημεία εγκατάστασης, εντός της ελληνικής επικράτειας (Αττική,Νησιά Αιγαίου-Κρήτη, Βόρεια Ελλάδα, Κεντρική Ελλάδα) κατά την υπογραφή της σύμβασης και χωρίς πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση για την Αναθέτουσα.
Ο διαγωνισμός – προμήθεια περιλαμβάνει δύο τμήματα για την καλύτερη εξυπηρέτηση των εξειδικευμένων αναγκών του Έργου και τη διασφάλιση της ομαλής και αποτελεσματικής υλοποίησής του. Κάθε Τμήμα αφορά διαφορετικό τύπο εξοπλισμού και τεχνολογίας, οι οποίοι απαιτούν διαφορετική τεχνική προσέγγιση και ειδίκευση για την εγκατάσταση, τη λειτουργία και τη συντήρησή τους. Ο διαχωρισμός των αντικειμένων σε Τμήματα βασίζεται σε τεχνικά χαρακτηριστικά, όπως οι διαφορετικές απαιτήσεις εγκατάστασης, λειτουργίας και συντήρησης κάθε εξοπλισμού. Το π΄ρωτο αφορά στην «Προμήθεια και εγκατάσταση εξοπλισμού για την παρακολούθηση της θαλάσσιας ρύπανσης μέσω Αυτόνομων Καταγραφικών Αισθητήρων», εκτιμώμενης αξίας 1.240.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ 24%) και το τμήμα 2 την «Προμήθεια και εγκατάσταση εξοπλισμού για την παρακολούθηση της θαλάσσιας ρύπανσης μέσω Αυτόματου Συστήματος Μέτρησης Χημικών Ρύπων», εκτιμώμενης αξίας 660.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ 24%).
Η στόχευση
Όπως αναφέρεται στη σχετική διακήρυξη του διαγωνισμού, η σύμβαση έχει σχεδιαστεί για να καλύψει τις παρακάτω κύριες ανάγκες:
• Παρακολούθηση της Θαλάσσιας Ρύπανσης: Ο εξοπλισμός περιλαμβάνει συστήματα συνεχούς παρακολούθησης, τα οποία θα είναι σε θέση να καταγράφουν παραμέτρους όπως η ποιότητα των υδάτων και η παρουσία ρύπων. Στόχος είναι η επίτευξη και διατήρηση της καλής περιβαλλοντικής κατάστασης των θαλάσσιων υδάτων, όπως ορίζεται στην Οδηγία 2008/56/ΕΚ (Θαλάσσια Στρατηγική).
• Συλλογή και Ανάλυση Δεδομένων: Η σύμβαση ενισχύει την ανάπτυξη ενός εξειδικευμένου δικτύου παρακολούθησης περιβαλλοντικών παραμέτρων σε πραγματικό χρόνο, όπου αυτό είναι εφικτό, οι οποίες θα επιτρέψουν την ταχύτερη και ακριβέστερη αξιολόγηση της περιβαλλοντικής κατάστασης των υδάτων της χώρας.
• Ενίσχυση της Επιχειρησιακής Ετοιμότητας: Μέσω της διασύνδεσης του υπό προμήθεια εξοπλισμού και των μετρήσεων αυτού με τις υφιστάμενες και νέες βάσεις δεδομένων καθώς και τα υφιστάμενα συστήματα ψηφιακής παρακολούθησης της Αναθέτουσας Αρχής ενισχύεται η καλύτερη διαχείριση και παρακολούθηση των περιβαλλοντικών παραμέτρων.
• Συμμόρφωση με Εθνική και Ευρωπαϊκή Νομοθεσία: Το έργο διασφαλίζει την ευθυγράμμιση της Ελλάδας με το ευρωπαϊκό και εθνικό θεσμικό πλαίσιο, ενισχύοντας τις προσπάθειες διαχείρισης της ρύπανσης μέσω σύγχρονων και τεχνολογικά εξελιγμένων λύσεων.
• Εκπαίδευση και Ανάπτυξη Τεχνογνωσίας: Μέρος της σύμβασης είναι η εκπαίδευση των χρηστών του εξοπλισμού, διασφαλίζοντας την επαρκή κατανόηση της λειτουργίας και τη βέλτιστη χρήση αυτού. Αυτό θα συμβάλει στην ανάπτυξη τεχνογνωσίας και στη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του έργου.
