Ροή
Tην ανάγκη επανακατάρτισης του 40% των εργαζομένων, χαμηλών αλλά και υψηλών προσόντων (σε ιατρική, μηχανική, χρηματοοικονομικές υπηρεσίες κ.α.) σε γνωστικές και σύνθετες δεξιότητες, λόγω της έλευσης των νέων τεχνολογιών, επισημαίνει έρευνα του ΣΕΒ για το «Μέλλον της Εργασίας» σε συνεργασία με την Deloitte.
Η υγειονομική κρίση επιτάχυνε την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών από τις επιχειρήσεις. Αλλάζει ο τρόπος που δουλεύουμε, αλλά και το αντικείμενο διαφόρων θέσεων εργασίας και επαγγελμάτων, ώστε το προσωπικό να εστιάζει σε δημιουργικές εργασίες, υψηλότερης προστιθέμενης αξίας.
Οι νέες τεχνολογίες εξελίσσουν την ανθρώπινη εργασία. Η τεχνητή νοημοσύνη και η ανάλυση δεδομένων επιταχύνουν τη λήψη στρατηγικών αποφάσεων, τα ρομποτικά συστήματα RPA και οι «έξυπνοι εργασιακοί χώροι» αυτοματοποιούν εργασίες ρουτίνας, ενώ «Έξυπνοι» Ψηφιακοί Βοηθοί (chatbots) μέσω τεχνολογιών μηχανικής μάθησης και τεχνητής νοημοσύνης, παρέχουν εξατομικευμένη υποστήριξη και λύσεις σε εργαζομένους και πελάτες.
Οι ψηφιακές τεχνολογίες δημιουργούν νέα επαγγέλματα και θέσεις εργασίας, μεταβάλλοντας το μείγμα γνώσεων και δεξιοτήτων που πρέπει να διαθέτει το ανθρώπινο δυναμικό, αλλά και αλλάζοντας ή καταργώντας επαγγέλματα.
Παράλληλα, μειώνεται σημαντικά και ο ωφέλιμος χρόνος ζωής των δεξιοτήτων. Η τεχνολογική πρόοδος αυξάνει τη ζήτηση για εργατικό δυναμικό υψηλών προσόντων. Όσο πιο προηγμένες είναι οι γνωστικές (ψηφιακές δεξιότητες, δεξιότητες STEM – Science, Technology, Engineering, Mathematics, ξένες γλώσσες, κ.α.) και οι σύνθετες δεξιότητες, (δημιουργικότητα, ομαδικότητα, επίλυση προβλημάτων, κ.α.) τόσο πιο πολλές οι ευκαιρίες δυναμικής εξέλιξης.
Γι αυτό υπογραμμίζεται η ανάγκη διαρκούς αναβάθμισης δεξιοτήτων και επανακατάρτισης (upskilling & reskilling) και ο εμπλουτισμός και η διαρκής ανανέωση των γνώσεων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού. Η εκπαίδευση δεν πρέπει να ολοκληρώνεται με την έναρξη του εργασιακού βίου, αλλά να εξελίσσεται παράλληλα με αυτόν.
Πώς θα είναι ο επαγγελματίας του μέλλοντος
Η έρευνα των τάσεων Ανθρώπινου Κεφαλαίου της Deloitte (Human Capital Trends) επιβεβαιώνει ότι τα επαγγέλματα του μέλλοντος θα ανήκουν όλο και περισσότερο στην κατηγορία των «Υπερ-επαγγελμάτων» (Superjobs) τα οποία σε αντίθεση με τα παραδοσιακά επαγγέλματα, συνδυάζουν την χρήση τεχνολογίας με ένα ευρύ φάσμα δεξιοτήτων και ικανοτήτων.
Τα Υπερ-επαγγέλματα διατρέχουν μικρότερο ρίσκο αυτοματοποίησης λόγω του συνδυαστικού χαρακτήρα τους, που περιλαμβάνει και τεχνικές δεξιότητες όπως η γνώση προγραμματισμού και ανάλυσης δεδομένων, αλλά ταυτόχρονα και πιο soft ικανότητες όπως η επικοινωνία, η συνεργατικότητα και η φαντασία.
Οι συγκεκριμένες δεξιότητες θα προέρχονται πιθανώς από διάφορους τομείς και θα εξελίσσονται γρήγορα, αυξάνοντας την ανάγκη να επιταχυνθεί η μάθηση
τόσο για τα άτομα όσο και για τους εργοδότες για να παραμείνουν μπροστά στις επερχόμενες αλλαγές. Μάλιστα:
- 50 εκατ. νέες θέσεις εργασίας σχετικές με την τεχνολογία και 5 εκατ. θέσεις σχετικές με τον κλάδο της φροντίδας υγείας αναμένεται να δημιουργηθούν ως το 2030.
- Για κάθε 1 εκατ. δουλειές που χάνονται, άλλες 1.75 εκατ. δουλειές θα δημιουργηθούν από το 2018 ως το 2022.
Ποια επαγγέλματα είναι περισσότερο υποψήφια για αλλαγές από την πιθανή ενίσχυση της αυτοματοποίησης της παραγωγής; Τα καθήκοντα που εκτελούνται στο πλαίσιο ενός επαγγέλματος προσδιορίζουν τον κίνδυνο αυτοματοποίησής του.
Επαγγέλματα χαμηλών προσόντων, τα οποία περιλαμβάνουν επαναλαμβανόμενα καθήκοντα, όπως οι χειροτέχνες, οι τεχνίτες και οι χειριστές βιομηχανικών εγκαταστάσεων, αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο αυτοματισμού από ότι τα επαγγέλματα για τα οποία απαιτούνται προηγμένες γνωστικές και σύνθετες κοινωνικές και συμπεριφορικές δεξιότητες, όπως είναι τα ανώτερα διευθυντικά στελέχη, οι εκπαιδευτικοί, οι εξειδικευμένοι πωλητές, τα επαγγέλματα της υγείας και των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, τα οποία βρίσκονται στον πυρήνα των νέων τεχνολογιών.
Το νέο μοντέλο λειτουργίας στις επιχειρήσεις
Η αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών και ο επανασχεδιασμός της εργασίας μπορεί να προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα για τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενούς τους. Ενδεικτικά, αναφέρονται η βελτιστοποίηση λειτουργίας και η μεγαλύτερη ακρίβεια μέσω της αυτοματοποίησης, η αύξηση της αποδοτικότητας, η πιο εύκολη και άμεση προσαρμογή σε μεταβολές της αγοράς, το μεγαλύτερο περιθώριο για την ανάπτυξη νέων ικανοτήτων και η μεγαλύτερη εξειδίκευση των εργαζομένων, αλλά και η ενίσχυση της αφοσίωσης και ικανοποίησης των εργαζομένων, με την παροχή θετικών εμπειριών.
Η επιτυχής αξιοποίηση της τεχνολογίας προϋποθέτει και αλλαγές στη δομή και στον τρόπο λειτουργίας της επιχείρησης. Οι επιχειρήσεις χρειάζονται διοικήσεις που να είναι παρούσες σε κάθε πρόβλημα, να διαθέτουν ευέλικτες δομές και ταχεία λήψη αποφάσεων και να λειτουργούν με τη διάδραση και τη συνεργασία διατμηματικών δικτύων ομάδων στη βάση κοινών στόχων.
