Πέρυσι «σπάσαμε» για πρώτη φορά τον κουμπαρά διαθεσίμων των 15,7 δισ. ευρώ (που είχε επιβληθεί από τα μνημόνια όταν η χώρα δεν είχε πρόσβαση στις αγορές), για να αποπληρώσουμε πρόωρα τα διμερή δάνεια του πρώτου μνημονίου (GLF) για τις λήξεις από το 2026 έως το 2028. Πληρώσαμε ως χώρα 7,935 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 5 δισ. ευρώ προήλθαν από τον εν λόγω «κουμπαρά» και τα υπόλοιπα από την ευρύτερη δεξαμενή διαθεσίμων. Να σημειωθεί πως ήταν η 2η (και ευρύτερη) κίνηση πρόωρης αποπληρωμής, ενώ το πρώτο βήμα ήταν η πρόωρη αποπληρωμή που έγινε το 2023.
Οι κινήσεις για φέτος και για τα επόμενα χρόνια έχουν σχεδιασθεί εδώ και καιρό, όπως έγραφε το insider. Η φετινή κίνηση και έχει αξία τουλάχιστον 5,29 δισ. ευρώ, όπως επιβεβαιώθηκε από τον ΥΠΕΘΟ Κυριάκο Πιερρακάκη κατά την επίσκεψή του στον ΟΔΔΗΧ. Και πάλι τα 5 δισ. ευρώ θα προέρχονται από το «μαξιλάρι» των 15,7 δισ. ευρώ.
Επιβεβαιώθηκε ωστόσο από τον ΥΠΕΘΟ και κάτι ακόμη, ιδιαίτερα σημαντικό: Γίνεται άλμα… ετών και προπληρώνουμε φέτος, όχι τα αμέσως επόμενα έτη μετά το 2028 (έως τότε τις λήξεις τις εξοφλήσαμε το 2023 και το 2024), αλλά φέτος θα πληρώσουμε λήξεις για την περίοδο 2033-2041. Επίσης ξεκαθαρίζεται πως θα υπάρχουν συνεχείς κινήσεις κάθε χρόνο: το 2026 θα διαθέσουμε άλλα 5 δισ. από το «μαξιλάρι» και μαζί με τα υπόλοιπα διαθέσιμα το αργότερο έως το 2031 (αντί για το 2041) θα εξοφληθούν και τα 31,6 δισ. ευρώ που σήμερα απομένουν.
Η κίνηση αυτή γίνεται γιατί έτσι μειώνουμε το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους αφού «φεύγει» πιο νωρίς το ακριβό αυτό διακρατικό δάνειο του 1ου μνημονίου. Είναι χαρακτηριστικό πως μόνο με την κίνηση του 2024 «γλιτώσαμε» 150 εκατ. ευρώ. Και έτσι, όπως είχε αναφέρει και ο ΥΠΕΘΟ προ ημερών μιλώντας στην ΕΡΤ μπορούν «τα πρωτογενή πλεονάσματα που δημιουργούνται να φτάνουν γρηγορότερα και καλύτερα στην κοινωνία» και «μπορούμε να λαμβάνουμε αποφάσεις» όπως το τελευταίο πακέτο στήριξης.
Η πρόωρη αποπληρωμή με... δόσεις
Η πρόωρη αποπληρωμή φέτος γίνεται και με άλλο «στόχο»: Για να περάσει το «μήνυμα» του 2032. Για αυτό και επιλέχθηκε άλλωστε το άλμα χρόνου, δηλαδή να πρακαμφθούν προσωρινά τα αμέσως επόμενα χρόνια (2029-2032) και να γίνει αίτημα για την περίοδο 2033-2041. Μάλιστα για να καλυφθεί όλη αυτή η περίοδος των 9 ετών μόνο με 5,3 δισ. ευρώ (αποπληρώνουμε λήξεις 2,65 δισ. το χρόνο) θα γίνει ένα ακόμη… άλμα για να φτάσουν τα λεφτά για τόσο μεγάλη περίοδο προεξόφλησης.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με πηγές από τις Βρυξέλλες η συζήτηση είναι η εξής: να εγκριθεί η πρόωρη αποπληρωμή ενός αναλογικού μέρους του ποσού των λήξεων κάθε χρόνο για την περίοδο 2033-2041 μέχρι να γίνει πλήρης εξόφληση. Κάτι σαν ετήσιες «δόσεις» συνολικής αξίας 5,3 δισ. ευρώ ετησίως που θα αποπληρώνουν ένα μικρό μέρος της λήξης κάθε έτους της εν λόγω περιόδου. Και τούτο θα συνεχισθεί ως τακτική και το 2026, καλύπτοντας σταδιακά και τα «ενδιάμεσα» έτη 2029-2032, ειδικά όταν/αν υπάρξει ξανά η δυνατότητα για προεξόφληση με πιο μεγάλο ποσό (σαν κι αυτό του 2024 όταν έγινε προεξόφληση 3ετίας).
Το μήνυμα του 2032 και της ανάγκης να φανεί πως πληρώνουμε τα χρέη μας για πολλά χρόνια μετά, σχετίζεται με την ανάγκη να μην υπάρχει καμία αμφιβολία στους «έξω». Τα τεχνικά ζητήματα έχουν λυθεί για το ποσό των αναβαλλόμενων τόκων του μνημονιακού δανείου που εγγράφονταν κανονικά ετησίως στο έλλειμμα αλλά όχι στο χρέος και θα εμφανιζόταν ξαφνικά το 2032. Το ζήτημα λύθηκε πέρυσι, ενσωματώθηκαν σταδιακά, αναδρομικά και σε βάθος 20ετίας στο χρέος και λειάνθηκε η σχετική καμπύλη που θα είχε διαφορετικά απότομη κορύφωση στην «ανάλυση βιωσιμότητας».
Ωστόσο, για τις αγορές έχει μεγάλη σημασία να υπάρχουν συνεχείς επιβεβαιώσεις. Και αυτές έρχονται με τις επιτυχείς «εξόδους» στις αγορές, αλλά και με τέτοιες εντυπωσιακές κινήσεις πρόωρης αποπληρωμής. Όπως και με την ανάγκη διατήρησης υψηλών διαθεσίμων. Ειδικά σε μία συγκυρία που παγκοσμίως τριγμοί υπάρχουν, όπως και μεγάλη ασάφεια.